Europese overheden liepen miljarden euro's dividendbelasting mis
Europese overheden zijn jarenlang voor tientallen miljarden euro's opgelicht of gedupeerd door groepen bankiers, handelaren en hedgefondsen. Die partijen ontweken via ingewikkelde constructies dividendbelasting of maakten zich schuldig aan fraude. Dat blijkt uit onderzoek van het internationale journalistieke samenwerkingsproject The CumEx Files, waar het Nederlandse Follow the Money (FTM) aan meedoet.
De partijen deden aan het zogenoemde dividendstrippen: op verschillende manieren dividendbelasting terugvorderen, terwijl ze daar geen recht op hadden. Soms claimden ze een terugbetaling op basis van vervalste documenten. De bankiers deden zowel aan belastingontduiking, wat illegaal is, als aan belastingontwijking, wat als onrechtmatig wordt gezien maar niet verboden is. Volgens FTM hebben de fraudeurs hiervoor jarenlang strategieën ontwikkeld.
Ook Nederland slachtoffer
De totale schade tussen 2001 en 2016 zou zeker 55,2 miljard euro bedragen. Ook Nederland werd getroffen door het schandaal. Hier ging het niet om belastingontduiking, maar om belastingontwijking, volgens FTM. Het journalistieke platform haalt een rechtszaak van eerder dit jaar aan. De Belastingdienst stelde daarin dat de Amerikaanse zakenbank Morgan Stanley voor zeker 152 miljoen euro onterecht belastingen had geclaimd.
De fiscus verloor die rechtszaak. Bronnen bij de dienst zeggen tegen FTM dat Nederland vaker is getroffen door dividendstrippen en dat het mogelijk nog steeds voorkomt. De Nederlandsche Bank sluit dat niet uit.
Het bedrag dat in Nederland werd teruggevorderd, is een fractie van de 31,8 miljard euro die de Duitse schatkist kwijt is. Dat land is veruit het zwaarst getroffen. Frankrijk, Italië en Denemarken zijn ook miljarden kwijtgeraakt.
Nederlandse banken
Volgens justitie in Duitsland is de Zwitserse bank Sarasin & Cie een van de hoofdrolspelers in de zaak. Er loopt een onderzoek naar de handelingen van het bedrijf tussen 2001 en 2016.
Sarasin heeft een connectie met Nederland, want de bank was in die periode een dochter van Rabobank. Volgens het Duitse onderzoek werden via dat bedrijf transacties opgezet, waarbij grote banken als Deutsche Bank en UBS, maar ook ABN Amro en ING betrokken zouden zijn.
Tegen FTM zegt Rabobank nooit mededelingen te doen over oud-deelnemingen en zaken die bij de rechter liggen. ABN Amro zegt zeer terughoudend te zijn om op vrijwillige basis vertrouwelijke informatie te verstrekken, omdat dat grote risico's met zich mee kan brengen. ING zei in 2016 tegen het Financieele Dagblad dat het al vele jaren niet het beleid van de bank is om dat soort transacties te doen.