OM: vermoeden dat Nicky Verstappen door toedoen van Jos B. is gestikt
Kijk me aan!
15.20 uur:
Jos B. verliet aan het einde van de eerste zittingsdag in zijn proces de zaal zonder de nabestaanden aan te kijken. Tot teleurstelling van de familie. De moeder van Nicky schreeuwde nog tevergeefs: "Kijk me aan!" Volgens de woordvoerder van de nabestaanden, misdaadjournalist Peter R. de Vries, had de familie Verstappen gehoopt de verdachte recht in de ogen te kunnen kijken. Dat dat niet lukte, ergerde hen.
"Het was een zware dag voor de familie", zei De Vries na afloop. "Het was emotioneel, maar ze waren erop gebrand om Jos B. te zien."
Dat Jos B. ontkent met de dood van Nicky te maken te hebben, vinden de nabestaanden ongeloofwaardig. "Het stoort dat hij op geen enkele manier opening van zaken geeft en niet verklaart hoe zijn dna op lichaam van Nicky terecht is gekomen. Hij houdt alles open en zegt: ik kom nog wel met een verklaring als het mij uitkomt. Dat vindt de familie vreselijk."
Moeilijk voor familie
Volgens De Vries citeert B.'s advocaat selectief uit het dossier en probeert hij de beeldvorming rond zijn cliënt te manipuleren. "Dat is zijn taak als advocaat, maar het is voor de familie wel moeilijk om hem aan te horen."
De ouders en zus van Nicky hebben er vertrouwen in dat het Openbaar Ministerie de strafzaak tegen Jos B. tot een goed einde zal brengen. De Vries: "Het is geen makkelijke zaak, maar er zijn wel heel verdachte feiten en omstandigheden. Als je de context van alles bij elkaar optelt, ontstaat een buitengewoon overtuigend beeld waar Jos B. geen weerwoord op heeft. Dat hij zelf geen enkele verklaring geeft, moet in zijn nadeel worden uitgelegd."
15.00 uur:
Het Openbaar Ministerie vermoedt dat Nicky Verstappen door toedoen van Jos B. is gestikt. Ook zijn er aanwijzingen dat de 11-jarige jongen is misbruikt. Volgens het OM zijn bij Nicky in totaal 21 dna-sporen van Jos B. aangetroffen. Achttien sporen zaten zowel in als op de onderbroek, aan alle kanten. De rest zat op Nicky's lichaam en op zijn pyjamabroek.
Dit duidt volgens deskundigen op "meer dan eenmalig vluchtig contact". Inmiddels is uitgesloten dat de sporen door besmetting zijn verspreid. Ook zijn er drie haren gevonden, die overeenkomen met Jos B.
"Het is aan Jos B. om aan te geven hoe hij denkt dat zijn dna daar terecht is gekomen", zei de officier van justitie. "Als de verdachte een zuiver geweten heeft, had hij toch vanaf dag één van de daken kunnen schreeuwen dat hij geen idee heeft hoe het dna daar terecht is gekomen?"
Het dna van een onbekende volwassene in de onderbroek van een 11-jarige jongen is verdacht.
Volgens hem zijn toekomstige verklaringen van Jos B. waarschijnlijk ongeloofwaardig. Naast de vondst van dna gaat het in deze zaak vooral ook om de context, benadrukte de officier. "Het dna van een onbekende volwassene in de onderbroek van een 11-jarige jongen is verdacht. Een man die de Brunssummerheide als zijn broekzak kent en terugkeert naar de plaats delict. Een man die jongens (in de jaren 80, red.) van achteren beetpakte bij hun piemel. Een man die in 2001 verklaarde zich aangetrokken te voelen tot jonge jongens. Een man die de afgelopen jaren naar kinderporno zocht. Een man ook die weigerde mee te werken aan dna-afname en op de vlucht sloeg. Zelfs het overlijden van zijn moeder liet hij aan zich voorbij gaan."
Dat Nicky in 1998 is weggelopen van het jeugdkamp, acht het OM "zo onwaarschijnlijk dat het terzijde geschoven kan worden". Officier van justitie: "Hij zou niet in het donker zijn weggelopen, op blote voeten en zonder verder iets mee te nemen. Nicky zou in zo'n geval hebben gevraagd of hij naar huis mocht, zoals hij twee jaar eerder ook deed (tijdens een eerder kamp had Nicky heimwee, red.)."
Jongetjes van 11 jaar gaan niet zomaar dood.
Het Openbaar Ministerie is ervan overtuigd dat Nicky is gedood. "Nicky was kerngezond. Jongetjes van 11 jaar gaan niet zomaar dood. Hij is een niet-natuurlijke dood gestorven."
