'Nederlandse banken en bedrijven betrokken bij Russisch witwasschandaal'
Een Britse zakenman heeft aangifte gedaan tegen Nederlandse banken en bedrijven voor het witwassen van crimineel geld uit Rusland. Dat melden Zembla en NRC.
Zakenman Bill Browder zegt dat de banken en bedrijven betrokken zijn bij het witwassen van meer dan 8 miljoen euro dat afkomstig is uit de zogenoemde Magnitski-zaak.
De fraude gebeurde via het filiaal van de Danske Bank in Estland, de bank die vermoedelijk 200 miljard euro heeft witgewassen. Witwasbedrijven uit belastingparadijzen als Belize en de Britse Maagdeneilanden hadden daar rekeningen.
Groente, fruit en bloemen
Deze brievenbusbedrijven maakten geld over naar onder meer Nederlandse bedrijven. Het geld belandde bij exporteurs van groenten, fruit en bloemen, blijkt uit rekeningoverzichten die NRC en Zembla hebben ingezien.
De bedrijven leverden producten aan Russische afnemers. Daarvoor kregen ze op Nederlandse bankrekeningen geld van derde partijen, via het Estse filiaal van Danske Bank. De drie grootste Nederlandse banken ING, ABN Amro en Rabobank zouden zijn gebruikt voor de transacties. Er zijn geen aanwijzingen dat de Nederlandse bedrijven wisten van de fraude.
'Te weinig controle op geldstromen'
Zakenman Bill Browder verwijt de banken en bedrijven in Nederland dat ze hun geldstromen onvoldoende hebben gecontroleerd. De aangifte uit 2017 kwam niet eerder in de openbaarheid. Het Openbaar Ministerie zegt tegen NRC en Zembla dat de aangifte wordt bestudeerd.
In een reactie stellen de Nederlandse banken niet te kunnen ingaan op specifieke transacties van individuele klanten. Volgens ABN Amro vormen de transacties onderdeel van de Russian Laundromat, de grote Russische witwasconstructie die actief was tussen 2010 en 2014.
In 2017 weest De Nederlandsche Bank er op dat het massale gebruik van tussenhandelaren, betrokkenheid van handelaren in fruit en bloemen, identieke betalingen en de ronde bedragen aanwijzingen zijn van mogelijk witwassen. Aanscherping van de transactiemonitoringssystemen zou witwaspraktijken vroegtijdig kunnen identificeren.
Bijna onmogelijke opgave
ABN Amro ziet derde partij-betalingen als een verhoogd risico op fraude, witwassen en belastingontduiking vanwege de vaak ondoorzichtige betaalstromen. Tegelijk zijn dergelijke betalingen moeilijk te detecteren voor een bank in het gewone betalingsverkeer, waar dagelijks miljoenen internationale transacties plaatsvinden.
Banken beschikken vaak niet over de onderliggende gegevens van de buitenlandse afnemers van klanten. Het vergelijken van de meestal vrije betalingsomschrijving met de beschikbare bedrijfsgegevens is een bijna onmogelijke opgave, aldus de bank.
Eerder dit jaar schikte ING voor 775 miljoen euro met het OM, omdat de bank onvoldoende optrad tegen witwaspraktijken onder zijn eigen cliënten.
