Criminelen wassen 1 miljard wit via export tweedehandsauto's

Via de export van tweedehands leaseauto's door Nederlandse autohandelaren, is afgelopen jaren ruim 1 miljard euro aan contant geld Nederland binnengekomen. Het geld is vermoedelijk afkomstig uit internationale, zwaar georganiseerde criminele netwerken, zeggen de politie en de FIOD.

Vandaag zijn bij vier autobedrijven in Nederland invallen gedaan. Zij zouden voor zo'n 120 miljoen euro aan auto's hebben geëxporteerd.

De auto's werden soms in partijen op vrachtwagens het land uitgereden om doorverkocht te worden op de automarkt in Berlijn. De autohandelaren zijn nu verdachten in een grootschalig onderzoek naar omvangrijke internationale fraude- en witwasconstructies. Zij zouden aan die constructies hebben meegewerkt.

Jeroen Poelert van de Dienst Landelijke Recherche legt uit hoe de witwaspraktijk in zijn werk gaat:

Criminelen wassen hun geld wit, omdat ze de illegaal verkregen inkomsten anders niet in de bovenwereld kunnen uitgeven zonder zichzelf verdacht te maken. Waarmee de 1 miljard euro is verdiend zegt de politie niet, vermoedelijk gaat het om drugsgeld.

Katvanger

De manier waarop de criminelen te werk gaan is geraffineerd. Met het contante geld dat ze illegaal verdienen, sturen ze een 'katvanger' naar een Nederlandse autohandelaar. Een 'katvanger' is iemand die dit soort klussen opknapt in opdracht van een ander, vermoedelijk dus een of meerdere criminele organisaties in Duitsland.

Bij het Nederlandse bedrijf koopt de katvanger een lading auto's op. Het gaat om middenklasse leaseauto's die na een bepaald aantal jaren of kilometers te koop worden aangeboden, voor zo'n 8000 tot 15.000 euro (ex-btw).

Vervolgens gaan de auto's naar Berlijn. Het geld dat de criminelen daarmee verdienen, lijkt dus uit de legale autohandel te komen.

Meldingsplicht

De politie en de FIOD vermoeden dat de Nederlandse handelaren die bij de zaak betrokken zijn weten om wat voor handel het gaat. Zij nemen de contante betalingen in ontvangst, en moeten daar vanaf 10.000 euro ook melding van maken bij de toezichthouder.

Daar hebben de autohandelaren de transacties ook gemeld. Maar daarna gaat er veel tijd overheen om vast te stellen of verdachte cashbetalingen in strijd zijn met de wet.

De FIOD en politie vermoeden nu dat de auto's op papier worden verkocht aan katvangersbedrijven, maar in werkelijkheid bij een ander bedrijf terechtkomen dat ze op de automarkt verkoopt. Die katvangersbedrijven zijn dus een dwaalspoor, die de criminelen helpen de daadwerkelijke bestemming van de auto te verhullen.

Btw-fraude

Daarnaast speelt er nog iets anders: btw-fraude. Omdat het om een levering over de grens gaat, hoeft er geen btw gerekend te worden over deze verkoop. De aankopende partij verkoopt de auto's vervolgens weer door, waarna ze uiteindelijk bij particulieren door heel Europa terechtkomen.

Daarover zou het katvangersbedrijf wel btw moeten betalen, maar dat doet het niet. De btw-schade door het deel van de zwendel waarvoor vandaag doorzoekingen plaatsvinden, is volgens de FIOD en politie zeker 21 miljoen euro.

Invallen

De FIOD en politie hebben vandaag 15 doorzoekingen gedaan bij vier autobedrijven in Nederland. De bedrijven zouden de afgelopen twee jaar naar schatting voor zo'n 120 miljoen euro aan auto's hebben geëxporteerd. Maar mogelijk is dat nog maar het topje van de ijsberg.

Er zijn namelijk nog tientallen andere exporteurs van tweedehands leaseauto's in Nederland, volgens de politie werkt een aantal daarvan op vergelijkbare manier. Ook de Belastingdienst onderzoekt bedrijven.

De acties passen in een groter onderzoek van de Dienst Landelijke Recherche van de politie naar het grootschalig witwassen van crimineel geld via 'normale' handelstransacties. Daarmee proberen ze inzicht te krijgen in de omvang van het fenomeen en in maatregelen om het te stoppen.

De politie kwam de zwendel op het spoor in een onderzoek naar een verdachte van mensensmokkel. Deze man alleen al bleek in twee jaar tijd voor 9,6 miljoen euro contant auto's te hebben gekocht voor een buitenlandse importeur. In dezelfde periode kocht hij ook voor 10 miljoen euro contant auto's in België op. Hoewel hij niet direct betrokken leek te zijn bij mensensmokkel, is hij wel al opgepakt voor fraude en witwassen en zit nu een celstraf van twee jaar uit.