'Pedofielen misbruiken YouTube-reacties om video's te vinden'
"Er is een pedofielennetwerk actief in het reactiesysteem en algoritme van YouTube", waarschuwde youtuber Matt Watson zondag in een video die in twee dagen tijd 1,5 miljoen keer bekeken is. Volgens hem maakt de groep misbruik van het algoritme van de videosite om door te verwijzen naar video's met kinderen in ongepaste en seksuele houdingen.
Wat is er aan de hand?
Watson waarschuwt dat er mensen zijn die bij onschuldige video's met jonge kinderen reacties plaatsen. In de reacties geven ze het precieze tijdstip (een tijdcode) weer waarop het kind onbedoeld een ongepaste- of seksuele houding aanneemt. Anderen reageren positief op die reactie, liken hem of vragen naar andere video's waar vergelijkbare beelden in te zien zijn.
De reacties staan bij normale video's van kinderen, die bijvoorbeeld aan het sporten zijn of vertellen wat ze normaal op een dag doen. De mensen die reageren refereren vaak aan momenten in de video die absoluut niet seksueel bedoeld zijn. Het kan bijvoorbeeld een moment zijn dat een meisje een radslag doet en dat haar buik daar ontbloot wordt, of opstaat waardoor haar benen kort goed te zien zijn.
De video van Matt Watson:
Soms gebeurt dit op de YouTube-kanalen van de kinderen zelf, maar het kan ook dat de video's door anderen opnieuw online gezet zijn. Gebruikers die de video's bekijken, worden door de lijst met aanbevolen video's doorverwezen naar video's waarin hetzelfde gebeurt.
Komt dit vaak voor, en ook in Nederland?
Hoe vaak dit voorkomt is niet duidelijk, maar in bovenstaande video worden er tal van voorbeelden gegeven. Ook bij een reproductie door de NOS zijn er in korte tijd al snel een aantal voorbeelden te vinden. Ook bij een Nederlandse video: op het YouTube-kanaal van twee Nederlandse zusjes is de bovenste reactie bijvoorbeeld een tijdcode van een moment waarop een van de meisjes een bepaalde houding aanneemt.
Wat kunnen we ertegen doen dat er op zo'n manier naar onschuldige beelden gekeken wordt?
Volgens Arda Gerkens van Meldpunt Kinderporno is er één oplossing: geen beelden van kinderen online zetten. "Want je kunt dit niet voorkomen. Wij zeggen daarom tegen ouders dat ze moeten beseffen dat beelden van hun kinderen voor heel veel mensen leuk zijn, en voor een bepaalde groep mensen meer dan leuk. Als je dat niet wil, moet je het niet online zetten."
"Als je het online zet, is het namelijk niet alleen van jou. Dan kunnen miljoenen of zelfs miljarden mensen ernaar kijken. Ze kunnen met het materiaal doen wat ze willen. Soms worden kinderen bijvoorbeeld gephotoshopt op gezichten van pornosterren."
Kunnen platformen als YouTube hier zelf niet iets aan doen?
YouTube zegt in een reactie aan de NOS een zerotolerancebeleid te hebben als het gaat om kindermisbruik. "We hebben flink geïnvesteerd in technologie, teams en partnerships met goede doelen om dit te bestrijden. Als we links, afbeeldingen of inhoud met dit soort materiaal identificeren, melden we dit aan de relevante autoriteiten, verwijderen we het van het platform en beëindigen het account."
Arda Gerkens van Meldpunt Kinderporno denkt dat het voor het platform verder lastig is om hier iets tegen te doen, omdat het om onschuldige beelden gaat waar niets mis mee is. "Daardoor kan het lastig zijn om het algoritme van YouTube hier te laten ingrijpen." Op het platform wordt er per minuut zo veel video online gezet dat dit ook met geen mogelijkheid eerst door mensen te bekijken is. "Dat is de keerzijde van het internet."
Weten we zeker of alleen pedofielen hier naar kijken?
Nee, zegt Gerkens van Meldpunt Kinderporno. "We weten niet of het pedofielen zijn die dit doen. Het is namelijk bekend dat veel niet-pedofielen naar kinderporno kijken. Vaak zijn dat mensen die bijvoorbeeld veel naar porno kijken en verveeld raken van de normale beelden die ze zien. Ze zoeken de grens van wat kan steeds meer op, en gaan er vervolgens overheen."