Grote fusie treinfabrikanten geblokkeerd door Europese Commissie
De grootste Franse en Duitse treinenbouwers, Alstom en Siemens, mogen niet fuseren. De Europese Commissie verbiedt de deal, omdat er op de Europese markt te weinig concurrentie over zou blijven. De bedrijven hebben samen de helft van de treinenmarkt in handen.
Het verbod komt niet als een verrassing. Het was al duidelijk dat Eurocommissaris voor Mededinging Vestager grote bewaren heeft tegen de fusieplannen.
Ze ziet vooral bezwaren op de markten voor spoorwegsignaleringssystemen en hogesnelheidstreinen, zegt ze in een toelichting. De partijen hebben volgens haar te weinig maatregelen genomen om deze zorgen weg te nemen.
'Geen keuze meer'
Volgens Vestager zijn de concurrentieregels van de Europese markt juist bedoeld om bedrijven scherp te houden op kwaliteit, innovatie en prijs. "Alstom en Siemens zouden met afstand de grootste treinenbouwer in Europa worden. Daarmee worden treinmaatschappijen beroofd van meer keuze en bestaat het gevaar dat de belastingbetaler gaat opdraaien voor duurdere infrastructuur", zegt Vestager.
De Europese Unie leek de afgelopen tijd op het bot verdeeld over het besluit. Zowel voor- als tegenstanders roerden zich. De Duitse fractievoorzitter van de christen-democraten in het Europees Parlement, Manfred Weber, riep zelfs op de Europese mededingingsregels te veranderen. Zo wil hij "Europese kampioenen creëren" en zo voorkomen dat ze "de strijd verliezen op de wereldmarkt".
Chinese concurrentie
Alstom en Siemens vinden een fusie nodig om het te kunnen opnemen tegen een nieuwe Chinese concurrent. Vestager wijst erop dat de grootste Chinese treinenbouwer, CRRC, nog nooit heeft meegedaan aan een Europese aanbesteding. "En ik verwacht ook niet dat zij op korte termijn hier een speler van belang worden."
OV-deskundige Wijnand Veeneman stelt dat de commissie de zaak wel erg bekijkt door een Europese bril. "Op wereldschaal is het heel logisch dat deze bedrijven zouden fuseren. Zo kunnen ze een grotere vuist maken tegen de Chinezen die wel al actief zijn in Noord- en Zuid-Amerika."
Wereldschaal
Hij vindt het vanwege de toegenomen handelsbarrières tussen Europa en China niet meer zo vanzelfsprekend dat CRRC ook actief zal worden op de Europese markt, zoals een paar jaar geleden nog werd gedacht. Op mondiaal niveau is het fusieverbod voor Siemens en Alstom volgens hem dus wel lastig: "Vind je belangrijker dat er in Europa een concurrerende markt is, dan heeft Vestager gelijk. Vind je het belangrijker dat Europese bedrijven op wereldschaal mee concurreren, dan is het een jammerlijke beslissing."
Volgens Europacorrespondent Sander van Hoorn is de Europese Commissie wel degelijk gevoelig voor de positie van Europese bedrijven op de wereldmarkt. "De commissie wil Europa sterker positioneren ten opzichte van de VS, Rusland en China, want we staan er steeds meer alleen voor. Maar concurrentie op de interne markt gaf nu kennelijk de doorslag. Dat grote gevecht, zei ook Verstager, daar zijn andere instrumenten voor."