Christchurch Call-verklaring belooft veel, maar nu de uitwerking nog
Achttien overheden en acht techbedrijven hebben zich tijdens een top in Parijs achter de zogeheten Christchurch Call-verklaring geschaard, die extremisme online moet tegengaan. De bijeenkomst is een initiatief van de Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern, na de aanslagen in Christchurch, vandaag precies twee maanden geleden. Sociale media verspreidden toen een video van de schutter, waarin zijn daden live te zien waren.
Bijna alle G7-leden hebben de verklaring ondertekend, behalve de VS. Het Witte Huis laat in een verklaring weten het eens te zijn met het doel, maar "momenteel niet in de positie te zijn om mee te doen". Toch laat de aanwezigheid van de grote groep andere landen zien dat ze het onderwerp belangrijk vinden.
De verklaring bestaat uit drie delen. De overheid doet een aantal beloften, gevolgd door de techbedrijven en tenslotte zullen ze een aantal dingen samen oppakken. Ook geven ze aan dat dit pas het begin is; het is de bedoeling dat er op diverse andere plekken, onder meer in de G7, over zal worden doorgepraat.
De deelnemende overheden beloven onder meer te investeren in mediawijsheid, zodat mensen beter in staat zijn weerstand te bieden tegen terroristisch en extremistisch gedachtegoed. Daarnaast wordt er gesproken over het "effectief" toepassen van wetgeving om ongewenste content tegen te gaan. In veel landen wordt daar nu al volop aan gewerkt.
Ook hebben de overheden beloofd dat ze mediapartijen willen overtuigen van het instellen van een "ethische standaard" over hoe zij omgaan met het weergeven van terrorisme online, om zo een versterkend effect te voorkomen.
Samenwerking tussen techbedrijven
Bij de techplatforms begint het met de verklaring dat ze "transparante, specifieke maatregelen" zullen nemen om het uploaden van de ongewenste content te voorkomen en te verwijderen als het eenmaal online staat. Ook wordt er gesproken over samenwerking tussen de verschillende techbedrijven daarvoor.
Veel van de dingen die in dit gedeelte van de verklaring worden besproken, zijn al praktijk. Het is dus de vraag welke extra inzet er bijkomt.
Drie andere zaken die ook nog voorbijkomen, zijn strengere regels voor livestreams, waar Facebook vanochtend al mee naar buiten kwam. Ook moeten er "regelmatig transparante rapporten" worden gepubliceerd waarin wordt uitgelegd waarom content wordt verwijderd.
En tenslotte beloven de platforms te gaan kijken naar hoe hun algoritmen zijn ingericht en dat ze waar nodig aanpassingen gaan doen. Dat is interessant, omdat de algoritmen verantwoordelijk zijn voor verspreiding van de ongewenste content. Facebook en YouTube zijn erop gericht mensen zolang mogelijk vast te houden, want dat levert meer advertentiegeld op, en die algoritmen hebben een versterkend effect op extremistische content.
Een vrijwillige verklaring
Het negen pagina's tellend document staat vol beloften, maar is tegelijkertijd zo geformuleerd dat iedereen er zijn eigen interpretatie aan kan geven. Aan het begin wordt benoemd dat het gaat om "vrijwillige verbintenissen" en dat alle actiepunten in overeenstemming moeten zijn met een "vrij, open en veilig internet en dat mensenrechten en fundamentele vrijheden, zoals de vrijheid van expressie".
Dit betekent dat aan het toepassen van de beloften geen echte consequenties worden verbonden, behalve dat het slecht staat als de ondertekenaars zich niet houden aan wat er is afgesproken.
Ook wordt er regelmatig gerefereerd aan het beschermen van mensenrechten en de fundamentele vrijheden. Dat zijn zaken waarvan critici van de techbedrijven nogal eens zeggen dat die niet goed gewaarborgd zijn.
