Resultaten poeptest darmkanker boven verwachting
Het bevolkingsonderzoek naar darmkanker toont de ziekte vaker aan dan verwacht. Ook is de test populairder dan het RIVM verwachtte: 3,85 miljoen mensen stuurden tussen 2014 en 2017 hun ontlasting op om die te laten onderzoeken op darmkanker. Dat is ruim 70 procent van de mensen die een uitnodiging kregen.
Dat blijkt uit het evaluatierapport dat in opdracht van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu is opgesteld door het Erasmus MC en het Nederlands Kankerinstituut.
Per 1000 deelnemers aan het bevolkingsonderzoek werd vier keer darmkanker en bijna twintig keer grote poliepen gevonden. Het RIVM noemt de poeptest voor mensen tussen de 55 en 75 jaar een groot succes en verwacht dat er door het bevolkingsonderzoek over een paar jaar jaarlijks 2250 sterfgevallen kunnen worden voorkomen.
Voor invoering veel kritiek
Voor de invoering van de test was er veel kritiek. De Gezondheidsraad twijfelde in 2013 nog aan de poeptest, omdat die niet gevoelig genoeg zou zijn om bloedsporen aan te tonen, waardoor er mogelijk te weinig beginnende tumoren opgespoord konden worden.
Toenmalig minister Schippers van Volksgezondheid zei toen dat de poeptest geen Fyra moest worden, verwijzend naar de hogesnelheidstrein die al bij aflevering mankementen had en van het spoor is gehaald.
Volgens Jaap van Delden, hoofd van het Centrum voor Bevolkingsonderzoek bij het RIVM, blijkt uit de uitkomsten dat de kritiek onterecht was. "Toen al was er geen enkele reden om te twijfelen aan de test. Nu is dat overduidelijk bewezen."
Sporen van bloed
Het bevolkingsonderzoek heeft als doel om darmkanker vroegtijdig te ontdekken, omdat dan de kans groter is dat behandeling succes heeft. Als er sporen van bloed in de ontlasting worden gevonden, betekent dat niet per definitie dat iemand kanker heeft, maar wel dat er een verhoogde kans daarop is. Er moet dan nader onderzoek worden gedaan.
Dat kijkonderzoek gebeurde 180.000 keer. 42 procent bleek verdachte poliepen te hebben en 8 procent had daadwerkelijk darmkanker.
Fatale complicaties
Een vervolgonderzoek is niet zonder risico. Bij een kijkonderzoek kunnen complicaties ontstaan. Zo kan de darmwand beschadigd raken bij het inbrengen van de slang of bij het verwijderen van een poliep. Dat kan leiden tot een bloeding of een perforatie van de darm.
Tussen 2014 en 2017 waren er vier fatale complicaties. De patiënten overleden binnen dertig dagen na het kijkonderzoek. Er waren 136 ernstige complicaties.
Van Delden: "Het aantal sterfgevallen is minder dan je zou verwachten op basis van de regionale proef die voor de invoering van de test in 2014 is gedaan." Hij wijst er ook op dat het gaat om sterfgevallen binnen dertig dagen na het inwendig onderzoek. "Het kan ook zijn dat een aantal is overleden aan iets anders."