Iran schendt atoomakkoord uit 2015, te veel laagverrijkt uranium

Iran heeft een grotere voorraad laagverrijkt uranium dan het atoomakkoord uit 2015 toestaat. Het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) heeft de overschrijding bevestigd.

Het is voor het eerst dat Iran zegt dat het akkoord wordt geschonden sinds de Verenigde Staten er in mei vorig jaar uitstapten en sancties instelden tegen het land. De Iraanse minister Javad Zarif van Buitenlandse Zaken zegt dat de stap ook weer ongedaan kan worden gemaakt, "als de Europeanen doen wat ze moeten doen". Hij dreigt met het produceren van hoogverrijkt uranium.

Dat Iran de norm van 300 kilo overschrijdt, komt niet uit de lucht vallen. Teheran had al aangekondigd dat het zich niet langer gebonden acht aan de afspraken als Europese landen niet meer doen om Iran te ontlasten. Iran vindt dat de EU zich meer moet inspannen om tegenwicht te bieden aan de Amerikaanse sancties.

Loyaal aan het akkoord

Het atoomakkoord is bedoeld om te voorkomen dat Iran aan een nucleair wapen zou komen. De ondertekenaars in 2015 waren Iran, de Verenigde Staten, Rusland, China, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland. Op dat moment had Iran volgens experts nog maar enkele weken tot drie maanden nodig om genoeg materiaal te maken voor een kernwapen. In ruil werden sancties tegen Iran geschrapt. Sinds de VS eruit is gestapt, proberen de Europese landen het akkoord te redden.

Er is inmiddels wel een handelssysteem van de EU operationeel, waardoor buiten de sancties om handel kan worden gedreven met Iran, maar de reikwijdte ervan is beperkt. Iran zet Europa nu verder onder druk door de afgesproken grens van de voorraad laagverrijkt uranium te overschrijden. Tot nu toe heeft de EU zich steeds loyaal verklaard aan het akkoord uit 2015, omdat de EU en het Atoomagentschap zeiden dat Iran de afspraken niet schendt, iets waar de Amerikanen Iran wel van beschuldigden.

Iraanse olie

Met het overschrijden van de norm is een nucleair wapen overigens nog lang niet binnen handbereik voor Iran. Dat wordt wel anders als het land de opslag verder uitbouwt.

Sinds de VS in mei de sancties verzwaarde, is er nog meer druk komen te staan op de Iraanse economie. Tot die tijd konden een aantal landen nog Iraanse olie importeren. De Iraanse president Rohani zei toen al dat het land zich niet meer aan de uraniumopslagafspraken hoeft te houden.

De afgelopen maanden is de spanning tussen Iran en de VS scherp opgelopen. Vorige maand schoot Iran een Amerikaanse drone uit de lucht. Ook beschuldigt de VS Iran van aanvallen op olietankers in de Straat van Hormuz.

President Trump zag naar eigen zeggen op het laatste moment af van een aanval op Iran omdat daarbij te veel slachtoffers zouden vallen. De VS heeft nog niet gereageerd op de laatste berichtgeving.