Japan gaat nieuw tijdperk in met 'Reiwa': orde en eendracht

Het is een bijzondere dag in Japan, want vanmorgen is de naam van de nieuwe keizerlijke periode bekendgemaakt: Reiwa (uitgesproken als: Re-i-wa). Het nieuwe tijdperk gaat in op 30 april als de huidige keizer Akihito aftreedt en zijn zoon Naruhito het stokje overneemt.

De naam is afkomstig uit de zogenoemde Manyoshu, de oudste collectie Japanse gedichten, die dateert uit 759. 'Rei' betekent gelukkig, of bevel. 'Wa', vrede of eendracht. "Het gedicht waar de karakters uitgehaald zijn gaat over pruimenbloesem", zegt correspondent Kjeld Duits. "Deze naam moet weergeven dat het een mooie periode wordt: goed en zacht."

Traditie gebroken

Premier Abe legde op een persconferentie uit dat "de pruim bloeit na een koude winter". De naam moet de hoop weergeven dat de Japanners in het nieuwe tijdperk "als mooie pruimenbloesem" mogen bloeien. "Dus het is heel poëtisch", aldus Duits.

Normaal gesproken wordt de naam pas bekendgemaakt op de dag dat er een nieuwe keizer is. Abe heeft met deze traditie gebroken, omdat keizer Akihito besloten heeft af te treden vanwege gezondheidsproblemen. Het is voor het eerst in meer dan twee eeuwen dat een keizer vrijwillig aftreedt.

Het land is anno 2019 verdeeld als het gaat om dit soort eeuwenoude tradities. Vooral veel jongeren hebben er weinig mee, zegt Duits. "In de jaren 70 gebruikte meer dan 80 procent van de Japanners voornamelijk de Japanse jaartelling. Maar volgens recente opiniepeilingen is dat nu nog maar 34 procent. De westerse jaartelling is gewoonweg veel eenvoudiger om te gebruiken."

In Japan is het straks geen 2019, maar Reiwa 1, en daarna Reiwa 2. Overschakelen naar het nieuwe tijdperk levert dan ook veel problemen op. Duits: "Alle software moet worden aangepast, er moeten nieuwe munten worden gedrukt."

"Op alle officiële papieren moet de datum worden aangepast. Ambtenaren moeten met speciale stempeltjes door al hun documenten heen. Daar gaat enorm veel tijd en geld in zitten."

Rijbewijs

Ook Duits loopt tegen een aantal problemen aan. "Er zijn een heleboel dingen waarbij je je afvraagt: hoe moet dat nou? Neem bijvoorbeeld mijn rijbewijs, de afloopdatum gebruikt de huidige jaartelling. Die wordt straks niet meer gebruikt, dus het wordt best moeilijk bijhouden hoeveel tijd dan nog resteert."

Het aftreden van de 85-jarige Akihito betekent het einde van het Heisei-tijdperk dat begon in 1989.