Guldenbiljetten achter behang of schrootjes, 't komt écht voor
Het lijkt al eeuwen geleden: de gulden, het kwartje, het dubbeltje, de snip (briefje van 100 gulden). Maar nog steeds komen in Amsterdam dagelijks tientallen mensen langs bij De Nederlandsche Bank om briefjes in guldens in te wisselen. Ook per post komen er wekelijks enveloppen binnen van mensen die niet de moeite willen nemen met die guldenbiljetten naar Amsterdam af te reizen.
Afgelopen jaar werden er zo'n 97.000 briefjes ingeleverd met een totale waarde van omgerekend 4 miljoen euro. Het worden er jaar na jaar wel minder. Munten van guldens en kwartjes kunnen overigens al sinds 2006 niet meer worden ingeleverd.
"Bij het vinden van die guldenbiljetten horen soms smeuïge verhalen", weet Rob Ruizendaal van DNB. "Vaak zijn het trieste omstandigheden waardoor biljetten opeens opduiken. We hadden ooit een stukadoor die biljetten achter het behang had geplakt. Later werd dezelfde man opgenomen in een verzorgingstehuis en kinderen haalden het behang van de wand en vonden honderden biljetten. Waar gebeurd! Die man wilde waarschijnlijk een appeltje voor de dorst." En had blijkbaar weinig vertrouwen in de banken.
In tijdschriften
Ook worden volgens Ruizendaal regelmatig guldenbiljetten aangetroffen achter schrootjes of in tijdschriften. "En vergis je niet: dat zijn soms behoorlijke bedragen."
Of het verhaal van een handelsreiziger die - zonder dat zijn vrouw 't wist - geld had verstopt in een tafelzeiltje op zolder. "Toen de man weg was, ging de vrouw opruimen en gooide dat tafelzeil niets vermoedend weg. Komt de man thuis, ontsteekt in woede als hij hoort dat zijn vrouw het zeil naar het grof vuil had gebracht. Met veel moeite werd achterhaald in welke container dat zeil zou moeten zitten. Die container is hier bij DNB naar binnen gereden, mensen zijn met een zeefje aan de gang gegaan om restanten van biljetten te vinden. Helaas, niks gevonden. Dus of 't was de verkeerde container of we zijn in de maling genomen. Maar zulke dingen gebeuren."
Overigens kun je niet zomaar bij de DNB langslopen om een paar briefjes in te wisselen. De klant moet zich legitimeren en een formulier invullen waarin hij/zij aangeeft waarom er zolang gewacht is met het inwisselen van de briefjes. Als er bij de bank een vermoeden bestaat dat er iets aan de hand is, kan de transactie worden geweigerd. "En we kunnen dan een melding maken bij de fiscale inlichtingendienst."
25 miljoen gulden
Volgens een ruwe schatting zouden er nog 25 miljoen guldenbiljetten in omloop zijn. Omgerekend naar wat vorig jaar is ingeleverd zou dat ongeveer 1 miljard euro waard zijn, maar die schatting durft DNB niet te maken. De laatste guldenbiljetten kunnen nog tot 2032 worden ingeleverd, daarna is het over en uit.
"Als die niet worden ingeleverd? Dat is dan winst voor DNB, want die briefjes zijn ooit uitgegeven als nominale waarde", aldus Ruizendaal. "Maar straks zijn ze van de ene op de andere dag niets meer waard. En gaan ze in de versnipperaar. Dus als u enigszins twijfelt: hup die schrootjes van de muur. Vooral in oude huizen dan. Want je weet maar nooit."