Harbers kan per 1 mei geen verblijfsvergunning meer toekennen

De mogelijkheid voor staatssecretaris Harbers van Justitie en Veiligheid om in schrijnende gevallen alsnog een verblijfsvergunning toe te kennen aan een asielzoeker wordt over tweeënhalve week geschrapt. Per 1 mei kan de staatssecretaris de zogenoemde discretionaire bevoegdheid niet meer toepassen.

Er blijft wel een mogelijkheid bestaan om schrijnende gevallen alsnog tegemoet te komen. De hoofddirecteur van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) mag straks een verblijfsvergunning voor beperkte tijd toekennen aan asielzoekers. Dit kan alleen bij een schrijnende situatie en of daar sprake van is wordt bij de eerste asielaanvraag getoetst.

De bevoegdheid van de IND vervalt als de rechter in hoger beroep een oordeel heeft geveld over het besluit van de IND of iemand wel of niet mag blijven. Dat is anders dan bij de discretionaire bevoegdheid; die kon ook nog jaren na een afwijzing worden ingezet. Dit gebeurde ook meerdere malen, zoals bij de zaak van Lili en Howick.

Kinderpardon

In een toelichting bij de vandaag gepubliceerde wijziging schrijft Harbers dat de discretionaire bevoegdheid een van de prikkels was die ervoor zorgde dat vreemdelingen langer dan gewenst in Nederland bleven.

Het vervallen van deze bevoegdheid was een van de afspraken uit het akkoord over het kinderpardon, dat in januari werd gesloten door de coalitiepartijen. Staatssecretaris Harbers wilde al langer van de discretionaire bevoegdheid af, maar maakte er in de afgelopen maanden nog wel bij 11 personen gebruik van.

'Barmhartigheid verdwijnt'

Vluchtelingenwerk Nederland schrijft in een reactie dat met het afschaffen van de discretionaire bevoegdheid "de barmhartigheid uit het asielbeleid dreigt te verdwijnen". De organisatie noemt het onverstandig om het vangnet voor schrijnende gevallen weg te halen.

Dat de IND straks mag beslissen over schrijnende gevallen is niet genoeg: "Uit de praktijk weten we dat die schrijnende omstandigheden vaak pas ontstaan ná de asielprocedure, als mensen al wat langer in Nederland zijn."