CSU verliest flink, AfD en Groenen winnaars verkiezingen Beieren
Bij de verkiezingen in de Duitse deelstaat Beieren heeft de CSU, de zusterpartij van bondskanselier Merkels CDU, flink verloren. De rechts-populistische AfD en de Groenen zijn samen de grote winnaars.
De CSU, traditioneel in Beieren oppermachtig, blijft volgens de officiële voorlopige uitslag met 37,2 procent van de stemmen de grootste partij, maar scoort wel 10,5 procentpunt lager dan bij de vorige verkiezingen in 2013. Het is het slechtste verkiezingsresultaat sinds 1950 voor de CSU: de partij die decennialang de absolute meerderheid had, zal een coalitieregering moeten vormen.
De SPD, in de landelijke regering de coalitiepartner van de CDU, krijgt een grote klap. De sociaaldemocraten halen met 9,7 procent niet eens de helft van het aantal stemmen van vijf jaar geleden.
Alternative für Deutschland komt voor het eerst in het Beierse parlement met 10,2 procent van de stemmen. De Groenen maken een grote sprong en worden de tweede partij met 17,5 procent.
Afstraffing
Het verlies van de CSU komt hard aan. Volgens correspondent Judith van de Hulsbeek zijn er verschillende oorzaken voor de afstraffing. "Partijvoorzitter Seehofer en Merkel hebben sinds dit kabinet is begonnen met elkaar overhoop gelegen, twee keer zelfs zo erg dat het bijna tot een coalitiebreuk kwam. Daarbij heeft ook de campagnestrategie van de CSU niet het gewenste resultaat gehad."
De uitslag in Beieren is het vervolg van een trend die bij de landelijke verkiezingen ook al was te zien. "Toen zijn veel CSU-kiezers naar de AfD overgestapt", zegt Van de Hulsbeek. "In een poging die terug te winnen is de partij een stuk naar rechts opgeschoven. Voor de meer liberale en christelijke kiezers van de CSU gingen ze daarin te ver, die zijn deels ook overgestapt naar de Groenen nu."
Het resultaat kan dan ook weerklank vinden in Berlijn. "Het lot van de CSU is onlosmakelijk verbonden met dat van Merkels partij, samen zijn ze een unie. Als die basis in Beieren wegvalt, die tot nu toe eigenlijk een vanzelfsprekendheid was, wankelt de hele Unie."
Seehofer wankelt
Het is mogelijk dat Seehofer verantwoordelijk wordt gehouden voor de slechte resultaten. Hij wilde tegenover de omroep ZDF niet uitsluiten dat hij gaat opstappen en zegt in gesprek te gaan daarover met zijn partij. "Deze nederlaag heeft meerdere oorzaken en ik ben er medeverantwoordelijk voor." Als Seehofer wegvalt, moet Merkel een nieuwe minister van Binnenlandse Zaken zoeken.
Opnieuw turbulente tijden dus voor de zogenoemde Grote Coalitie van CDU/CSU en SPD, zegt Van de Hulsbeek. "De coalitie is door alle ruzies en crises nog bijna niet aan regeren toegekomen. Daarbij komt dat de Duitsers nog niet erg tevreden zijn over Merkel IV."
Over twee weken zijn er weer deelstaatverkiezingen, dan in Hessen. Als de CDU daar net zo'n klap krijgt als de CSU in Beieren, zal de kritiek op Merkel en haar regering nog luider klinken. "Het is onzeker of Merkel IV nog een interne vechtpartij kan overleven."
