Water zakt, 'vooralsnog zijn Mozambikanen op zichzelf aangewezen'

Zijn dorp was een soort eiland geworden in een zee van modder. Een man uit het rampgebied in Mozambique reisde per kano twaalf kilometer naar de dichtstbijzijnde weg, zijn spullen in een zak op zijn hoofd.

Het is een tekenend beeld voor de situatie in Mozambique na orkaan Idai, zegt correspondent Bram Vermeulen vanuit het rampgebied. "Mozambikanen zijn zelf aan de slag gegaan. Waar ik was, zag ik geen internationale hulpverleners, wel Mozambikaanse hulpverleners die zelf met kleine bootjes naar dorpen gingen. Vooralsnog zijn Mozambikanen op zichzelf aangewezen."

"Het is inderdaad ontzettend lastig om hulp te verlenen in het binnenland omdat het niet goed toegankelijk is", zegt Iris van Deinse van het Rode Kruis. "Maar we zien nu dat het water begint te dalen en dat het steeds gemakkelijker wordt om bepaalde gebieden te bereiken. Dat gaan we natuurlijk meteen doen."

Hoe hard hulp nodig is, blijkt uit deze reportage van Bram Vermeulen:

Orkaan Idai en de daaropvolgende regen eisten sinds vorige week al zeker vijfhonderd levens. Naast Mozambique zijn ook Malawi en Zimbabwe getroffen. Een gebied van meer dan 3000 vierkante kilometer, qua omvang vergelijkbaar met de provincie Groningen, dat moeilijk in kaart is te brengen en nauwelijks te bereiken is zonder vliegtuig of helikopter.

"Wij hebben de auto gepakt en zijn richting de modderzee gereden", vertelt Vermeulen in het NOS Radio 1 Journaal. "Die begint op een uurtje rijden van de stad Beira. Verdronken dorpen, je ziet de punten van de daken niet meer."

Een man die kort na de ramp met zijn vliegtuig over het rampgebied vloog, zag honderden mensen op de daken staan. "Hij kon alleen voedseldroppings doen. Dat is een groot probleem, want we zijn nu een week verder en als die mensen er nog steeds staan wordt de situatie heel penibel."

Het Rode Kruis heeft besloten om extra sanitatiehulp in te zetten. Van Deinse: "In het vervuilde water kunnen ziektes als cholera en diarree zich gemakkelijk verspreiden. We gaan meer spullen en mensen inzetten om te zorgen dat we water kunnen zuiveren."

Vergeleken met het binnenland, is de situatie in havenstad Beira minder schrijnend, volgens correspondent Vermeulen. "Daken van huizen zijn kapot, ramen gebroken en bomen omgewaaid. Maar de stad is niet vernietigd", zegt hij. "De stad bestaat nog gewoon en mensen zijn zo goed of kwaad als het kan bezig hun leven weer op te pakken."

Vermeulen zag dat er gisteren enorme hoeveelheden hulpverleners aankwamen in Beira. "Die waren het grootste deel van de dag bezig elkaar te coördineren en te bepalen waar ze naartoe gaan. De vraag is nog wat er gebeurd is met die 200.000, misschien wel 300.000 mensen die in het binnenland waren toen het water kwam."