Gemeentesites nog altijd niet ingesteld op gehandicapten

Websites van gemeenten zijn nog altijd niet gebruiksvriendelijk genoeg voor mensen met een beperking. Ondanks inspanningen van de gemeenten lukt het vaak niet om de sites volledig toegankelijk te maken. Terwijl de overgrote meerderheid denkt dat het wel goed zit. Dat concludeert toegankelijkheidsexpert Eric Velleman, die 69 gemeenten onder de loep nam.

Vandaag hoopt hij op het onderwerp te promoveren aan de Universiteit Twente. In zijn onderzoek vond Velleman een relatie tussen de toegankelijkheid van een website en processen binnen een organisatie. "Men denkt dat het een technisch probleem is, maar het is een organisatorisch probleem", zegt hij.

Gebrek aan controle

Nederlandse wet- en regelgeving vereist dat websites en apps van overheden in 2021 ook toegankelijk zijn voor mensen met een auditieve, visuele, motorische of verstandelijke beperking of die bijvoorbeeld kleurenblind zijn. Dat vloeit voort uit een Europese richtlijn uit 2016. De Nederlandse gemeenten hebben die richtlijnen omarmd.

Toch loopt de uitvoering achter. Volgens Velleman ligt dat vooral aan een gebrek aan controle. "Een websitebouwer krijgt een lijstje met eisen, er wordt iets opgeleverd en dat wordt vervolgens door niemand gecontroleerd. Er wordt door niemand gekeken: voldoet dit eigenlijk wel aan onze eisen?"

Het gaat dus niet mis door problemen met de techniek, maar doordat gemeenten zich te weinig bewust zijn dat hun sites toegankelijk moeten zijn voor iedereen. Het staat niet in beleidsplannen en het management is niet betrokken bij het toegankelijk maken. Vandaar Vellemans conclusie dat het een organisatorisch probleem is.

Gemeenten denken vaak ten onrechte dat ze keurig aan de richtlijnen voldoen. "Ik vroeg aan gemeenten: denkt u dat uw website toegankelijk is voor blinden, slechtzienden, doven, slechthorenden en mensen met motorische beperkingen? 88 procent zei 'ja'."

Maar het onderzoek laat een ander beeld zien. Van een lijst met 38 criteria had de best scorende gemeente er nog altijd drie fout. "Dan hebben we het bijvoorbeeld over beschrijvingen bij plaatjes die misten."

Volgens de onderzoeker ligt de oplossing binnen handbereik. "Je hoeft helemaal niet zoveel ingewikkelds te doen. Het is net als een buitenschilder: je hoopt dat die schilder geen latex of binnenmuurverf gebruikt, want dan is het er na een regenbui weer af. Zo is het ook met websites: als je netjes een website bouwt en je houdt je aan de standaarden, dan zou iedere website toegankelijk moeten zijn. Dus het is een mirakel waarom dat nog niet zo is."

Nieuwe handvatten

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), die gemeenten helpt om aan de richtlijnen te voldoen, ziet het onderzoek als een goede stok achter de deur. "Het rapport van de heer Velleman biedt weer goede, nieuwe handvatten aan gemeenten om met de implementatie aan de slag te gaan", zegt een woordvoerder.

De vereniging kijkt niet op van het onderzoek en baart zich ook geen zorgen. "Gemeenten zijn er heel serieus mee bezig. Het is een belangrijk onderwerp dat hoog op de agenda staat. Die organisaties weten prima dat ze ermee aan de slag moeten en wat daarvoor nodig is."