'Nederlandse fouten leidden tot strafzaak oud-coffeeshophouder in Thailand'

Het Openbaar Ministerie, het ministerie van Justitie en Veiligheid en de Nederlandse politie waren onzorgvuldig toen zij Thailand om hulp vroegen bij een strafrechtelijk onderzoek naar de Nederlander Johan van Laarhoven. Nationale ombudsman Reinier van Zutphen komt tot die conclusie na onderzoek naar de rol van de Nederlandse autoriteiten bij de veroordeling van Van Laarhoven en zijn vrouw in Thailand.

Van Laarhoven was tot 2011 mede-eigenaar van de Nederlandse coffeeshopketen The Grass Company en werd in 2014 in Thailand, waar hij toen woonde, opgepakt na een Nederlands rechtshulpverzoek. Eind 2015 werd hij in Thailand veroordeeld tot 20 jaar cel voor witwassen van geld dat was verdiend met de handel in softdrugs.

Volgens Van Zutphen hebben de Nederlandse autoriteiten Thailand aangespoord tot actie door een brief te sturen naar de Thaise justitie. Daarin werden Van Laarhoven en zijn vrouw, tegen wie geen onderzoek liep in Nederland, genoemd als verdachten. Volgens de ombudsman was dat de aanleiding voor Thais onderzoek naar het stel, wat leidde tot hun lange celstraffen.

Zware straffen in Thailand

Thailand kent zware straffen voor drugscriminaliteit en volgens de ombudsman zijn de Nederlandse instanties het perspectief van het echtpaar uit het oog verloren. "Dit terwijl zij goed op de hoogte waren van de risico's van een aan drugs gerelateerd strafrechtelijk onderzoek in Thailand."

Het OM zegt dat niet voorzien kon worden dat de Thaise overheid een eigen onderzoek zou instellen, maar de ombudsman vindt dat niet geloofwaardig. Ook vindt Van Zutphen dat het OM en de politie geen goede afweging hebben gemaakt toen ze besloten de brief te sturen. "Er is niet goed afgewogen of de gekozen middelen in evenredige verhouding stonden tot het beoogde doel."

D66 wil dat minister Grapperhaus alles doet om Van Laarhoven en zijn vrouw naar Nederland te halen. "De handelswijze van Nederland is ontluisterend en vraagt om actie', aldus D66-Kamerlid Bergkamp, die de kwestie al jaren aan de orde stelt. "De minister moet nu verantwoordelijkheid nemen en zelf contact opnemen met de Thaise instanties."