Rutte voor topoverleg over banen naar Brussel
Premier Rutte is vrijdag een van de hoofdrolspelers op een speciaal diner in Brussel waar gesproken wordt over de topbanen in de Europese Unie. Volgens ingewijden is de Nederlandse premier op dit moment de belangrijkste onderhandelaar, "het oliemannetje", van de EU.
Aan het diner nemen verder de Spaanse premier Sánchez en zijn Portugese collega Costa deel namens de sociaaldemocraten. De christendemocraten sturen de Kroatische premier Plenkovic en de Letse eerste minister Karins en premier Michel (België) komt namens de liberalen.
Na de Europese top van vorige week, waar nog geen overeenstemming kon worden bereikt over wie de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie moest worden, is afgesproken dat een aantal leiders met elkaar zou overleggen over hoe het nu verder moet.
De Franse president Macron had het liefst op de top al korte metten gemaakt met de ambities van de Duitse christendemocraat Manfred Weber om voorzitter van de nieuwe Europese Commissie te worden. Maar onder meer premier Rutte overtuigde de Franse president ervan om langzaamaan te doen, omdat er anders te veel boze mensen rond de tafel zouden zitten en die slaan ooit terug.
Profielschets nieuwe gezicht
Wel werden er eisen op tafel gelegd die het lastig maken voor Weber, wiens partij de grootste is in het Europees Parlement, om aan het profiel te voldoen. "Langzaam uitroken", noemen sommige diplomaten het, zodat hij uiteindelijk zelf tot de conclusie komt dat zijn kandidatuur een sta in de weg is.
Er is een soort profielschets. De nieuwe voorzitter van de commissie moet ervaring hebben met ingewikkelde internationale onderhandelingen en bijeenkomsten. Het nieuwe gezicht van de Europese Unie moet kortom iemand zijn waar de landen mee voor de dag kunnen komen.
En dat is nu net het zwakke punt van Weber en een sterk punt voor die andere kandidaat die campagne heeft gevoerd om de nieuwe voorzitter te worden: Frans Timmermans. Maar, zo zeggen diplomaten: het kan best zijn dat als Weber het niet wordt, daarmee ook de deur dichtgaat voor Timmermans.
Europese puzzel
Weber heeft maar één iemand die hem tot op heden door dik en dun verdedigt en dat is Angela Merkel. Voor de Duitse bondskanselier is het ook een beetje politiek opportunisme. Sinds de Beier CSU-politicus Weber kandidaat is, zijn de politieke verhoudingen tussen Merkels CDU en zusterpartij CSU weer redelijk normaal. Hoewel de ergste crisis tussen de twee regeringspartijen voorbij lijkt te zijn, kan ze zich niet nu al veroorloven om Weber te laten vallen. Daar moet eerst een bikkelhard gevecht voor worden geleverd. En Merkel wil dan ook compensatie als ze Weber op een gegeven moment toch moet laten vallen.
Gisteravond was de beoogd opvolger van Merkel, Annegret Kramp-Karrenbauer, in Parijs om met de Franse president te overleggen. Daarbij ging het niet alleen over wie de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie moet worden.
In de hele Europese puzzel die gelegd moet worden zijn er ook nog banen te vergeven als voorzitter van de Europese Raad (nu Donald Tusk), de nieuwe buitenland-chef van de EU (nu Frederica Mogherini) en de nieuwe baas van de Europese Centrale Bank als opvolger van de Italiaan Mario Draghi. Voor deze functie hebben zowel Duitsland als Frankrijk belangstelling. Over de inhoud van de gesprekken tussen Macron en Kramp-Karrenbauer werd na afloop niets gezegd.