Slowaken stemmen in de geest van vermoorde journalist Kuciak

De eerste ronde van de presidentsverkiezingen in Slowakije heeft een duidelijke overwinning opgeleverd voor de anti-populistische, pro-Europese advocaat Zuzana Caputova. De kandidaat van de regerende sociaal-democratische partij Smer, Eurocommissaris Maros Sefcovic, bleef met 18,7 procent van de stemmen ver achter bij Caputova die de steun kreeg van 40 procent van de kiezers.

Deze twee kandidaten nemen het op 30 maart tegen elkaar op in de beslissende tweede stemronde. Buiten de boot vallen een kandidaat die de anti-immigratiekaart speelde en een ultra-rechtse kandidaat.

Moord op journalist Kuciak

De uitslag van de stembusgang lijkt sterk beïnvloed door de moord op journalist Jan Kuciak, ruim een jaar geleden. Kuciak werd samen met zijn partner doodgeschoten terwijl hij onderzoek deed naar de banden tussen dubieuze ondernemers en de regering.

Zijn postuum verschenen laatste artikel hierover leidde tot massademonstraties tegen de regerende Smer-partij, die uiteindelijk resulteerden in de val van de regering van premier Fico. Hoewel de sociaal-democraten ook nu nog aan de macht zijn, liggen ze zwaar onder vuur omdat ze te weinig zouden ondernemen tegen de door Kuciak geopenbaarde corruptie.

Veel kiezers hebben hun toevlucht genomen tot Caputova, die voor verandering en transparantie pleitte in haar campagne. Opvallend in het ethisch behoudende Slowakije zijn ook haar liberale standpunten over abortus en lgbt-rechten.

Dronkemansactie

Het tellen van de stemmen werd overigens ruim een uur vertraagd, doordat een dronken Slowaak er met een stembus vandoor ging. In het oostelijk gelegen dorp Medzany rende hij weg met de kartonnen doos met stemmen in zijn armen. Daarbij raakte de doos beschadigd.

Tot de politie had vastgesteld dat er geen stembiljetten verloren waren gegaan, werd het tellen van de stemmen in het hele land opgeschort.

In Slowakije heeft de president vooral een representatieve functie, maar het staatshoofd kan wel een veto uitspreken over de aanstelling van rechters en hoofdaanklagers. Die zijn van onder meer van belang in de strijd tegen de wijdverbreide corruptie in het land.