Verkoeling door westenwind en onweersbuien, 40+ alleen in Volkel gehaald

Het is al dagen heel warm in Nederland, met gisteren een landelijk hitterecord: in Gilze-Rijen werd het 40,7 graden. Ook vandaag werd de 40 graden aangetikt, in Volkel. In de namiddag kwam er verkoeling door wind uit het westen en flink noodweer in het zuidoosten. In het noorden blijft het nog wel even tropisch warm. In dit artikel lees je het hittenieuws van de dag terug.

Verkoeling door wind uit het westen

Langs de westkust is het inmiddels een stuk aangenamer. Dankzij een wind van zee is de temperatuur flink gedaald.

Zo zijn er grote verschillen ontstaan in Nederland. Langs de Zeeuwse en Hollandse kust is het een graad of 25, in het oosten 35.

Waar de warme en koude luchtstromen elkaar tegenkomen, in het zuidoosten, ontstaan fikse onweersbuien, zegt Weerplaza.

Brandweer ingezet om kippenstal te koelen

Opnieuw blijkt dat de hitte dieren fataal is geworden. In Swifterbant zijn ruim honderd kippen gestikt. De eigenaar van de pluimveehouderij sloeg gisteren alarm dat het te heet werd in zijn schuur, meldt Omroep Flevoland.

De brandweer rukte met twee tankauto's uit om het dak koel te houden. In de stal stonden zo'n 20.000 kippen. Ook vandaag moest de brandweer naar het bedrijf komen om het dak te koelen. Voor zover bekend zijn vandaag niet nog meer kippen doodgegaan.

Ook in Zeewolde werd vanmiddag de brandweer ingezet om een stal te koelen. Daar raakten koeien oververhit.

Onweer én afkoeling bereiken Noord-Brabant

Zoals verwacht onweert het nu ook in Zuidoost-Brabant. Volgens het KNMI zijn er enkele forse onweersbuien met windstoten, hagel en zeer lokaal mogelijk wateroverlast.

Het enige voordeel: de temperatuur is behoorlijk gezakt in het zuidoosten. In Maastricht is het nog maar 25 graden in plaats van 37,4 eerder vanmiddag. Daar hoosde het dan ook flink:

Het dondert en het bliksemt

Een stevig onweer trekt over Limburg naar het noorden. Ook Zuidoost-Brabant kan zich opmaken voor donder en bliksem, meldt Weerplaza.

Smogalarm delen Zuid-Nederland

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft voor Limburg, Noord-Brabant en Zuid-Holland een smogalarm afgegeven. De luchtkwaliteit is daar zo slecht, dat de waarden boven de zogenoemde alarmdrempel komen.

Het RIVM adviseert mensen die gevoelig zijn voor smog om binnen te blijven en om zware lichamelijke inspanning te beperken.

Smog ontstaat door ophoping van luchtvervuiling op zonnige dagen. Vervuilende stoffen worden onder invloed van het zonlicht in ozon omgezet.

40 graden opnieuw aangetikt

Even voor 16.00 uur werd op vliegbasis Volkel 40 graden gemeten, meldt het KNMI. Het is de tweede dag op rij dat het in Nederland 40 graden is.

Vanavond meer treinen naar Zandvoort

De NS laat vanavond meer treinen naar Zandvoort rijden. Op een normale vrijdag in de zomer rijden er tot 19.00 uur vier treinen per uur van en naar de Noord-Hollandse badplaats, nu is dat verlengd tot 22.00 uur. "Meestal is het aan het begin van de avond wel een beetje afgelopen in Zandvoort", zegt een NS-woordvoerder. "Maar het is vanavond nog zo warm, dat de mensen vast langer op het strand willen blijven." Om 1.04 gaat de laatste trein van Zandvoort naar Haarlem.

Grote verschillen in temperatuur

Niet overal in Nederland zijn de temperaturen hetzelfde. Zo is het in Vlissingen en Hoek van Holland zo'n 25 graden, maar in het Brabantse Volkel 39,1 graden. Mogelijk zal het op bepaalde plekken in Nederland dus opnieuw 40 graden worden. Dat is een zeer uitzonderlijke situatie.

Later vandaag zullen de eerste zware regenbuien zullen in Zuid-Limburg vallen. Dat kan mogelijk leiden tot lokale wateroverlast.

Onweersbuien

Op veel plekken is het nog warm en zonnig, maar later vanmiddag en in de avond kan daar verandering in komen. Op de warmste plekken van het land kunnen namelijk onweersbuien ontstaan.

Verkoeling

We krijgen veel foto's van jullie binnen van dieren die verkoeling zoeken. Heb jij ook een mooie weerfoto gemaakt? Stuur 'm naar ons op!

Warmste 26 juli ooit

In De Bilt is sprake van een datumrecord. Daar was het iets voor 14.00 uur 36,0 graden. Nooit eerder was het daar zo warm op 26 juli: het vorige record stond op 35,7 graden, vorig jaar gemeten.

