Veel meer doden door bombardementen geallieerden Rotterdam in WOII

Britse en Amerikaanse bommenwerpers hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog tienduizenden bommen afgeworpen boven Rotterdam. Doelwit waren scheepswerven, havens, vliegveld Waalhaven en de olieopslag. Vaak troffen de bommen, onbedoeld, ook burgerdoelen. Daarbij kwamen 1029 mensen om het leven.

Bekend was al het zogenoemde 'Vergeten bombardement' door de Amerikanen op 31 maart 1943, met ruim 400 doden tot gevolg. Maar nu zijn voor het eerst alle geallieerde bombardementen in kaart gebracht in het boek Target Rotterdam van schrijver Jac. Baart en historicus Lennart van Oudheusden.

Ze deden jaren onderzoek in onder meer archieven in Rotterdam, Londen en Washington. Tot nu toe waren alleen de Duitse bombardementen volledig gedocumenteerd.

Direct na de capitulatie van Nederland in mei 1940 begon het geallieerde bombardementsoffensief. Doelwit waren vaak de scheepswerven aan de kust, waar onderdelen voor Duitse onderzeeboten werden gemaakt. De Nederlandse regering in ballingschap in Londen stemde meestal in met de bombardementen.

"Het ging vaak mis met het richten van die bommen, zodat de projectielen onbedoeld op woonwijken vielen", aldus Van Oudheusden.

Het grootste aantal slachtoffers bij de vergissingsbombardementen viel op 31 maart 1943. Amerikaanse vliegtuigen hadden de werf Wilton-Fijenoord in Schiedam als doel. Maar door een fout kwamen de bommen op de woonwijk Bospolder-Tussendijken terecht. Er kwamen die dag 427 mensen om het leven.

Tot aan de bevrijding vielen er 1029 burgerdoden in de regio Rotterdam door 'friendly fire'. Tussen 1940 en 1945 werden er door geallieerde luchtmachten meer dan 7300 brisantbommen en 42.000 brandbommen afgeworpen op de havenstad. Dat gebeurde op 250 verschillende dagen en nachten.

Compleet verhaal

Lennart van Oudheusden: "Het is het verhaal van officiële kant, aan de hand van Britse en Amerikaanse archiefstukken, maar ook het persoonlijke verhaal van mensen die het hebben meegemaakt. Zowel van de mensen die de bombardementen ondergingen als van de geallieerde bemanningen die de bombardementen moesten uitvoeren."

Zo stuitte Baart tijdens het onderzoek op een verhaal uit het Rotterdamse politiearchief. "Een man uit de Taanderstraat die na het bombardement van 31 maart 1943 zijn vrouw en twee dochtertjes moet identificeren. Hij krijgt een teil voor zich gezet met stoffelijke resten. Hij herkent een gespje van een jurkje van één van zijn dochtertjes en nog wat dingetjes. Zodoende kan hij de politie meedelen dat het inderdaad zijn vrouw en twee dochtertjes betreft."

"Er was geen traumateam bij, er was geen slachtofferhulp. Die mensen hebben dat doorstaan, die moesten door. Ze deden het gewoon, ze hadden ook geen keus, het was een andere tijd en een andere generatie" zegt Baart tegen RTV Rijnmond.

Uniek beeldmateriaal

Baart en Van Oudheusden zijn ook tien dagen in Washington geweest voor onderzoek in de Amerikaanse archieven. "We zaten daar 's morgens al op de stoep als de deur openging en moesten er 's avonds uitgeschopt worden", vertelt Baart.

"We hebben daar dozen opengemaakt die in 1947 dichtgegaan zijn. Er zaten foto's in die nog nooit gepubliceerd zijn, van hoofdzakelijk het bombardement van 31 maart 1943. Je ziet de eerste bommen uit het luik van een bommenwerper vallen en op de laatste foto zie je de laatste bommenwerper wegvliegen boven Rotterdam, met alle paddenstoelen van de explosies boven Delfshaven." De foto's zijn door de Amerikaanse luchtmacht gemaakt.

Target Rotterdam is vanaf zaterdag verkrijgbaar. "Ik denk dat het een compleet werk is en ik ben blij dat we het verhaal van de luchtoorlog boven Rotterdam volledig hebben kunnen opschrijven", zegt Van Oudheusden.