Een spannende dag voor onze pensioenen, dit gaat er gebeuren
Negen jaar geruzie en gedoe over een nieuw pensioenstelsel komt vandaag tot een voorlopig hoogtepunt in een Van der Valk hotel in Apeldoorn. Het FNV-ledenparlement komt daar bijeen om zich uit te spreken over het pensioenakkoord. Een cruciaal oordeel, want formeel hebben de parlementsleden het laatste woord bij de FNV.
Wat staat er op het programma?
Om 12.00 uur sluiten de stembussen van het online-ledenreferendum. De ruim 1 miljoen FNV-leden hebben dan hun stem kunnen uitbrengen voor of tegen het pensioenakkoord. Ook kon 'geen mening' worden aangevinkt.
Een uur later krijgt het FNV-bestuur een telefoontje van een notaris: de uitslag. Die wordt direct doorgegeven aan het ledenparlement. Dat bestaat uit vertegenwoordigers van sectoren en bonden binnen de FNV. Het referendum is raadgevend, het parlement hoeft de uitslag dus niet over te nemen.
Rond 14.00 uur wordt een 'persmoment' voorzien. Voorzitter Han Busker presenteert dan de uitslag van het referendum én het beslissende oordeel van het ledenparlement. Mogelijk heeft het parlement meer dan een uur nodig. In dat geval verschuift de presentatie naar later in de middag of misschien zelfs de avond.
Verslaggever Eva Wiessing peilde de stemming in Apeldoorn:
Wie stemmen er?
Onder de ruim 1 miljoen FNV-leden die in het referendum mogen stemmen, zitten volgens het CBS meer mannen dan vrouwen. Ruim de helft is tussen de 45 en 65 jaar oud en de meesten zijn hoger opgeleid. In Drenthe, Flevoland, Friesland, Groningen en Zeeland is een groter deel van de bevolking lid dan in de andere provincies.
Het parlement bestaat uit 105 vertegenwoordigers van verschillende sectoren en vakbonden. Het zijn actieve vakbondsleden, net als de FNV'ers die de stakingsacties leidden om de pensioenleeftijd vast te zetten op 66.
Wat staat er op het spel?
Het pensioenakkoord. Dat gaat niet alleen over de mensen die nu een pensioen krijgen, maar ook over de 9 miljoen mensen die nu sparen voor hun pensioen. Én over de mensen die wel zouden willen sparen voor een pensioen, maar dat nu niet goed kunnen.
In het pensioenakkoord zijn principe-afspraken gemaakt over een nieuw pensioenstelsel. Want het huidige stelsel, daar is iedereen het wel over eens, is niet meer houdbaar. Er zijn nieuwe afspraken nodig voor een betere en eerlijker verdeling van de gezamenlijke inleg, nu zo'n 1500 miljard euro.
Wat betekent het akkoord voor jou?
- NOS
- NOS
- NOS
- NOS
Is de uitslag te voorspellen?
De eis dat de pensioenleeftijd bevroren moet worden op 66 jaar komt niet terug in het pensioenakkoord. Dat voorziet in een geleidelijke verhoging van de pensioenleeftijd naarmate de gemiddelde levensverwachting stijgt. Daar was kritiek op tijdens informatieavonden die de FNV de afgelopen dagen hield.
Ook de mogelijkheden om eerder te stoppen voor mensen met een zwaar beroep stuiten op bezwaar; die zouden te beperkt zijn. Daarnaast wordt de mate waarin pensioenen in het nieuwe stelsel meestijgen met de prijzen door een deel van de FNV'ers te min gevonden.
Ook nieuwe regels voor het berekenen van de pensioenbuffers, die deze week naar buiten kwamen, schoten FNV'ers in het verkeerde keelgat. Door die nieuwe regels kunnen pensioenen mogelijk minder meestijgen met de prijzen.
FNV-voorzitter Busker vindt het pensioenakkoord de best haalbare deal, maar het is al met al nog geen gelopen race. Veel zal afhangen van de uitslag van de ledenraadpleging en in hoeverre het parlement zich daarnaar wil voegen.
Wat als?
Als het ledenparlement Busker steunt, kan er verder worden gegaan met de hervorming van ons pensioenstelsel, volgens het akkoord dat daar vorige week over werd gesloten. Het CNV stemde zaterdagochtend al in met het akkoord, de VCP zal naar alle verwachting komende week volgen.
Stemt het FNV-ledenparlement tegen, dan is formeel de handtekening van FNV-voorzitter Busker onder het pensioenakkoord waardeloos. Zonder akkoord gaat de pensioenleeftijd sneller omhoog. Ook zullen enkele fondsen méér moeten gaan korten op pensioenuitkeringen dan mét een akkoord.
Bij een 'nee' van de FNV betreedt 'de polder' (het overleg tussen werkgevers, werknemers en kabinet) onbekend terrein. Zal het resultaat van negen jaar moeizaam onderhandelen zonder meer in de prullenbak verdwijnen? Dat is moeilijk voor te stellen.
Maar hoe het dan verder moet? Werknemers, de vakbonden dus, zijn in zekere zin mede-eigenaren van de pensioenfondsen, want ze zitten in de besturen die bepalen hoe de pensioenfondsen opereren. Ze zijn dus nodig om het huidige stelsel te vervangen door een nieuw systeem.
"Er is géén plan-B" klonk het vaak de afgelopen dagen, ook premier Rutte zei het gistermiddag na de ministerraad nog maar eens. Maar daarnaast geldt ook dat, om het onhoudbare pensioenstelsel houdbaar te maken, werkgevers, werknemers en kabinet tot elkaar veroordeeld zijn en blijven.
