Waar je volgens oud-deelnemers wel (en niet) op moet letten tijdens WIDM

• Carmen Dorlo

  redacteur Online

Als de trend van vorige jaren doorzet, zitten er zo rond de 2 miljoen mensen aan de televisie gekluisterd. Allemaal zijn ze maar bezig met één vraag: Wie is de Mol? In het nieuwe seizoen proberen weer tien kandidaten de mol te ontmaskeren en het spel te winnen. En thuis doen de kijkers net zo hard mee.

Hoe kun je het tv-spel zo goed mogelijk spelen en opscheppen bij de koffieautomaat dat je allang weet wie de boel saboteert? Oud-deelnemer (en NOS-collega) Simone Weimans, presentator van Wie is de Mol (en eveneens oud-NOS-collega) Rik van de Westelaken en oprichter van Wie is de Mol-hints Tom Beekhuis helpen je en blikken vooruit op het nieuwe seizoen.

"Laten we duidelijk zijn: het is heel moeilijk om de mol te ontmaskeren", zegt Weimans. "Je moet je bij elke kandidaat afvragen: wat is echt, wat is spel? Het is een mindfuck. De serie zit vol psychologische spelletjes. Maar toch denk je uiteindelijk: dit is 'm. Ik weet het zeker."

"En dan blijkt het iemand anders te zijn."

Het is belangrijk om het spel goed te begrijpen en dat begint bij de basis, gaat Weimans verder. "Leer wat een joker en een zwarte vrijstelling is en focus je op de onderliggende verhoudingen en spelletjes die worden gespeeld. In de bondjes die worden gelegd, zie je die manipulatie en hoe iemand kan liegen en bedriegen."

Verplaats je daarbij in de kandidaten, zegt Van de Westelaken, die in 2015 het programma won en nu het nieuwe seizoen presenteert. "Vraag jezelf af: wat zou ik gedaan hebben, als kandidaat?"

Dat is makkelijker als je niet daadwerkelijk aan het programma meedoet, lacht Weimans. Zij deed vorig seizoen mee aan Wie is de Mol. "Het grootste verschil tussen deelnemer en kijker zijn, is de mate waarin je jezelf verliest in het programma. Als je meedoet, kan je echt vuistdiep in de tunnelvisie belanden en niet meer van het spel loskomen. Ik hoorde dingen die er niet waren, zag dingen die er niet waren. Nu kan ik er met een veel grotere afstand naar kijken. Ik ben eindelijk uit die cocon."

Dat gevoel herkent Van de Westelaken. "Als je meedoet weet je totaal niet wat de dag gaat brengen, of je 's avonds niet al op het vliegtuig naar huis zit. Je bent voortdurend bezig en alert - het spel stopt nooit." Als presentator weet hij nu wat er op een dag gaat gebeuren. "Al is dat ook nog vaak onderhevig aan veranderingen. En ik weet nu van tevoren dat ik tot het einde mag blijven."

Dat is natuurlijk niet zo voor de kandidaten. Zij proberen opdrachten te winnen. En tijdens die opdrachten moet je als kijker goed opletten. "Let vooral goed op tijdens de uitleg van de opdrachten en hoe de kandidaten die interpreteren en ze proberen uit te voeren. Soms komen ze op briljante oplossingen, maar ook heel vaak lukt het niet. Hoe komt dat? Wie is er verantwoordelijk? Hoe verloopt het groepsproces? Wat zegt je onderbuikgevoel? Wat zegt je verstand? Allemaal heel belangrijk", zegt Van de Westelaken.

Als de kandidaten een opdracht winnen, hebben ze soms een voorsprong bij de wekelijkse afvalronde, bijvoorbeeld door het winnen van een joker. Bij de afvalronde moeten deelnemers vragen over de mol beantwoorden. De kandidaat die de minste vragen goed heeft, moet het spel verlaten.

Het is ook belangrijk dat je niet doorslaat, zegt Weimans. "Het is soms best confronterend hoe ver je fantasie doorschiet en hoe gemakkelijk je iets kunt geloven. Zeker als je eenmaal denkt dat iemand de mol is, kan die tunnelvisie je echt opbreken."

Zo was Weimans er helemaal van overtuigd dat de coverband van Frank Sinatra tijdens een etentje was ingehuurd om duidelijk te maken dat zanger Ruben Hein de mol was. En dat een boek over Sinatra ergens expres was neergelegd. "En beide zaken bleken niet het geval."

Zo'n tunnelvisie is heel interessant, maar ook beangstigend, zegt ze. Probeer daarom meteen daar uit te komen. "Maar hoe? Geen idee." Het hielp Weimans ook niet dat Jan Versteegh, de mol afgelopen jaar, zo goed het spelletje speelde. "Jan was me zwaar aan het manipuleren tijdens en buiten de uitzendingen. Hij wist dat ik dacht dat Hein de mol was en ging met me mee mompelen. 'Zie je wel, dat is hem gewoon', zei hij dan. Hij speelde zo slim."

Die psychologische spelletjes nam Weimans ook onbedoeld mee naar huis. "Ze hadden me gewaarschuwd: het kan best heftig zijn als je weer thuis komt, want je zit echt ín het spel. Ik stelde me daar niet veel bij voor, maar toen ik thuiskwam was ik echt heel fel. Mijn lontje was vrij kort. Ik wilde het spel winnen en dat veroorzaakte die felheid. Uiteindelijk landde ik wel weer op aarde."

En toen moest Weimans nog maanden haar mond houden over haar deelname. "Je went aan het niks zeggen, ook al wil je het van de daken schreeuwen. Het was wel een van de leukste binnenpretjes die ik had." Een keer werd Weimans bijna betrapt. "Toen had een collega een artikel gelezen waarin ik werd genoemd als mogelijke kandidaat. Zij kwam naar me toe en zei: wat leuk dat je meedoet! Nou, als ik wit was geweest, had ik een knalrood hoofd gekregen. Ik ben snel weggerend, min of meer."

Ook voor Van de Westelaken was het zwijgen over het programma geen probleem. "Ik kan goed mijn mond houden - en laten we eerlijk zijn: niemand wil nu al het antwoord weten op die ene vraag..."

Van deelnemer naar kijker en van deelnemer naar presentator

Dit jaar is Weimans geen deelnemer, maar kijker. "Ik ben toch wel een beetje jaloers, dat de nieuwe deelnemers het nu overnemen. Maar ik ben ook heel benieuwd, net als elke kijker. Hoe gaat Rik het doen? Hoe zijn de kandidaten? Wat zijn de nieuwe spelelementen? Daar ga ik allemaal op letten. Maar dan op de bank met een zak chips en een glas fris."

En Rik, heb je alvast een hint voor dit seizoen? "Dit jaar zetten we heel groot de tekst 'aanwijzing' in beeld als er ook daadwerkelijk een aanwijzing wordt gegeven over de identiteit van de Mol. Met een pijl naar de Mol. We willen natuurlijk niet dat het moeilijk wordt om de poule te winnen."

Grapje, natuurlijk.