Pronkbeker uit gezonken schip voor Texel onthuld in Rijksmuseum
In het Rijksmuseum is een topstuk gepresenteerd dat is opgedoken uit een 17-eeuwse scheepswrak: een zilveren pronkbeker met de god Mars, vermoedelijk gemaakt in Neurenberg. De beker behoort tot de objecten die zijn gevonden in het Palmhoutwrak, een handelsschip op de bodem van de Waddenzee.
Het Duitse Neurenberg stond bekend om zijn zilversmeden. De beker heeft ernstig geleden in de honderden jaren op de bodem van de zee. Hij was in drie stukken gebroken en deels platgedrukt. Door het zoute zeewater was de beker bedekt geraakt met een donkere laag corrosiebulten.
Restauratoren hebben het pronkstuk zo goed mogelijk in zijn oude glorie hersteld. Nu is weer goed te zien dat de beker is versierd met florale patronen, vazen en mascarons, gezichten met een levendige uitdrukking. Op de deksel staat de oorlogsgod Mars, zijn schild is in al die jaren verloren gegaan.
Bekijk hier de presentatie en de pronkbeker van dichtbij:
De beker is de komende maanden bij Museum Kaap Skil op Texel te zien.
Het vergane schip werd door lokale duikers ontdekt op de zeebodem voor de kust van Texel. Daarna heeft de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed het Palmhoutwrak tussen 2014 en 2017 nader onderzocht. Waarschijnlijk was het een schip van een Amsterdamse reder. Dat een gevonden schip zo goed bewaard is gebleven, komt niet vaak voor in Nederlandse wateren. Het is nog steeds niet duidelijk, ondanks uitgebreid onderzoek, wat de naam van het schip was.
Vandaag werd ook bekendgemaakt dat alle gevonden objecten voor het eerst zijn gecatalogiseerd in de publicatie Wereldvondsten uit een Hollands schip. In april 2014 was al naar buiten gebracht dat onder de gevonden spullen ook uiterst zeldzame kleding uit de Gouden Eeuw was.
Behalve kleding, zilverwerk en persoonlijke bezittingen uit de rijkste jaren van de Gouden Eeuw zijn er in de scheepslading ook spullen gevonden die waarschijnlijk uit het Middellandse Zeegebied afkomstig zijn: houten kisten met het harsachtige mastiek, veel buxushout en aardewerk. Daaruit concluderen experts dat het schip waarschijnlijk een zogenoemde straatvaarder was: een handelsschip dat in de Middellandse Zee handel dreef.