Exitpoll: meeste Ieren willen verbod op godslastering uit de grondwet

Een meerderheid van de Ieren heeft zich in een referendum uitgesproken voor het schrappen van het verbod op godslastering uit de Ierse grondwet. Uit een exitpoll van de Ierse omroep RTÉ blijkt dat ruim 71 procent van de Ieren voor de verwijdering van het grondwetsartikel heeft gestemd. Ruim 26 procent wil dat het verbod gehandhaafd blijft.

Ierland is van oudsher streng katholiek.

In de Ierse grondwet staat dat het verboden is om "godslasterlijke, opruiende of onfatsoenlijke" taal uit te spreken of te publiceren. Overtreders kunnen bestraft worden met een boete tot 25.000 euro, al is dat in de praktijk nog nooit voorgekomen.

De Rooms-Katholieke en de Anglicaanse Kerk noemden het grondwetsartikel, voorafgaand aan het referendum, sterk gedateerd. Ook de Ierse minister van Volksgezondheid zei vorig jaar dat hij de wet absurd en genant vond.

Stephen Fry

De laatste keer dat iemand in Ierland werd vervolgd voor godslastering was in 1855, nog voordat Ierland een grondwet had, en de laatste veroordeling was in 1703. Om veroordeeld te worden, moet worden aangetoond dat de godslasterlijke tekst zeer beledigend is voor een religie en moet bewezen zijn dat de tekst ook zo was bedoeld.

Veel Ieren kwamen er pas drie jaar geleden achter dat godslastering überhaupt in de grondwet wordt genoemd. In dat jaar werd komiek Stephen Fry op televisie geïnterviewd over de betekenis van het leven. Fry noemde God in dat interview maniakaal, stom, grillig, kleinzerig en ontzettend egoïstisch. Een kijker stapte daarop naar de politie, die een onderzoek begon, maar tot vervolging kwam het niet.

Slechts de helft van de kiezers heeft volgens RTÉ zijn stem uitgebracht. Het is de tweede keer in korte tijd dat de kiezers zich in een referendum uitspreken over een kwestie die over godsdienst gaat. In mei was er een ruime meerderheid voor versoepeling van de strenge abortuswetgeving in het van oudsher streng-katholieke land.

In Nederland was het tot 2014 wettelijk verboden om godsdienstige gevoelens te krenken en op beschuldiging van godslastering zijn ook mensen voor de rechter gesleept. De bekendste zaak was in 1967 tegen de schrijver Gerard Reve, bekend geworden als het Ezelsproces.

President

Gisteren werd niet alleen gestemd over het verbod op godslastering. De stemmers mochten ook kiezen wie de Ierse president wordt. Volgens de exitpolls heeft de huidige president Higgins de meeste stemmen gekregen (58 procent), waarmee hij president kan blijven. Het Ierse presidentschap is grotendeels symbolisch en de president mag zich niet mengen in de dagelijkse politiek.