Mark Uth staat voor debuut bij Duitsland: 'Hij heeft stoïcijns doorgevochten'

• Martijn Visscher

Mark Uth is een opvallende naam in de selectie van Duitsland. De spits van Schalke 04 werd volwassen in de eredivisie en aast vanavond op zijn debuut tegen het Nederlands elftal. Met Jan de Jonge en Simon Cziommer blikt de NOS terug op zijn periodes in Heerenveen en Almelo.

Op het moment dat Uth brandhout wil kopen in een bouwmarkt, verschijnt er een onbekend nummer op de display van zijn telefoon. Joachim Löw aan de lijn, de bondscoach. Of hij zich bij Die Mannschaft wil melden voor de interlands tegen Nederland en Frankrijk in de Nations League.

En of hij dat wil. Voor de 27-jarige Uth gaat een langgekoesterde wens in vervulling, al moet hij nog wel even debuteren. In dat geval wordt hij de honderdste debutant onder Löw.

Ruim zes jaar geleden streek de linkspoot vanuit Keulen neer in Heerenveen, waar zijn (om)weg richting de top begon.

Jan de Jonge, toen trainer van Jong sc Heerenveen, maakte Uth elke dag van dichtbij mee en werd enthousiast. Al waren er ook kanttekeningen. "Hij kwam vanuit het tweede elftal van FC Köln en was technisch begaafd en snel. Maar hij moest fysiek behoorlijk aan de weg timmeren."

"Ik zei toen gekscherend dat we de enige luie Duitser hadden binnengehaald. Toch had hij specifieke kwaliteiten. Mark was een echte spits in zijn doen en laten. Een einzelgänger, zoals Klaas-Jan Huntelaar. Je moest hem op een bepaalde manier achter de broek zitten, maar hij wist wat hij wilde. Ik had wel het gevoel dat hij ver kon komen, omdat ik elke dag met hem werkte. Hij had echt iets."

Uth kwam in zijn eerste seizoen in Friesland nauwelijks in het stuk voor bij de hoofdmacht, waar Marco van Basten de scepter zwaaide. Slechts 94 competitieminuten om precies te zijn. Dat had alles te maken met de aanwezigheid van de onomstreden Alfred Finnbogason, die aan de lopende band scoorde.

Met Jong Heerenveen veroverde Uth wel het kampioenschap. De Jonge: "We hadden een goed ploegje, met jongens als Hakim Ziyech, Luciano Slagveer, Oussama Tannane en Kenny Otigba. En Mark scoorde veelvuldig. Maar er was geen enkele reden om Finnbogason te passeren."

De Jonge vertrok naar Heracles Almelo en nam Uth mee, op huurbasis. Daar trof hij landgenoot Simon Cziommer. "Ik herinner me Mark als een oprechte jongen met normen en waarden. Hij deed geen gekke dingen en wist toen al wat hij wilde. Terug naar Duitsland, de Bundesliga."

Cziommer zag net als De Jonge specifieke kwaliteiten bij de beweeglijke aanvaller. "Hij heeft een fantastische eerste aanname en kan uit het niets iets creëren. Als hij met zijn gezicht naar de goal staat, dan is hij levensgevaarlijk. In de huidige eredivisie is Kasper Dolberg met hem vergelijkbaar."

Rijpen

Toch kwam Uth in zijn seizoen in Almelo niet geheel uit de verf. "Hij maakte acht doelpunten in de competitie. Niet slecht, maar hij heeft het ook niet helemaal waargemaakt", vindt De Jonge. "Mark moest rijpen, was fysiek en mentaal volop in ontwikkeling."

Heracles Almelo wilde Uth behouden, maar de Duitser ging terug naar Heerenveen. Hij wilde slagen. Na het vertrek van Finnbogason naar Real Sociedad pakte Uth zijn kans onder Dwight Lodeweges, de huidige assistent-trainer van Oranje.

Vijftien treffers in de eredivisie en vijf in de play-offs leverden hem een transfer op naar Hoffenheim. Naar de Bundesliga, zijn doel. "Mark heeft stoïcijns doorgevochten en heeft zich alsnog bewezen bij Heerenveen. Je hebt altijd types die zich later ontwikkelen. Hij was zo'n iemand. Gelukkig was daar de ruimte voor. Bij een club als Ajax was hij al lang afgevallen."

In zijn eerste jaar op het hoogste Duitse niveau bleek Uth zeven keer trefzeker, vorig seizoen liefst veertien keer. Hij verscheen op de radar van Löw en verdiende een transfer naar Schalke 04.

In Gelsenkirchen kent hij aanpassingsproblemen. Zeven competitieduels, nul goals. "Ze zijn daar zoekende na een geweldige tweede plaats vorig seizoen. Maar ze hebben hem daar natuurlijk niet voor niets gehaald", weet Cziommer, die in zijn carrière korte tijd in actie kwam voor Schalke.

Zijn selectie voor Duitsland komt voor menigeen als een verrassing, vooral vanwege het moment. "Gezien de spitsenproblematiek van de laatste tijd kan ik de oproep wel begrijpen. Hij heeft dit ook verdiend. Ook al is hij nu even geen basisspeler bij zijn club. Dat komt wel goed", denkt Cziommer.

"Ik had eigenlijk vorig seizoen al verwacht dat Löw Uth erbij zou halen", vult De Jonge aan. "In aanloop naar het WK. Nu zit Mark niet in zijn beste periode, maar het getuigt van beleid dat hij er nu wel bij zit. De ontwikkeling die hij heeft doorgemaakt is echt fantastisch. Ik ben heel blij voor hem."