Hoe zeker is Forum voor Democratie over de nexit-wens?
Wil Forum voor Democratie dat Nederland zonder meer uit de EU stapt? Een paar maanden geleden was die vraag makkelijk te beantwoorden (volmondig ja), maar zo langzamerhand wordt het nexit-standpunt van de partij moeilijker te duiden.
Nieuwste bron van onduidelijkheid is een stemming in de Tweede Kamer dinsdag: Forum stemde tegen een motie van de PVV waarin de regering wordt verzocht een nexit "aan te kondigen". Een jaar geleden stemde de partij nog vóór een PVV-motie waarin de regering werd verzocht "het lidmaatschap van de EU op te zeggen".
Forum voor Democratie is vanaf het begin voorstander van minder macht in Brussel. In de sectie 'standpunten' op de website van de partij staat: "Het is tijd om te stoppen met de muntunie en de open grenzen, en daarna de EU te verlaten." Overigens staat er ook expliciet dat er wel eerst een referendum over uittreding moet worden gehouden.
Hoe dan ook is het een belangrijk punt voor de partij, waar leider Thierry Baudet zich vaak over roert, onder meer op Twitter:
In aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen van vorige maand leek er binnen de partij onenigheid te zijn over het nexit-standpunt. Eerste Kamer-lijsttrekker en mede-oprichter Henk Otten zei in een verkiezingsdebat dat Forum voor Democratie niet per se voor uittreding uit de EU is. "Laten we de interne markt behouden. Wat wij willen is terug naar de EEG, waarin we economisch samenwerkten."
Baudet zei kort daarop tegen de Volkskrant dat hij zich niet herkent in de uitspraak van zijn partijgenoot. "Ik ben ideologisch tegen de EU, tegen de interne markt, tegen de open grenzen, tegen de euro, tegen het hele ding. Dat staat in ons verkiezingsprogramma en is al jaren onze lijn."
Ondernemers zitten niet te wachten op onrust zoals je die nu ziet rond de brexit.
Toch ziet ook politiek verslaggever Ron Fresen de onenigheid binnen de partij. "Forum lijkt intern niet 100 procent zeker van het nexit-standpunt." Hij weet wel een reden daarvoor: "Er zitten veel ondernemers in de achterban. Die hebben belang bij lidmaatschap van de EU en de vrije handel die daarbij komt kijken. Ondernemers zitten niet te wachten op onrust zoals je die nu ziet rond de brexit."
Maar een groot deel van de FvD-aanhang is wel degelijk voorstander van een nexit. Volgens recent onderzoek van EenVandaag is 59 procent van de FvD-stemmers voor uittreding en 30 procent tegen.
PVV-stemmers zijn als enigen minder gecharmeerd van de EU; 83 procent ziet Nederland het liefst vertrekken. Van het totaal aan respondenten vindt 29 procent dat Nederland uit de EU moet stappen, 64 procent is tegen een nexit.
Hoogleraar politieke communicatie Claes de Vreese doet onderzoek naar het beeld van de EU in verschillende Europese landen. Hij herkent het beeld dat ongeveer een kwart van de Nederlanders een nexit wil.
"Maar een groot deel van de mensen is juist heel genuanceerd over de EU", zegt hij. "Die vinden bepaalde aspecten goed, maar zijn weer fel gekant tegen andere aspecten." Dat ziet hij ook onder de mensen die eruit willen. "Een groot deel wil bijvoorbeeld vooral een kleinere EU, of alleen nog economische samenwerking."
Gestrekt been
Het zou hem dan ook niet verbazen als Forum voor Democratie worstelt met het standpunt hierover. "Veel mensen vinden zonder meer uittreden niet handig, mede vanwege de perikelen rond brexit. Partijen spelen daarop in; die gaan er wellicht wat minder met gestrekt been in."
Hoe dat uitpakt, gaan we de komende tijd zien, in aanloop naar de verkiezingen voor het Europees Parlement eind mei. Fresen: "Het wordt interessant om te zien hoe Forum voor Democratie hiermee omgaat in de campagne."
