Nieuwe partij Vox strijdt voor Spaanse tradities, mét stierenvechters

• Rop Zoutberg

  correspondent Spanje

Het is niet toevallig dat Vox de stierenarena van de Madrileense voorstad Leganés heeft uitgekozen voor een bijeenkomst. De partij verscheen de afgelopen weken op alle mogelijke plekken die iets met de traditie of geschiedenis van Spanje te maken hebben.

Dus trapte Vox de campagne af in het plaatsje Covadonga, vanwege de reconquista die daar begon, de christelijke herovering van het Iberisch schiereiland op de moslims (Moren). Later verscheen de partij, vanwege de Europese ontdekking van Amerika, op het Columbusplein in Madrid.

Bij de partijbijeenkomst in Leganés knalt Eviva España uit de geluidsinstallatie, de kraker die Imca Marina ooit in Nederland beroemd maakte. Stierenvechter Serafín Marín, een van de kandidaten van Vox, kijkt de tevreden toe. "Vox betekent strijd. De partij draait er niet omheen", bromt Marín. "Het stierenvechten, dat is de toekomst. Links wil het allemaal kapotmaken. Ze staan met de messen tegenover ons klaar. Maar Vox gaat al die tradities beschermen."

Ook andere stierenvechters omarmen de steun van Vox, bleek tijdens een stierengevecht eerder deze week in Ciudad Real:

Vox is radicaal-rechts, maar is op een punt totaal anders dan vergelijkbare partijen in Europa. De partij kreeg een groeistuip door de Catalaanse crisis en op de partijbijeenkomsten klinkt vooral de roep tegen het separatisme.

"We gaan de orde weer herstellen", roept partijvoorman Santiago Abascal in de arena van Leganés. "We gaan de eenheid verdedigen en de onafhankelijkheidspartijen verbieden. We zijn het spuugzat dat ze ons belastinggeld krijgen. Daarmee vernietigen ze Spanje, de heilige erfenis die we van onze grootouders kregen."

De toespraak wordt om de minuut onderbroken door zijn toehoorders, duizenden partijgenoten die zwaaiend met rood-geel-rode Spaanse vlaggen vol bewondering toekijken. De 42-jarige Abascal groeide op in het door terreurgroep ETA verscheurde Baskenland. Als raadslid van de rechtse Partido Popular leefde hij al jong met politiebewaking. Recentelijk erkende Abascal nog altijd gewapend rond te lopen.

"De belangrijkste boodschap van Abascal is dat hij dit land gaat verdedigen", zegt een man met een Spaanse vlag om zijn nek geknoopt. "De partij gaat een eind maken aan het verraad van het vaderland, zoals in Catalonië aan de gang is. We moeten de regels van de grondwet weer gaan nakomen."

De partij doet morgen voor het eerst mee met de landelijke verkiezingen. Vox kan volgens peilingen 35 van de 350 zetels in het parlement krijgen. Vanaf dat moment kunnen de andere conservatieve partijen (Partido Popular en Ciudadanos) niet om Vox heen. De rechtse populisten drukken zo een stempel op een eventuele rechtse regering.

Volgens politiek commentator Lucía Méndez van de krant El Mundo is het nog uiterst vaag wat Vox uiteindelijk met Spanje wil. "Er is niet echt een partijprogramma. Er is alleen een lijst met onmogelijke partijstandpunten. Als ze die zouden uitvoeren, bestaat het huidige Spanje niet meer. Alle afspraken waarover een zekere politieke consensus bestaat, moeten van tafel. Je zou de klok veertig jaar terug moeten draaien."

'Ze willen ons alles afpakken'

Méndez betwijfelt of Vox uiteindelijk meer dan 10 procent van de zetels in het parlement haalt. "Mocht dat wel gebeuren, dan zijn de gevolgen voor Spanje ernstig. Stel dat de partij deel uitmaakt van een rechtse regering, wat moet Vox er dan voor terugkrijgen?"

Het zijn zorgen die de partijaanhang momenteel niet echt heeft. De eenheid van Spanje staat boven alles, bevestigt een vrouw. "Ze willen ons alles afpakken. Vox beschermt de jacht, de visserij, het stierenvechten. Dat is allemaal van ons, van Spanje. Viva España, het mooiste land van de wereld."