Thaise pro-juntapartij bij gemanipuleerde stembusgang aan kop

Bij de parlementsverkiezingen in Thailand gaat de pro-juntapartij van premier Prayuth Chan-ocha aan kop. Met 92 procent van de stemmen geteld heeft die partij een half miljoen stemmen meer gehaald dan de grootste oppositiepartij. Morgen komt de kiescommissie met de voorlopige uitslagen.

Naar verwachting is de opkomst voor de eerste parlementsverkiezingen sinds het moment dat het Thaise leger een staatsgreep pleegde hoog.

Kiezers in Thailand hebben de keuze uit 77 partijen, al is er geen sprake van vrije verkiezingen. De junta heeft er alles aan gedaan om de macht te behouden, onder meer door een grondwetswijziging. Premier en juntaleider Prayuth Chan-ocha hoopt dat hij zijn macht kan behouden na het ontwikkelen van een nieuw politiek systeem, bedoeld om de macht van politieke partijen die geen banden hebben met het leger in te perken.

Het huis kiest uiteindelijk, samen met de door de junta benoemde senaat, de nieuwe premier van het land. Door die constructie kan Prayuth premier worden zonder dat hij een meerderheid heeft in het huis. Ook zijn de kiesdistricten aangepast, een actie waarvan de oppositie vindt dat het vooral bedoeld is om hen te dwarsbomen. Omdat de 250 zetels tellende senaat in handen is van het leger en het huis van afgevaardigden bestaat uit 500 mensen, heeft de kandidaat van de junta in theorie maar 126 zetels in het huis nodig om de macht in handen te krijgen.

Democratie

"De democratie keert met deze verkiezingen niet echt terug", zegt correspondent Michel Maas. "De militairen bepalen alles wat er gebeurt. Ze hebben na vijf jaar de Thai wel de kans gegeven te stemmen, maar die stemming is helemaal naar hun hand gezet. Veel partijen willen wel wat doen tegen de macht van de militairen, maar om dat te veranderen hebben ze een drie-vierde-meerderheid nodig. Dat gaat niemand halen."

En omdat geen enkele andere partij genoeg zetels krijgt om in zijn eentje te regeren, moeten er coalities gesmeed worden. "Veel partijen zeggen dat ze van alles willen gaan doen, maar dat ze nooit samen met de militairen willen regeren", zegt Maas. "Het wordt een heel gehussel om een regering voor elkaar te krijgen. En als die er zit, zit die ook niet heel stevig in het zadel."

Thaksin

De concurrentie voor de militairen leek vooraf onder meer te komen van de conservatief-liberale Democratische Partij ('de gelen') en de partijen die banden hebben met de steenrijke zakenman en voormalig premier, Thaksin Shinawatra. Thaksin werd in 2006 door een andere militaire coup afgezet en leeft nu in ballingschap. Zijn zus Yingluck won in 2011 de verkiezingen, maar werd ook afgezet en veroordeeld.

De leider van de Pheu Thai-partij (de rode partij), die in 2014 nog door het leger werd afgezet, zei er vandaag nog zeker van te zijn dat haar partij de verkiezingen kan winnen. "Ik zeg niet dat het een aardverschuiving wordt. Dat weet ik niet. Het hangt af van de mensen. Maar ik denk dat we deze verkiezingen kunnen winnen."

Ongeldig

Dat de Pheu Thai-partij en alle andere aan Shinawatra gelieerde partijen hoop hebben, komt onder meer door het verleden. Al meerdere keren wonnen deze partijen verkiezingen, maar de uitslag ervan werd constant door het hooggerechtshof ongeldig verklaard.

Onder jongeren doet ook de Future Forward Party van miljardair Thanathorn Juangroongruangkit het in de peilingen goed. Hij is anti-junta en wil de democratie in het land herstellen.