Vorming linkse Spaanse regering mislukt

• Rop Zoutberg

  correspondent Spanje

In Spanje is de vorming van een nieuw links kabinet onder leiding van de sociaaldemocratische premier Pedro Sánchez mislukt. Het parlement veegde vanmiddag zijn plannen van tafel nadat onderhandelingen met de radicaal-linkse partij Podemos in een bittere ruzie waren geëindigd. Hierdoor dreigen nieuwe verkiezingen in het najaar.

Het was de tweede stemming in de Cortes (de Spaanse Tweede Kamer) in een week voor Sánchez, die vandaag voldoende zou hebben gehad aan een eenvoudige meerderheid: meer voor- dan tegenstemmers. Uiteindelijk stemden 124 parlementsleden voor en 155 tegen zijn regering. 67 leden, waaronder die van Podemos, onthielden zich van stemming.

Sánchez had geprobeerd een coalitie te vormen met Podemos, maar de twee partijen werden het niet eens over de verdeling van de ministersposten en andere belangrijke posities.

Moddergevecht

Sánchez werd vorig jaar premier van een minderheidskabinet. Na de verwerping van de begroting schreef hij verkiezingen uit voor april, die zijn partij overtuigend won (een winst van 38 zetels), maar om een meerderheid te verwerven moest hij een coalitie vormen.

Weken van gespannen onderhandelingen tussen de sociaaldemocratische PSOE en Podemos zijn nu op een nederlaag voor Sánchez uitgelopen. Aanvankelijk leken partijen het eens te worden over de verdeling van ministeries. Podemos zou zelfs een vice-premier aan de nieuwe linkse regering leveren.

Vandaag werd duidelijk dat ze het toch niet eens konden worden. De besprekingen eindigden in een moddergevecht tussen Sánchez en Podemos-voorman Pablo Iglesias. De twee politici liggen elkaar niet.

Hun partijen wisselden vandaag bittere verwijten uit. PSOE-woordvoerster Adriana Lastra zei: "Podemos wilde een parallelle regering naast die van de PSOE installeren. De partij wilde de leiding van de regering overnemen. Maar wij kunnen onze ziel niet verkopen. U heeft een linkse regering onmogelijk gemaakt."

Sánchez zei dat hij betreurt dat de historische kans op een linkse regering hem ontglipt.

Iglesias legde de schuld juist bij de sociaaldemocraten. Volgens hem slikte Podemos alle eisen om mee te kunnen doen aan een regering. "We wilden alleen wel dat we gewicht kregen in dat kabinet. We wilden verantwoordelijkheden, niet alleen stoelen krijgen. We zijn niet een mooie Chinese vaas die je in een hoek wegzet."

Nieuwe verkiezingen

Overigens had de optelsom van PSOE en Podemos geen meerderheid in het parlement opgeleverd, en had het nieuwe kabinet nog de steun nodig van separatistische partijen uit Catalonië.

Vanaf nu hebben partijen nog 60 dagen de tijd om voorstellen voor een nieuwe coalitie te doen. De laatste mogelijkheid daarvoor is op 23 september. Lukt het de partijen niet dan ontbindt koning Felipe de kamer, en komen er nieuwe verkiezingen in november. Dat zouden de vierde algemene verkiezingen in vier jaar tijd zijn.

Meteen speelt daarbij de vraag op of nieuwe verkiezingen iets kunnen veranderen aan het versplinterde Spaanse congres. Daarin zitten nu vier grote partijen die elkaar meer of minder in evenwicht houden. Mogelijk doen de centrumrechtse Partido Popular en liberale partij Ciudanos nu een poging een regering te vormen. Ze hebben daarvoor ook de hulp nodig van de nieuwe uiterst rechtse partij Vox.