Het nieuwe Oranje: op weg naar iets moois?

De wereldkampioen van de mat spelen. Dan mag je weer kleur op de wangen hebben, maar dat doe je niet zomaar. De 2-0 zege van het Nederlands elftal op Frankrijk wordt alom gezien als een mijlpaal, een kantelpunt ook. "Het begin van een nieuwe periode van vreugde rond Oranje", voorspelt NOS-commentator Arno Vermeulen.

Tegen Frankrijk begon bondscoach Ronald Koeman met de elf spelers die een maand eerder al Duitsland met 3-0 versloegen. Hoe ziet het nieuwe basisteam van Oranje er precies uit?

De gemiddelde basisklant van dit Oranje is 25 jaar en 1 maand oud en hij heeft 27,6 interlands achter zijn naam. Hij speelt of in de eredivisie (PSV of Ajax) of bij Liverpool, Lyon, Atalanta of Besiktas. Of hij zit, in het geval van doelman Jasper Cillessen, op de bank bij FC Barcelona.

Ryan Babel (31) is de oudste speler, Matthijs de Ligt (19) de jongste. Door de afwezigheid van Wesley Sneijder, Arjen Robben, Robin van Persie en Rafael van der Vaart is de totale interlandervaring gezakt naar 304 duels. En slechts vijf spelers van dit basiselftal scoorden ooit in het shirt van Oranje.

Veel potentie

Absolute wereldtoppers zitten er (nog) niet bij. "Maar het is wel een elftal waar heel veel potentie in zit", ziet Vermeulen. "Als je alleen al kijkt naar Matthijs de Ligt; de hele wereld zit achter hem aan. Hij is pas 19 jaar. De Jong is pas 21, Dumfries pas 22. Gezamenlijk hebben ze 19 interlands gespeeld."

Volgens Jeroen Stekelenburg, die het Nederlands elftal sinds drie jaar als verslaggever volgt, is het belangrijk geweest dat bondscoach Koeman een echte, frisse start heeft gemaakt. "De zogenoemde grote vier, maar ook de andere wat oudere internationals zijn er niet meer. Daardoor is er ruimte gekomen voor bijvoorbeeld Virgil van Dijk en Memphis Depay om zich als leider van dit elftal op te werpen."

Willem Vissers, Oranje-volger van de Volkskrant, meent dat Van Dijk de ideale aanvoerder is van het nieuwe Oranje. "Virgil van Dijk is echt een persoonlijkheid. Natuurlijk maakt hij weleens een foutje, maar die jongen weet waar hij mee bezig is."

Er zijn meer spelers van wie Vissers enthousiast wordt. "De Ligt die helemaal ontbolsterd is. Frenkie de Jong die er net bij is en anderen beter laat voetballen. Depay die aan zijn tweede jeugd bezig is. En Ryan Babel zo'n beetje aan zijn derde jeugd."

Loftrompet voor De Jong

Ook schrijver en journalist Simon Kuper, woonachtig in Parijs, wordt eindelijk weer blij van Oranje. "De generatie die eraan komt is te vergelijken met begin deze eeuw, toen Van Persie, Robben, Van der Vaart en Sneijder kwamen. Sinds Sneijder debuteerde voor Oranje heb ik geen Nederlandse speler meer gezien die zó kan voetballen als Frenkie de Jong."

"Hoe hij tegen Frankrijk met buitenkantje rechts na tachtig minuten Depay alleen voor de keeper zette, dat is pure klasse. Zo ziet een echte voetballer eruit. Maar ook De Ligt: ik wist dat hij opperste concentratie heeft en goed kan verdedigen, maar dat hij Kylian Mbappé eruit sprintte, daar stond ik wel van versteld."

Leeftijd en ervaring

Leeftijd speelt bij het nieuwe Oranje niet de grootste rol, meent Arno Vermeulen. "We hebben het de laatste tijd, met bijvoorbeeld het afscheid van Sneijder en Robben, wel heel vaak gehad over leeftijd en ervaring, want er zou geen lichting achter zitten die de ervaring heeft om mee te kunnen op dit niveau. Maar je ziet tegen Duitsland en Frankrijk: je hoeft geen dertig jaar oud te zijn om het te begrijpen. Het gaat erom dát je het begrijpt."