In Arcen is het inmiddels 38,9 graden en daarmee is voor de derde dag op rij het record van 75 jaar geleden verbroken. Toen was het 38,6 graden.

De temperatuur op dit moment

De temperaturen in Nederland verschillen op dit moment behoorlijk. In het zuidoosten is het nu het warmst: in Arcen is een temperatuur gemeten van 37,4 graden. In het zuidoosten kan het lokaal nog 40 graden worden.

Wie verkoeling zoekt kan het beste naar Zeeland. Daar is het nu rond de 27 graden.

Blije boeren

Deze temperaturen en de bijkomende droogte is voor de meeste boeren geen pretje, maar boer Johan van de Velde heeft wel baat bij extreme warmte. Hij is wijnboer en de druif groeit juist wel goed tijdens warme dagen:

'Spreid je waterverbruik'

Drinkwaterbedrijf Brabant Water doet een oproep: spreid je waterverbruik over de 24 uur die in een dag zitten.

Normaal kan het bedrijf het waterverbruik goed aan, ook in de piekuren, zegt directeur Guïljo van Nuland. De piekuren zijn van 07.00 uur tot 09.00 uur in de ochtend, en 19.00 uur en 21.00 uur in de avond. "Maar door de extreme hitte wordt het verbruik deze uren zo hoog, dat bij ons alle hens aan dek nodig is."

Op deze warme dagen verbruiken we 50% meer water dan op een normale juli-dag, legt Nuland uit. "Door de hoge druk tijdens die piekuren kunnen lekkages optreden. Daardoor wordt de druk op het water in buitengebieden juist laag, waardoor mensen die daar wonen met weinig water komen te zitten."

Dat de meeste mensen het liefst in de ochtend een douche nemen snapt Nuland, maar daarom vraagt hij andere wateractiviteiten op een ander moment van de dag te doen. Wasmachine of vaatwasser? Laat ze 's avonds laat draaien. Vul het kinderbadje niet in de spitsuren. Tuintje besproeien? Doe het na 21.00 uur.

"En autowassen? Laat dat deze dagen helemaal zitten. Dan hou je ook nog tijd over voor andere leuke dingen"

Boete voor strandslapers

De politie heeft vannacht bekeuringen uitgedeeld aan gasten die op het terras van een strandtent en Scheveningen sliepen. Ook binnen in een strandtent werd een aantal slapers betrapt. Dertien strandslapers zijn beboet.

Een medewerker van strandpaviljoen Simonis aan Zee bij Omroep West zegt dat ze vaker te maken hebben met strandslapers. "Maar meestal merken we er niks van: de strandbedjes staan 's avonds gewoon los, dus mensen kunnen daar makkelijk gaan liggen. Als 's ochtends hier de eerste om 08.00 uur binnenkomt, zijn ze vaak alweer verdwenen."

De strandslapers moeten ieder 140 euro boete betalen.

Problemen bij bruggen

Naast de Merwedebrug koelt Rijkswaterstaat ook de Spijkenisserbrug en de Stadsbrug Dordrecht met water. Door hoge temperaturen zetten brugdelen uit, waardoor de bruggen niet meer goed open of dicht gaan. Rijkswaterstaat adviseert reizigers gebruik te maken van alternatieve routes.

Vooral bij de Merwedebrug leidt het koelen tot veel vertraging omdat in beide richtingen maar één rijstrook open is.

In de tijd dat de Merwedebrug werd gebouwd, 1961, werd nog geen rekening gehouden met een temperatuur van 40 graden, zegt Arie de Groot van Rijkswaterstaat tegen Omroep Brabant. "Tegenwoordig wordt bij de bouw van bruggen rekening gehouden met hoge temperaturen. Tussen de verschillende delen wordt dan wat ruimte gehouden, zodat het staal bij hogere temperaturen kan uitzetten."

De Merwedebrug kan voorlopig niet open voor hoge schepen. De overige scheepvaart ondervindt geen hinder. Ook de Stadsbrug Dordrecht is gestremd voor scheepvaart.

De temperatuur om 10.30 uur:

Was het nou wel of niet de heetste nacht ooit?

Dat het extreem warm was vannacht staat vast, maar of het ook de warmste nacht ooit was in heel Nederland, is officieel nog niet te zeggen. Dat heeft alles te maken met de manier waarop er gemeten wordt, laat Weerplaza weten. Er wordt gekeken naar de minimumtemperatuur in De Bilt. Simpel zou je zeggen, maar de meting van afgelopen nacht is nog niet afgelopen.

Het zit zo: om temperaturen wereldwijd te kunnen vergelijken, meten we de temperatuur in Nederland van 02.00 uur tot 02.00 uur. Vannacht werd er een minimumtemperatuur van 22,9 graden gemeten in De Bilt, maar om vast te kunnen stellen of het warmer dan ooit was, moeten we dus nog wachten tot aankomende nacht 02.00 uur.

