Na Parijs en Milaan is er nu 'Lagos Fashion Week', want mode uit Afrika doet het goed

• Heleen D'Haens en Margot Oosterwechel

  redacteur Buitenland

Ladunni Lambo, Black Coffee, Elie Kuamo. Het zijn modelabels waar veel Nederlanders nooit van gehoord zullen hebben. Al doen ze bij de echte kenner misschien wel een belletje rinkelen: de merken stellen hun collecties niet voor in Parijs of Milaan, maar in het Nigeriaanse Lagos.

Vandaag is de vierde en laatste dag van Lagos Fashion Week. De modeweek is een van de grootste mode-evenementen in Afrika, maar zeker niet het enige: in de agenda van Afrikaanse fashionista's staan onder meer de modeweken in Accra, Johannesburg, Kinshasa en Kampala. Het doel van de evenementen, volgens initiatiefneemster van de Lagos Fashion Week Omoyemi Akerele: de Afrikaanse mode-industrie "steunen en versterken".

Bijna anarchistisch

Dat is de laatste jaren aardig gelukt. "Vogue international, The New York Times - er gaan echt wel serieuze editors naar Lagos", vertelt Esther Coppoolse. Als creative director van Elle Nederland stuurde ook zij dit jaar voor het eerst een redacteur naar Lagos om de modeweek te verslaan.

"Het is zo onbevangen en eigenwijs wat daar gebeurt", vindt Coppoolse. "Bijna anarchistisch." Daar zit volgens haar het verschil met de Europese mode-industrie: "Hier is er zoveel kopieergedrag, wij kennen het straatbeeld. Afrikaanse ontwerpers hebben een andere esthetiek en een vrijgevochten, onbevangen kijk op mode. Dat is heel verfrissend."

Veel Afrikaanse ontwerpers, vooral uit West-Afrika, gebruiken stoffen die in Nederland worden ontworpen. Het bedrijf Vlisco in Helmond specialiseert zich al 172 jaar in print voor de Afrikaanse markt. In de video zie je hoe een collectie tot stand komt:

Wat typeert de Afrikaanse mode? Is het wel gepast zo'n term te gebruiken, voor een continent met 54 landen en nog veel meer subculturen? "Het is natuurlijk moeilijk in één term te vangen", vindt Irene Hin. De Nederlands-Ghanese verkoopt in haar winkel Lady Africa sinds 2012 kleding van Afrikaanse ontwerpers, en heeft inmiddels onder dezelfde naam ook een eigen collectie.

"Wat mensen vaak bedoelen met Afrikaanse mode, zijn wax prints", merkt zij. "Maar het is natuurlijk een misvatting te denken dat in Afrika alleen maar prints worden gedragen. Afrika is een onuitputtelijke inspiratiebron. Het gaat ook om snit, stijl en vakmanschap. Ontwerpers inspireren zich vaak op eeuwenoude tradities."

Hin merkt dat de Nederlandse vraag naar kleding uit Afrika de afgelopen jaren is toegenomen. "Het heeft een tijd op zich laten wachten", zegt ze. "Maar inmiddels zijn Afrikaanse invloeden niet meer weg te denken. Je ziet bijvoorbeeld dat de mode in Nederland de laatste jaren veel kleurrijker is geworden. Het dragen van print begon als een trend, maar is inmiddels heel normaal."

Influencers

Daar kan de Israëlisch-Nederlandse mode-ondernemer Sivan Breemhaar van meespreken. Zij richtte in 2013 kledinglabel Afriek op, dat Nederlands design combineert met Afrikaanse stoffen. "Toen we begonnen, moesten heel erg pushen om ons merk hier van de grond te krijgen, met al die kleurrijke prints", zegt Breemhaar. De laatste jaren gaat het met de zaken veel beter.

Een van de belangrijkste redenen daarvoor is volgens haar de invloed van sociale media. Zo wordt het breed gedeeld wanneer koningin Máxima wordt gespot in een rok van het merk Lady Africa, of Michelle Obama in kleding van het Nigeriaanse Label Maki Oh.

Nog belangrijker is volgens Breemhaar de invloed van mode-iconen uit Afrika zelf. Zij kunnen via een platform als Instagram relatief makkelijk een Europees publiek bereiken. "Influencers uit het continent laten tegenwoordig veel meer van zich horen en zien", merkt Breemhaar. "Ze willen de kracht laten zien van het continent. Er komt meer trots uit Afrika."

Mode staat niet op zichzelf

Esther Coppoolse van Elle hecht niet zozeer belang aan Afrikaanse invloeden bij westerse merken, dan wel aan beloftevolle ontwerpers uit Afrika. "Het gaat erom dat er een weg gevonden is om samen te werken", vindt zij. "Van hier naar daar, en andersom." Een evenement als de Lagos Fashion Week speelt daarin een belangrijke rol, vindt ze.

Bovendien staat mode volgens Coppoolse niet op zichzelf. "Het gaat ook om andere kunstvormen, fotografie en bijvoorbeeld eten. Steeds meer vindt zijn weg naar ons." Zelf gaat ze binnenkort op vakantie naar Ghana, om er inspiratie op te doen en kunstenaars te ontmoeten met wie ze creatief kan samenwerken.

Die nauwe samenwerking met de creatieve industrie in Afrikaanse landen vindt ook Sivan Breemhaar belangrijk. "Voor de fotoshoot van onze laatste collectie hebben we alleen een koffer kleren naar Ghana gestuurd", vertelt ze. "De shoot zelf is gedaan door een lokaal team, met lokale modellen en een lokale fotograaf."

Lagos in het trendboek

Mede door dat soort samenwerkingen zal de rol van Afrikaanse mode-ontwerpers in Nederland alleen maar groter worden, denkt Irene Hin van Lady Africa. "Het is niet iets wat elke zoveel jaar voorbijkomt, maar een autonome modestroom die een plek heeft, en een grotere plek verdient", zegt ze. "Afrikaanse mode is here to stay."

Daar lijkt de modewereld het mee eens. Het trendboek van Elle, dat in februari 2019 verschijnt, zal niet alleen focussen op de grote modeweken, maar ook op kleinere evenementen, zoals de modeweek in Lagos. "Er is van alles aan het borrelen en het vindt steeds meer zijn weg naar ons", merkt Coppoolse. Zij wordt er enthousiast van. "Die onbevangenheid en eigenheid, daar kunnen wij hier van alles van leren."

Over Lagos, de grootste stad van Afrika, maakten we eerder dit jaar een special. Check hem hieronder.