Nog steeds zorgen over veiligheid terugkeer Syrische asielzoekers
Het is niet veilig voor vluchtelingen om terug te gaan naar Syrië, als ze hebben samengewerkt met de oppositie. Dat staat in een rapport van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken over de veiligheidssituatie in Syrië.
"Politieke opposanten kunnen het slachtoffer worden van verdwijningen, willekeurige arrestaties en detentie, martelingen en andere mensenrechtenschendingen", schrijven de opstellers van het rapport. Ook lopen mannen en jonge jongens het risico dat ze het leger in moeten. Dat geldt voor alle regio's in Syrië.
Het rapport is van belang voor het asielbeleid van Nederland. Op basis ervan bepaalt staatssecretaris Broekers-Knol of Syrische vluchtelingen teruggestuurd worden.
Acht jaar conflictgebied
Meer dan 13 miljoen mensen zijn binnen en buiten Syrië op de vlucht, voor de nu meer dan acht jaar durende oorlog in het land. Op dit moment is het geweld verminderd. President Assad heeft inmiddels weer de controle over het zuiden en midden van Syrië.
Vooral in buurlanden ervaren gevluchte Syriërs nu druk om terug te keren. Maar volgens het ambtsbericht is er weinig bekend over de omstandigheden op plaatsen waarheen ontheemden terugkeren. Wel wordt geconstateerd dat Syriërs die naar Turkije waren gevlucht tijdens de afgelopen ramadan de situatie thuis gingen opnemen. Maar ze gingen bijna allemaal spoorslags terug naar Turkije.
Nu de Syrische regering steeds meer gebieden onder controle heeft, is er steeds minder informatie beschikbaar, is de conclusie. Achtergebleven familieleden durven nauwelijks te communiceren met familie en vrienden.
Militaire dienstplicht
Redenen die vluchtelingen geven om niet terug te keren, zijn zorgen over schade aan hun huis en gebrek aan geld voor het herstel daarvan. Verder zijn er geen banen en vrezen ze voor de militaire dienstplicht.
Syriërs die wel willen terugkeren, moeten een aanvraag indienen bij de Syrische ambassade in het land waar ze verblijven. Daar wordt gevraagd waarom ze uit Syrië zijn vertrokken, wat ze in het gastland hebben gedaan, en welke inkomsten ze hebben gehad.
Volgens de Syrische onafhankelijke mensenrechtenorganisatie SOHR, een van de bronnen van Buitenlandse Zaken, krijgen mensen die niet hebben samengewerkt met de oppositie geen problemen bij hun terugkeer. Zij kunnen hun papieren regelen door veiligheidsdiensten om te kopen.
Namenlijsten
Syriërs die overwegen terug te keren, laten bekenden in Syrië nagaan of zij op een lijst van gezochte personen staan. Eerder deden op internet lijsten de ronde met daarop namen van mensen die door de Syrische autoriteiten worden gezocht. Die lijsten zijn nu verdwenen, constateren de onderzoekers.
Vluchtelingenwerk Nederland ziet in het rapport aanleiding om voorlopig geen Syriërs terug te sturen. In de Tweede Kamer gingen de laatste maanden stemmen op om dat wel te doen, nu het rustiger wordt in dat land.