Het kan snel gaan in het voetbal. Het Nederlands voetbal zat in een diep dal. 'We' konden niet meer winnen van B-landen en plaatsten ons niet voor het EK in Frankrijk en het WK in Rusland. En nu?

"Je moet er ook geen raketwetenschap van maken", meent Stekelenburg. "Voetbal is soms zo simpel als een paar spelers die elkaar vinden, die hun schouders eronder zetten en voor elkaar door het vuur gaan."

'Wereldtopper' Dumfries

Vermeulen vult aan: "Niemand had kunnen denken dat Denzel Dumfries, vorig seizoen nog bij Heerenveen, even Kylian Mbappé en Antoine Griezmann in zijn achterzak zou hebben. Ook Koeman zelf had dat niet verwacht."

"De bondscoach zei een paar maanden geleden nog dat hij niet wist hoe hij de rechtsbackpositie in zou vullen. En van de week had hij het nog over Kenny Tete als meest complete speler voor die positie. Ik denk dat hij dat na vrijdag niet meer zegt."

Ook Simon Kuper is zeer te spreken over Dumfries: "Ik wil hem niet meteen tot wereldtopper uitroepen, maar hoe hij tegen Frankrijk de hele rechterkant in zijn eentje bespeelde, en Mbappé achteloos uit de wedstrijd speelde, en ook nog eens bijna twee keer scoorde. Die jongen speelt zijn derde interland!"

Hetzelfde geldt voor Frenkie de Jong. Pas vier interlands achter zijn naam, drie jaar geleden speelde hij nog bij Willem II. "Niemand had toen kunnen denken dat hij nu de belangrijkste schakel bij het Nederlands elftal zou zijn", meent Vermeulen.

Zelfs bondscoach Didier Deschamps erkende, al voor de wedstrijd, de kwaliteit van De Jong. Hij paste zijn team aan en zette N'Golo Kanté als mandekker op De Jong. Het werkte niet. "Frenkie de Jong maakt het verschil bij Oranje. Hij is passend en dribbelend heel belangrijk. Zo'n speler hadden we niet. Hij passeert spelers moeiteloos. Hij creëert ruimte voor anderen, laat de andere middenvelders daardoor beter spelen."

Pröpper

Mocht De Jong wegvallen, dan is er ook nog Davy Pröpper. Vermeulen noemt alleen hem als mogelijk andere basisspeler ten opzichte van de elf spelers die Duitsland en Frankrijk van de mat speelden.

"Ik zou hem niet vergeten. Dat is ook een hele goede voetballer, maakte tegen Portugal (3-0 uitzege) nog het verschil. Maar toen was Frenkie de Jong er nog niet bij. Al kan hij ook op de positie van Marten de Roon uit de voeten. Pröpper kan, net als Wijnaldum, op veel posities terecht. Het hangt van tactiek af waar je hem zou neerzetten."

Depay is moeilijker te vervangen. "Dat is de belangrijkste kanttekening als je kijkt naar het nieuwe Oranje. Als Depay zou wegvallen, heb je niet zo snel iemand achter de hand. Een hele goede aanvaller erbij zou nog wel prettig zijn."

Mijlpaal

Vissers ziet de toekomst van Oranje zonnig in. "Er zit plezier in en dat is zo belangrijk. Je ziet dat ze graag voetballen. Het is weer een ploeg die het hart van het volk een beetje heeft gewonnen. Anderhalf jaar geleden keerden de mensen zich af van Oranje."

"Het is een heel goede ploeg in wording. Het is niet ondenkbaar dat ze straks van Duitsland verliezen. En dat is ook geen ramp. Maar het is een ploeg op weg naar iets moois", aldus Vissers.

"Al met al is het een mijlpaal", vult Vermeulen aan. "Misschien kun je over een tijdje zeggen dat het een tussenstand in een proces is geweest, maar het is wel een markering in de geschiedenis van het Nederlands elftal. Je wint met 3-0 van Duitsland, nu met 2-0 van Frankrijk. Dat gebeurt niet zo vaak."