Uit pathologische onderzoeken blijkt volgens het OM dat Nicky mogelijk is gestikt en seksueel is misbruikt. Verder denkt het OM dat het lichaam van de jongen later is neergelegd op de plek waar hij werd gevonden. Justitie vindt dat Jos B. onder geen beding vrijgelaten mag worden. De rechtbank beslist daar later vandaag over.
13.00 uur:
De advocaat gaat ook in op de 17 dna-sporen van Jos B. die zijn aangetroffen op de kleding van Nicky Verstappen. Volgens hem zijn de sporen destijds mogelijk niet goed veiliggesteld, en zo verder verspreid.
Het OM vindt het volgens hem belastend dat Jos B. de omgeving goed kende. "Als je de omgeving niet kent en je komt daar nooit, dán heb je wat uit te leggen over hoe je dna ergens terechtkomt. Maar als je bij de scouting zit en je komt vaak in dat gebied, dan kan het op talloze manieren verspreid zijn", zegt Roethof.
Roethof wijst er ook op dat er nog dna-sporen zijn aangetroffen van anderen, die nog onbekend zijn. Waarom verklaart Jos B. dan niets, als hij onschuldig is? "Als je ermee om de oren geslagen wordt dat je in 2001 anders hebt verklaard dan in 1998, dan zou je toch wel gek zijn om nu wél antwoord te geven op vragen waar je het antwoord niet op weet?"
Losmaken van moeder
Volgens hem is het zedenverleden van Jos B. niet relevant voor deze zaak. "De zaak is destijds gewogen en onbetekenend gevonden." Ook zou hij helemaal niet op de vlucht zijn geweest, maar was hij zich volgens Roethof aan het losmaken van zijn moeder.
Tegen de rechtbank: "De familie wacht al 20 jaar op duidelijkheid. U kunt hun nu laten blijken dat het 'm in deze zaak ook niet gaat worden."
11.45 uur:
Advocaat Gerald Roethof: "Zowel mijn cliënt als ik voel compassie met de nabestaanden. Ik ben advocaat, maar ook mens. Ik voel met hen mee. Maar wij staan hier als professionals en zullen de zaak met de nodige afstand moeten bekijken. De zaak moet losgekoppeld worden van de emotionele lading en dan zult ook u zeggen: meneer B., ga naar huis."
Volgens Roethof valt niet vast te stellen of er echt een misdrijf heeft plaatsgevonden, laat staan dat Jos B. de dader is. "Dan houdt het op. Gokken doe je in het casino, niet in de rechtszaal. We moeten niet hebben dat iemand ten onrechte wordt veroordeeld voor een delict dat hij niet gepleegd heeft."
'Eenzijdig dossier'
Volgens Roethof is er sprake van een eenzijdig dossier. Hij zegt namelijk dat de vier jongens die bij Nicky in de tent lagen, allemaal verklaard hebben dat Nicky had aangekondigd dat hij de volgende ochtend zou weglopen. "Maar die verklaringen zitten niet in het dossier. Dat begrijp ik niet."
Nicky kan ook weggelopen zijn in plaats van ontvoerd. Seksueel misbruik staat ook niet vast: zo zijn er geen spermasporen aangetroffen. Ook zijn doodsoorzaak is nooit vastgesteld. Hij kan ook spontaan zijn overleden, aldus Roethof. "Dat gebeurt", zegt Roethof. "Dit wordt geen veroordeling."
De raadsman vindt het OM belangrijke stukken weglaat. Hij wijst op andere mogelijke verdachten, zoals een man die door een pomphouder is gezien met een ongeveer 10-jarig jongetje in de auto en iemand die in de omgeving is betrapt tijdens het plegen van ontucht met een 12-jarige. "Als u dit soort informatie onthouden wordt, krijgt u een vertekend beeld van mijn cliënt. Ik wil voorkomen dat u met een eenzijdig dossier een bepaalde kant op geleid wordt."
Jos B. hoort alles met de armen over elkaar geslagen aan.
11.10 uur:
Jos B. zegt dat hij naar portretten zocht op internet, onder andere van kinderen, omdat hij interesse had in fotografie. Hij zou per ongeluk kinderporno hebben gedownload. Die had hij apart gezet, volgens hem om de plaatjes te vernietigen.
Rechtbankvoorzitter: "Er is een vraag die met name de ouders en familie van Nicky Verstappen bezighoudt. Wat is er gebeurd in de uren voordat Nicky gevonden werd?" Jos B: "In overleg met mijn advocaat kan ik daar geen antwoord op geven."
De voorzitter benadrukt het belang van de vraag. "U begrijpt dat dit klemmend is. Wanneer komt dat moment?" Advocaat Roethof breekt in. "Als u vragen stelt waarin u een bepaalde richting op gaat..." De interruptie leidt tot irritatie bij de rechtbankvoorzitter, die de advocaat sommeert te gaan zitten en aangeeft dat hij neutrale vragen stelt.
