Vrouwenvoetbal levert speelsters steeds meer op, maar er is nog veel te winnen
Wie de televisie aanzet, kan er niet omheen: de Oranjevrouwen beginnen bijna aan het WK voetbal. Al een tijdje proberen de speelsters van het Nederlands elftal in verschillende reclamecampagnes het enthousiasme voor het toernooi aan te wakkeren.
Het publiek loopt langzaam warm voor de start van het WK. Afgelopen zaterdag zwaaide een recordaantal van 30.640 fans Oranje in Eindhoven uit tijdens de laatste oefenwedstrijd tegen Australië. Nooit eerder waren er zo veel toeschouwers bij een vrouweninterland op Nederlandse bodem.
Het tekent de groeiende populariteit van vrouwenvoetbal in Nederland. En niet alleen sportief, ook zakelijk komt het vrouwenvoetbal meer en meer tot wasdom. De KNVB meldde deze week dat de speelsters van het Nederlands elftal binnen vier jaar eenzelfde honorering tegemoet mogen zien als de mannen.
Commerciële vergoeding
In de komende jaren stijgt de commerciële vergoeding die de internationals van de voetbalbond krijgen stapsgewijs, waarna deze vanaf 2023 gelijk moet zijn aan die van hun mannelijke collega's.
Die vergoeding heeft vooral te maken met de portretrechten van de Oranjevrouwen. Sponsoren kopen deze af, zodat ze in hun uitingen afbeeldingen van de voetbalsters mogen gebruiken. Alle internationals krijgen deze commerciële vergoeding.
De stijging is voor een groot deel te danken aan de succesvolle zomer van 2017. De Oranjevrouwen werden in eigen land Europees kampioen en voetbalsters als Lieke Martens, Shanice van de Sanden en Vivianne Miedema zijn sindsdien grote namen.
Naast een commerciële vergoeding ontvangen de Oranjevrouwen voor hun deelname aan het WK in Frankrijk een vaste vergoeding voor de periode waarin ze bij elkaar zijn. Ook zijn er prestatiebonussen, afhankelijk van de winstpremie die de vrouwen bij elkaar voetballen.
De winstpremies die de FIFA uitkeert, staan op het wereldkampioenschap voor vrouwen niet in verhouding tot het WK bij de mannen.
Winst WK vrouwen levert 3,5 miljoen op
De wereldvoetbalbond heeft voor de vrouwen deze zomer in totaal ongeveer 26,5 miljoen euro aan winstuitkeringen gereserveerd, te verdelen over de deelnemende landen. Bij het WK voor mannen een jaar geleden was dat ruim 350 miljoen euro.
Zo ontvingen landen die in de groepsfase van het toernooi in Rusland werden uitgeschakeld allemaal iets meer dan 7 miljoen euro. Het land dat dit jaar het WK voor vrouwen wint, krijgt ongeveer 3,5 miljoen euro aan winstpremies.
Gelijkwaardige waardering
De KNVB hoopt dat hier snel verandering in komt. "De KNVB wil een voorbeeld zijn in de maatschappelijke ontwikkeling op weg naar een gelijkwaardige waardering voor mannen en vrouwen", zegt directeur Jan Dirk van der Zee, die verantwoordelijk is voor vrouwenvoetbal.
Ook internationaal groeit de roep om een evenwichtiger verdeling. In Australië lanceerde spelersvakbond PFA deze week een speciale campagne om ervoor te zorgen dat het prijzengeld bij het WK voor vrouwen zo snel mogelijk op hetzelfde niveau komt als bij het WK voor mannen.
Ook in de Verenigde Staten, Noorwegen en Denemarken voerden speelsters al actie voor gelijke betaling door de FIFA en Europese de voetbalbond UEFA.
De 'Our Goal Is Now'-campagne is door de PFA in het leven geroepen om een gelijke verdeling van het prijzengeld tussen het WK voor vrouwen en het WK voor mannen te bewerkstelligen:
Sinds het gewonnen EK van 2017 is er voor de Oranjevrouwen op financieel gebied al veel veranderd. Een aantal speelsters maakte een transfer naar een grotere club en sommigen konden individuele contracten met sponsoren afsluiten.
Naast Messi, Hazard en Coutinho
Lieke Martens is het beste voorbeeld. De 26-jarige aanvalster verdient naar verluidt jaarlijks 200.000 euro bij haar club FC Barcelona en heeft een handvol persoonlijke deals.
"Ik denk dat Lieke op commercieel gebied de mannelijke Nederlandse voetballers al voorbij is", zegt haar zaakwaarnemer Tim Vrouwe. "Veel mannen hebben een schoenencontract en een salaris bij hun club, maar dat is het dan wel."
Martens is tussen spelers als Lionel Messi, Eden Hazard en Phillipe Coutinho het gezicht van wereldwijde reclamecampagnes, al zijn haar verdiensten daarbij niet hetzelfde als die van de mannelijke wereldsterren.
Eredivisie
Vrouwe benadrukt dat speelsters als Martens uitzonderingen zijn. Bij de meeste clubs in de Nederlandse eredivisie kunnen speelsters niet fulltime met hun sport bezig zijn. Ze moeten ernaast werken om rond te komen. Of ze studeren nog.
Het gemiddelde jaarsalaris in de eredivisie voor vrouwen lag twee jaar geleden volgens experts tussen de 8.400 en 27.600 euro. In de eredivisie voor mannen werd afgelopen seizoen gemiddeld 291.000 euro verdiend. Sommige voetbalsters op het hoogste niveau in Nederland ontvangen helemaal geen salaris.
Grote clubs als landskampioen FC Twente en bekerwinnaar Ajax hebben hun speelsters het meeste te bieden. Zo kunnen bij Ajax volgend jaar zo goed als alle speelsters leven van de sport, weet Daphne Koster, manager vrouwenvoetbal bij de Amsterdamse club.
Meer kansen aan de onderkant
Oud-international Koster was in 2009 aanvoerder van de Oranje-generatie die bij de KNVB voor het eerst de regeling rondom portretrechten aankaartte. Nu benadrukt ze dat de hogere verdiensten van de Oranjevrouwen ook een boost moeten geven aan de rest van het vrouwenvoetbal.
"Het is belangrijk dat er aan de onderkant meer kansen komen, dus in de eredivisie en voor jeugdspeelsters", zegt Koster. "Vrijwel alle internationals hebben in de Nederlandse competitie gespeeld. De eredivisie heeft het Nederlands elftal nodig en het Nederlands elftal heeft de eredivisie nodig."
