'Deltaplan' voor verkeer, maar minister zegt direct 'nee' tegen rekeningrijden
Zo'n 25 organisaties in verkeer en vervoer presenteren vandaag een Deltaplan Mobiliteit. In het 70 pagina's tellende document staan voorstellen die moeten voorkomen dat het verkeer in ons land de komende jaren vastloopt.
Het gaat om ideeën als rekeningrijden, het aanleggen van extra fietspaden en het bouwen van zogenoemde hubs.
Elk jaar 3 miljard euro extra nodig
Er wordt in de plannen rekening gehouden met de belangen van reizigers en van het goederentransport. De alliantie met partijen als de NS, ANWB, RAI Vereniging, Transport en Logistiek Nederland en Bouwend Nederland, schat dat er jaarlijks een extra investering nodig is van 3 miljard euro tot 2040. Daar zouden maatschappelijke baten tegenover staan van 18 miljard euro per jaar.
Rekeningrijden is in het verleden al enkele keren gesneuveld, ook omdat politieke partijen zich niet durfden te branden aan het plan om automobilisten extra te laten betalen voor de kilometers die zij rijden in de spitsuren. Rekeningrijden ligt nogal gevoelig.
In het nieuwe Deltaplan staat onder meer dat automobilisten moeten gaan betalen "naar gebruik en vervuiling". Als het aan voorzitter Steven van Eijck van de RAI Vereniging ligt, wordt 2024 het startjaar voor een kilometerheffing "voor iedereen en niet alleen in de spits".
Unaniem voor rekeningrijden
Volgens hoofddirecteur Frits van Bruggen van de ANWB steunt 80 procent van Nederland het plan om "te betalen naar gebruik". In het NOS Radio 1 Journaal zegt Van Bruggen vanochtend: "Het is toch raar als mijn vader net zoveel zou betalen als ik. Hij rijdt in een heel jaar evenveel als ik in twee weken. De gedachte is dus dat we per kilometer gaan betalen. Dat is eerlijker."
Hij roept namens de alliantie het kabinet op om de voorbereidingen voor rekeningrijden nu te starten. "En we zijn unaniem. Het volgende kabinet moet spijkers met koppen slaan om rekeningrijden concreet te maken. Er is geen andere weg."
Minister Van Nieuwenhuizen (VVD) laat alvast weten dat ze niets voelt voor rekeningrijden. In het regeerakkoord is afgesproken dat er proeven mogen worden gedaan met betaald rijden, maar dan gaat het bijvoorbeeld om tolwegen of het belonen van mensen die de spits mijden en uitdrukkelijk niet om een kilometerheffing.
Hubs aan de rand van de stad
Een andere pijler van het Deltaplan moet een serie hubs worden. Die moeten - aan de randen van de grote steden - de overstap van het ene vervoersmiddel naar het andere makkelijker maken: bijvoorbeeld van auto naar trein, bus en metro of van trein naar elektrische fiets. "Het is ook de plek waar landelijk ov en streekvervoer samenkomen", zegt NS-topman Roger van Boxtel.
Maar ook winkels, vergaderruimtes, een binnentuin, terrassen en overnacht-mogelijkheden horen bij een moderne hub. Dat soort grote stations moeten niet alleen in de Randstad verschijnen, zoals het onlangs geopende Lansingerland-Zoetermeer, maar ook bij steden als Groningen, Eindhoven en Maastricht.
Het Deltaplan wordt vandaag overhandigd aan het kabinet.