De voorzitter probeert het nog een keer. "Wanneer komt het moment dat u daar iets over wil zeggen? U heeft eerder bij de rechter-commissaris gezegd dat u wil verklaren als de tijd er rijp voor is. 'Als alles volledig begrepen is'. Door wie?" Jos B.: "Door mij. Op dit moment hebben we afgesproken om verder geen toelichting te geven."
Update van het onderzoek
Het Openbaar Ministerie geeft een update over het onderzoek. Er wordt nog een tijdlijn van gebeurtenissen in de zaak gemaakt. Het dna-onderzoek loopt nog en het NFI is bezig met een 3D-model van de dna-sporen in de onderbroek van Nicky.
In maart gaat B. naar voor zes weken naar het Pieter Baan Centrum, waar hij psychisch wordt onderzocht. Het OM wil het hele onderzoek eind mei klaar hebben.
11.00 uur
De zitting begint drie kwartier later dan gepland omdat zowel Jos B. als zijn advocaat in de file stond. De ouders en zus van Nicky Verstappen zitten in de zaal met nog een aantal andere familieleden. Het is de eerste keer dat ze Jos B. zelf zien, die op een paar meter afstand plaatsneemt. B. is gekleed in een spijkerbroek en rode trui en heeft nog altijd een kort baardje.
"Ik ben me zeer bewust dat het heel moeilijk moet zijn voor nabestaanden, familie en vrienden van Nicky Verstappen", zegt B. tijdens de zitting. "Dat moet heel veel pijn doen en verdriet doen. Ik besef dat er open vragen zijn waar ik geen antwoord op kan geven. Dat vind ik een moeilijk iets. Het is ook moeilijk voor mij om te zien in welke situatie ik terecht ben gekomen en dat ik in detentie zit."
Luister hier naar de verklaring van Jos B.
Jos B. wordt ervan verdacht dat hij Nicky Verstappen heeft meegenomen, seksueel misbruikt en heeft gedood. B. ontkent dit nogmaals. "Ik ben niet de persoon die Nicky Verstappen heeft ontvoerd. Ik ben niet degene die ontucht heeft gepleegd. En ik ben ook niet de persoon die Nicky Verstappen van het leven heeft beroofd. Ik heb het niet gedaan."
Ook zou B. tussen 2016 en 2018 kinderporno in zijn bezit hebben gehad. Het gaat om 93 plaatjes. Dat bekent hij wel: "Ik kan beamen dat er kinderporno op mijn harde schijf stond."
Deze verdachte is donor van de sporen en kan vertellen wat er in de laatste uren met Nicky is gebeurd. Hij heeft dat tot nu toe niet gedaan.
Officier van justitie: "Afgelopen maanden hebben we nauwelijks gecommuniceerd over de huidige gang van zaken in het onderzoek. Hoewel we begrijpen dat samenleving op de hoogte wil blijven van alle ontwikkelingen in het onderzoek, vragen wij uw geduld. Daarom hebben wij ook niet gereageerd op berichten die sinds augustus in de media zijn verschenen."
Dat was moeilijk, zegt Mattheijs. "Hoe moeilijk ook, we hebben niet gereageerd. Dit strafproces is daar niet bij gebaat. Dat de raadsman van verdachte daar anders over denkt, valt onder andere af te leiden uit het artikel in De Telegraaf van afgelopen vrijdag. Deze verdachte is donor van de sporen en kan vertellen wat er in de laatste uren met Nicky is gebeurd. Hij heeft dat tot nu toe niet gedaan."
10.00 uur
De 11-jarige Nicky verdween in augustus 1998 van een jeugdkamp op de Brunssummerheide in Zuid-Limburg. Een dag later werd zijn lichaam gevonden. Hoe hij om het leven is gekomen, is nooit duidelijk geworden. Mogelijk is hij seksueel misbruikt, maar ook dat is nooit met zekerheid vastgesteld.
In augustus dit jaar werd in Spanje de 56-jarige Jos B. aangehouden, na een dna-match met sporen op de onderbroek en pyjama van Nicky.
Verzoek om vrijlating
Vandaag begint de rechtbank in Maastricht met de behandeling van zijn zaak. "Het Openbaar Ministerie zal vertellen hoe het onderzoek naar Jos B. ervoor staat en wat er de komende tijd nog moet gebeuren. Mogelijk wordt daarmee ook meer duidelijk over het bewijs tegen hem en over de sporen die op de kleding van Nicky zijn gevonden", legt verslaggever Remco Andringa uit, die aanwezig is bij de zitting. "Naar verwachting zal de advocaat van Jos B. vragen om hem vrij te laten, omdat het OM volgens hem veel te weinig in handen heeft tegen zijn cliënt."