Eerste groene staatsobligatie moet 4 tot 6 miljard euro opbrengen

Geen grijze, gewone staatsleningen om de schuld en financiën van de staat te dragen, maar groene staatsleningen. Bedoeld om allerlei duurzame, energiebesparende en klimaatvriendelijke projecten te bekostigen. Vanmorgen gaat de veiling van deze eerste groene obligaties van start. De Nederlandse overheid wil 4 tot 6 miljard euro ophalen bij beleggers.

In de presentatie voor de beleggers doet het ministerie van Financiën uit de doeken wat de bedoeling is. Het is geoormerkt geld, uitsluitend voor groene investeringen. De komende jaren worden honderden miljoenen gestoken in groene en duurzame zaken.

Het gaat dan bijvoorbeeld om grote windmolenparken op zee of grote fietsparkeergarages, zoals die bij Utrecht Centraal. Ook gaat er geld naar het ophogen en versterken van dijken zoals de Afsluitdijk. En naar het energiezuinig bouwen en isoleren van huizen.

Het zullen vooral pensioenfondsen zijn die willen investeren in groen. Pensioenfondsen zeggen al geruime tijd dat er in Nederland te weinig groen is om de pensioenmiljarden in te beleggen en te vergroenen. Minister Hoekstra van Financiën snapt dat.

"Als Nederlandse pensioenfondsen, verzekeraars en banken nu in veilige groene staatsobligaties willen beleggen moeten ze uitwijken naar buitenlandse aanbieders. Met de groene obligatie helpen we mee aan de verdere ontwikkeling van de groene kapitaalmarkt in Nederland."

Superveilig schuldpapier

"De Nederlandse overheid wil groen beleid en de klimaatdoelen van Parijs halen en met het publiek bekendmaken geef je een heel duidelijk signaal af", zegt Bram Bos van vermogensbeheerder NN Investment Partners.

Nederland is niet het eerste land dat een 'green bond', een groene obligatie uitgeeft. Frankrijk, Ierland, Polen en België gingen al voor, maar Nederland is wel het eerste land met een triple-A rating dat met de obligaties komt. Dat is de hoogste kredietwaardigheid ter wereld, die wordt gegeven aan landen en banken met de beste financieel-economische papieren. Het gaat dus om superveilig schuldpapier.

Het nadeel van de triple-A-status van Nederland is wel dat de rente en dus het rendement voor de beleggers bijzonder laag is. De staat is niet veel kwijt voor dat geld en de belegger verdient er niet zoveel aan.

Voor een gewone tienjarige staatslening geldt nu een rente van 0,1 procent, de groene obligatie zal daar maximaal een half procent bovenuit komen. Maar groen heeft de toekomst en dus zit er op termijn meer in het vat, zo denkt de markt. "Op langere termijn rendeert groen beter door bewuste beleggers met een lange adem", denkt Bos.

De groene staatsobligatie heeft een goedkeurend stempel gekregen van twee gerenommeerde instituten. Transparante rapportage en monitoring moeten ertoe leiden dat het geld ook echt in duurzaamheidsprojecten gestoken wordt en niet voor greenwashing of groene windowdressing, zegt Bos. "Voor de staat is het lastig om het niet of anders te gebruiken, maar we zullen continu monitoren wat er met het geld gebeurt en of de staat dus doet wat ze belooft."

Flink overtekend

De groene obligatie heeft een looptijd van 20 jaar. De bedoeling is dat de de obligatie later heropend wordt en nieuw geld geleend kan worden, zodat de obligatie uiteindelijk zo'n 10 miljard euro groot is.

De verwachting is dat de groene obligatie flink overtekend zal worden, met andere woorden dat er meer vraag zal zijn dan er nu nodig is. Het heeft namelijk weinig zin om geld op te halen dat enkel op de plank ligt omdat er te weinig projecten zijn.

Volgens minister Hoekstra is uitgezocht dat er binnen de rijksbegroting tussen 3,5 en 5 miljard euro aan groene uitgaven zijn, zoals spoorinfrastructuur, energiebesparing, ontwikkeling van duurzame energie en dijkversterkingen en waterwerken.