Gemeenten willen centrale regie tegen eikenprocessierups
Hugo van der Parre
Research-redacteur
Het kabinet moet het voortouw nemen bij de bestrijding van de eikenprocessierups. Er moeten duidelijke richtlijnen komen over de aanpak van het probleem en die aanpak moet door het Rijk gecoördineerd worden.
Daarnaast zou er een landelijke voorlichtingscampagne moeten komen om burgers te waarschuwen voor de eikenprocessierups. Driekwart van de gemeenten vraagt om centrale regie, zo blijkt uit een rondvraag van de NOS.
De eikenprocessierups is in bijna alle gemeenten gesignaleerd. Alleen tot de kustgemeenten is hij niet doorgedrongen. De helft van de gemeenten geeft aan dat ze heel veel klachten en hulpvragen krijgen van burgers. Driekwart van de gemeenten zegt dat het probleem dit jaar (veel) groter is dan vorige jaren.
De meeste gemeenten bestrijden de rupsen door de nesten op te zuigen. Ook biologische bestrijdingsmiddelen worden veel gebruikt, maar men probeert het ook wel met lijmspray, branders, preventieve maatregelen en feromoonvallen om vlinders te vangen. Verschillende gemeenten experimenteren met nestkastjes voor koolmezen die de rupsen opeten of werken aan vergroting van de biodiversiteit. Toch is er veel onzekerheid over de beste methode en daarvoor kijken ze naar het Rijk.
De wens om tot een gecoördineerde aanpak te komen wordt breed gedeeld. Doetinchem ziet graag "landelijk beleid dat handvatten biedt om de plaag te voorkomen en waar nodig te reguleren". Medemblik vraagt om een "nationaal protocol hoe om te gaan met eikenprocessierupsen".
Bekijk hieronder hoe de gemeenten Hof van Twente en Hardenberg de eikenprocessierups te lijf gaan:
Ook anderen hameren op afstemming. Zo pleit de gemeente Gilze en Rijen voor een landelijke aanpak met buurgemeenten en partijen als Staatsbosbeheer en de provincie: "Ook om te voorkomen dat de ene gemeente wel actie onderneemt en de omliggende gemeenten niet waardoor het probleem zich verplaatst."
En daarin staat ze zeker niet alleen. Berg en Dal bijvoorbeeld: "Zolang er nog partijen zijn die niks tegen de eikenprocessierups doen, zal het ook moeilijk zijn de plaag onder controle te krijgen". Kampen: "Onze methode werkt goed, maar in ons omringende gemeenten is het probleem explosief gestegen. Voor ons bijna dweilen met de kraan open".
Publieksvoorlichting
De landelijke overheid zou ook een publiekscampagne moeten starten, vinden tientallen gemeenten. Meierijstad bijvoorbeeld: "Verzorg betrouwbare publieksvoorlichting, gericht op wat mensen zelf kunnen doen om overlast te beperken". Waalwijk zegt kort en krachtig dat de rijksoverheid moet "informeren en uniformeren".
Gevraagd naar wat gemeenten verder nodig hebben om de eikenprocessierups met succes te kunnen bestrijden of beheersen, wordt natuurlijk meer geld genoemd, maar er is vooral behoefte aan meer bestrijdingscapaciteit: mensen en (gecertificeerde) bedrijven die de rupsennesten kunnen opruimen.
Bladel zegt: "Het is lastig om geschikte mensen te vinden die het werk uit willen voeren". Nijmegen, Zoeterwoude, Súdwest-Fryslân en veel andere gemeenten kampen ook met een tekort aan gecertificeerde bedrijven. Achtkarspelen heeft behoefte aan een landelijk keurmerk van erkende bestrijders.
Natuurminister Carola Schouten (ChristenUnie) wijst erop dat er al een website processierups.nu is. Gemeenten en particulieren kunnen daar praktische tips vinden. Volgens Schouten is de bestrijding op sommige plekken echt maatwerk, en heeft het dan niet zoveel zin als het ministerie "van bovenaf" gaat roepen hoe een gemeente het moet doen.
Maar de landelijke overheid geeft dus wel informatie over welke methode op welke situatie past. "Daar doen we ook onderzoek naar en daar zijn deskundigen bij betrokken, zodat we dat steeds beter kunnen gaan doen", zegt de minister.