Grote onrust onder verpleegkundigen: 'Nieuwe wet moet van tafel'
De komst van een nieuw soort verpleegkundige zorgt voor grote onrust onder tienduizenden ervaren krachten. Een actiecomité eist dat de wet die de verpleegkundige zorg moet hervormen, van tafel gaat.
Minister Bruno Bruins voor Medische Zorg wil met de Wet BIG II onderscheid maken tussen hbo-opgeleide en mbo-opgeleide verpleegkundigen. Voor de eerste groep wordt de functie regieverpleegkundige geïntroduceerd. In juni werd de overgangsregeling voor de nieuwe wet, die mede is ondertekend door werkgevers, vakbonden en beroepsorganisaties, gepresenteerd door de minister.
Bij de presentatie werd duidelijk dat slechts een beperkt deel van de huidige verpleegkundigen in aanmerking komt voor de nieuwe functie. Het grootste deel moet extra scholing volgen om regieverpleegkundige te worden.
Hanna Bonnes is een van de verpleegkundigen voor wie de wet gevolgen heeft. Ze is bang dat ze straks haar werk op de ambulance niet meer mag doen:
"De nieuwe wet zorgt ervoor dat collega's met tientallen jaren ervaring straks gedegradeerd worden", zegt Niels Jacobs van het Actiecomité Wet BIG II. "Het voelt alsof onze ervaring straks niets meer waard is omdat we niet de juiste opleiding gevolgd hebben." Alleen verpleegkundigen die na 2012 zijn opgeleid op een hogeschool, worden automatisch regieverpleegkundige.
De achterban van het actiecomité maakt zich zorgen over wat de overgangsregeling naar Wet BIG II voor hun carrière gaat betekenen. Jacobs en de andere initiatiefnemers voelden zich niet gehoord door de beroepsorganisatie en de vakbonden en begonnen daarom hun eigen organisatie. Al snel blijkt dat tienduizenden verpleegkundigen hen steunen, in ieder geval op sociale media en via online-petities. Naar eigen zeggen heeft het comité 60.000 verpleegkundigen achter zich staan.
De hbo'ers van voor 2012 zouden een toets moeten doen. Het is onduidelijk wat deze toets aan studielast met zich meebrengt. Mbo'ers zouden terug naar de schoolbanken moeten, net als verpleegkundigen die het vak in het ziekenhuis en niet in de studiebanken hebben geleerd. Zo'n scholingsprogramma kan een paar maanden duren, maar kan ook oplopen tot een verkorte hbo-opleiding van enkele jaren.
De aankondiging van de minister kwam op een gevoelig moment. In de ziekenhuizen vinden moeizame cao-onderhandelingen plaats en de krapte op de arbeidsmarkt is groot. Het actiecomité vreest dat ervaren krachten de zorg gaan verlaten. Een rapport van onderzoeksbureau Prismant onderschrijft dat de wet zou kunnen leiden tot meer uitstroom van in-service- en mbo-verpleegkundigen.
Het moet de kwaliteit ten goede komen, maar nu is er onrust omdat onze leden niet weten wat het precies gaat betekenen.
Functiedifferentiatie is al tientallen jaren onderwerp van gesprek binnen het vak. "Op de werkvloer kwam het niet van de grond, dus is besloten om het via de wet te regelen", zegt een woordvoerder van de beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorgenden (V&VN).
De organisatie vindt de wet belangrijk omdat verpleegkundigen voorbereid moeten zijn op de toekomst van de zorg, die steeds complexer wordt. De toenemende complexiteit vraagt om de juiste inzet van mbo- en hbo-personeel, stelt V&VN. "Het moet de kwaliteit ten goede komen, maar nu is er onrust omdat onze leden niet weten wat het precies gaat betekenen."
Het actiecomité wil geen verbeterde overgangsregeling, maar eist dat de wet helemaal van tafel gaat. "Wij zijn niet tegen functiedifferentiatie, maar we willen niet dat het in de wet wordt vastgelegd."
Pas op de plaats
De ophef is zo groot, dat er naar het actiecomité geluisterd wordt. V&VN heeft een pas op de plaats aangekondigd: zij willen weer in gesprek met hun achterban. "Helaas voelden en voelen veel verpleegkundigen zich niet goed door ons vertegenwoordigd of gehoord", schrijft directeur Sonja Kersten in een brief aan haar leden. De organisatie gaat nu bijeenkomsten organiseren.
Minister Bruins geeft de beroepsorganisatie, werkgevers en vakbonden meer tijd om de onrust weg te nemen. Hij gaat het wetsvoorstel BIG II pas na de zomer indienen bij de Tweede Kamer.
Hij is naar eigen zeggen ook bereid te luisteren naar "een aanvullend of verbeterd advies inzake de overgangsregeling, mits alle partijen daar gezamenlijk volledig achterstaan". Betrokken partijen zullen de komende weken onderhandelen over aanpassing van de overgangsregeling.
Bruins laat weten dat de extra tijd bedoeld is om tot een breder gedragen compromis te komen, maar het is absoluut niet de bedoeling om het wetsvoorstel in te trekken. De minister benadrukt ook dat beroepsorganisaties zelf om deze wet gevraagd hebben.