Het oude record staat op 22,4 graden. Aankomende nacht wordt het tot 02.00 uur waarschijnlijk tussen de 22 en 23 graden. Of het oude record gaat sneuvelen valt dus niet te voorspellen.

Merwedebrug weer gekoeld

Er staat weer een file bij de Merwedebrug op de A27. De brug wordt gekoeld, omdat de stalen brugdelen door de warmte kunnen uitzetten, waardoor de brug niet meer open en dicht kan. In beide richtingen is vanwege het koelen maar één rijstrook open.

Op de A27 staat richting Breda ongeveer een half uur vertraging. Richting Gorinchem moeten reizigers rekening houden met 20 minuten extra reistijd.

Gisteren stond op de brug in beide richtingen ook al een fikse file als gevolg van uitgezette brugdelen. Schepen moesten wachten en sommige automobilisten stonden wel drie uur lang stil.

Ook reizigers die met de trein willen moeten rekening houden met vertraging. Ook vandaag zet de NS op enkele trajecten minder intercity's in, omdat er minder treinen beschikbaar zijn. 93 procent van alle treinen zou vanochtend kunnen rijden.

"Iets minder dan gisteren, maar wel dankzij hard werken van onze monteurs vannacht", twittert Bartho Boer van de NS. Afgelopen nacht zijn airco's gemaakt en onderdelen vervangen. "Extra personeel staat klaar om problemen het hoofd te bieden."

Gisteren schrapte de NS ook al een aantal ritten. Doordat treinen urenlang bloot waren gesteld aan extreme temperaturen vielen systemen uit.

Tropische nacht

Nederland ontwaakt na een warme nacht. Op sommige plekken kwam de temperatuur niet beneden de 25 graden. De laagste temperatuur van afgelopen nacht was 20,0 graden, gemeten in het Limburgse Ell en op Vlieland, meldt Weerplaza.

Dat betekent dat we een tropennacht achter de rug hebben. We spreken van een tropische nacht als de temperatuur niet onder de 20 graden komt.

Dat een hoop mensen hebben liggen woelen blijkt wel uit de hashtags die vanochtend veel gebruikt worden op Twitter. Naast #hitte en #hitterecord is ook de hashtag #plaknacht trending:

Duizenden dieren gestorven door hitte

Door de hitte zijn de afgelopen dagen honderden varkens en duizenden kippen in stallen doodgegaan. Soms door oververhitting, soms door brand. 'Eyes on Animals' controleert deze dagen bedrijven op de naleving van dierenwelzijnsregels.

Het is niet illegaal om dieren met deze hitte te vervoeren om ze naar de slacht te brengen bijvoorbeeld. Een medewerker van Eyes on Animals zegt dat er niks over in de wet staat. "Maar je mag dieren geen extra leed toebrengen, dus op die manier zou je kunnen zeggen: dit is illegaal."

Peter Vesseur van de Vereniging van de Nederlandse Pluimveeverwerkende Industrie, Nepluvi zegt dat bedrijven bij dit soort temperaturen extra alert zijn en dat er een protocol ingaat om het transport zo goed mogelijk te laten verlopen. "De stallen moeten bijvoorbeeld door nevel koel worden gehouden en als we gaan laden doen we minder dieren bij elkaar."

Onderweg zijn de zijkanten van de vrachtwagens altijd open, zegt Vesseur in het NOS Radio 1 Journaal, zodat dieren wat verkoeling hebben door rijwind. "En we kijken ook naar de routes, zodat we niet in de file komen te staan."

Volgens Eyes on Animals is 's nachts slachten een veel betere optie. Daarover zijn al gesprekken gevoerd met de NVWA, maar echt stappen zijn er nog niet gezet. Vesseur vindt het een goede mogelijkheid, maar zegt dat het niet zomaar ingevoerd kan worden. "Je hebt niet alleen te maken met de dieren, ook met mensen die bij de slacht aanwezig moeten zijn. Die kunnen niet altijd midden in de nacht werken. "

En vandaag?

Vandaag wordt het wederom snikheet. Op enkele plekken is er meer bewolking, maar op de meeste plaatsen blijft het zonnig. Het wordt 32 tot 39 graden met een matige zuidoostenwind.

Hittegolf

Vannacht was het zover: de hitte van de afgelopen dagen is nu ook officieel een hittegolf. Om 2 uur was het in De Bilt 29,7 graden en daarmee was het vijf dagen op rij zomers warm.

Om te kunnen spreken van een hittegolf moeten er naast van die vijf zomerse dagen, drie dagen zijn waarop de temperatuur 30 graden of hoger is. Aan die voorwaarde werd dinsdag (31,9), woensdag (36,4) en donderdag (37,5) al voldaan. In Gilze-Rijen werd donderdag een hitterecord gevestigd met 40,7 graden Celsius.

Waarom wordt er altijd naar het Utrechtse De Bilt gekeken? NOS op 3 vroeg het vorig jaar aan weerman Gerrit Hiemstra.