De Formule 1-carrière van Ben Pon duurde welgeteld vier ronden
Hij moet er zelf hard om lachen als zijn carrière als Formule 1-coureur ter sprake komt. De 82-jarige Ben Pon, telg uit de bekende Nederlandse autofamilie, reed één grand prix. In 1962 stond hij in Zandvoort aan de start bij de Grand Prix van Nederland.
Met zijn vriend Carel Godin de Beaufort vormde de raceliefhebber op het duinencircuit de Nederlandse inbreng. "Die Formule 1-carrière van mij duurde welgeteld vier ronden", zegt hij lachend in gesprek met het NPO Radio 1-programma Langs de Lijn en Omstreken.
Wijngaard
Pon woont een groot deel van het jaar in Californië, waar hij (mede)eigenaar is van de door hem opgerichte Bernardus-wijngaard. Hij is nog steeds een druk baasje. Achter de geraniums gaan zitten is, ondanks zijn vermogen, niets voor hem.
Hij is de oudste nog levende Nederlandse Formule 1-coureur. Zondag staat in China de 1000ste race tellend voor de wereldtitel in de koningsklasse van de autosport op het programma. In Carmel by the Sea, waar het hoofdkwartier van zijn wijnbedrijf zit, volgt Pon het racecircus nog altijd op de voet.
Levensgevaarlijk
"Ik ben de Formule 1 altijd blijven volgen, maar voor mij was het na die ene race in Zandvoort wel klaar", kijkt hij terug. "Formule 1 was in die tijd levensgevaarlijk."
Pon, die in 1972 ook nog als kleiduivenschutter naar de Olympische Spelen van München ging, had voor de GP van Nederland nog nooit in een Formule 1-wagen gezeten. Hij racete in GT-wagens, sportwagens. Voor autofabrikant Porsche. "En een Formule 1-auto is echt iets anders dan een GT-wagen", ondervond hij.
Enige begeleiding voor zijn eerste F1-race was er niet. "Ik had nog mijn eigen monteur die iets voor me deed, maar er was niemand om speciaal voor mij iets aan de auto te doen. Er werd niet echt naar me omgekeken. Het ging er allemaal nogal amateuristisch aan toe", kan hij zich nog herinneren.
Pon gaf na de start direct gas. Waar zijn vriend en collega Carel Godin de Beaufort (ook wel de racende jonkheer genoemd) rustig aan de race begon, drukte Pon direct diep het gaspedaal in. In de tweede ronde kreeg hij een waarschuwing. "Ik spinde, maar kon verder."
Twee ronden later was zijn race voorbij. "Ik reed veel te hard, vloog met 140 of 150 kilometer per uur van het circuit."
Struiken
Zijn Porsche vloog door de lucht, Pon werd eruit geslingerd. Ze vonden hem in de struiken langs de baan. "Ongelooflijk, ik had eigenlijk niets. Toen het misging, dacht ik dat het met me gebeurd was. Ik dacht dat ik eraan ging", zegt hij. "Het was mijn eigen schuld. Ik reed veel te hard. Die auto's reden ook best aardig. Op rechte stukken haalden ze wel 250 kilometer per uur."
Een helm had hij wel op. "Maar echte bescherming hadden we niet in die tijd. Ik zat los in de wagen, reed met korte mouwtjes. Ik heb geluk gehad. Ik ben 's avonds een biertje gaan drinken en toen was ik het wel kwijt."
Het was de tijd van Jim Clark, Graham Hill, Phil Hill, Giancarlo Baghetti en Ricardo Rodriguez: allemaal grote namen in de geschiedenis van de Formule 1. "Dat ik uit de wagen werd geslingerd, heeft denk ik mijn leven gered. In die tijd zijn heel veel coureurs verongelukt. Alles aan die wagens brak af."
Dat overkwam ook zijn goede vriend Carel Godin de Beaufort. Hij stierf in 1964 aan de gevolgen van een ongeluk tijdens de training voor de Grand Prix van Duitsland, toen nog op de Nürburgring. "Hij had veel ervaring, maar op de Nürburgring moest je als coureur lef hebben."
'Op hun donder'
Dat Duitse circuit zorgde in die periode in de Formule 1 voor veel spektakel, zegt Pon. "Het oude circuit, dat bestaat nog steeds maar wordt niet meer gebruikt, was zo'n 22 kilometer lang. Daar zat alles in: je ging omlaag, je ging omhoog, je maakte sprongen met de auto. Het was zeer spectaculair. Auto's kregen daar verschrikkelijk op hun donder."
Ben Pon volgt de Formule 1 nog steeds via de televisie. "Het is big business tegenwoordig. Vroeger was het gezellig. Iedereen kon overal bij komen. Ik dronk geregeld met Jim Clark een biertje. Dat was een gezellige vent. Dat kan je je nu niet meer voorstellen."
Volgend jaar is Pon te gast in Zandvoort, als de Formule 1 daadwerkelijk terugkeert in Nederland. "Dat gaat echt gebeuren." Of de vermogende zakenman nog benaderd is door de directie van het circuit voor (financiële) hulp? "Mij hebben ze niet benaderd, maar ik neem aan dat ze zich wel bij het familiebedrijf hebben gemeld."
'Niemand rijdt graag in de buurt van Max Verstappen'
Van de huidige generatie geniet hij van Max Verstappen en Lewis Hamilton. "Dat zijn de beste coureurs." Volgens Pon heeft Verstappen veel geleerd in zijn eerste jaren. "In Bahrein zag je dat hij bij de start uit de problemen bleef. Zijn auto was niet goed, maar hij finisht toch als vierde. Hij durft een gevecht aan te gaan. Dat weet ook iedereen. Daarom rijdt niemand graag bij hem in de buurt."
