Vrouwen op alle fronten cruciaal bij verkiezingen Verenigde Staten

• Miral de Bruijne

  Bureau Washington

Volgende maand zijn er Congresverkiezingen in de Verenigde Staten. Vrouwen lijken daarbij een doorslaggevende stem te zullen geven. Voor de Republikeinen is dat slecht nieuws, want bij vrouwen staan ze er slecht voor. Niet alleen bij kiezers, maar ook bij de kandidaten.

"Binnen de lokale politiek hoor ik steeds vaker dat vrouwen zich moeten laten horen", zegt Madeleine Dean die voor de Democraten het Congres in wil. Met een kop koffie in haar hand groet ze verbaasd de vele vrijwilligers die haar vandaag helpen met haar campagne.

Het is een bont gezelschap dat samenkomt in het omgebouwde Chinese restaurant dat fungeert als hoofdkantoor van Madeleine Dean. In Abington, Pennsylvania, de stad waar het lokale congreslid is opgegroeid, sieren haar campagneborden de voortuinen. Madeleine Dean is een van de vrouwelijke kandidaten die dit jaar hun district willen gaan vertegenwoordigen in het parlement.

"Zelfs Republikeinse mannen vertellen mij dat ze het hoogtijd vinden voor balans", zegt Dean trots. Nu is dat nog niet zover, maar deze tussentijdse verkiezingen zorgen wel voor een verschuiving de goede kant op. In Amerika hebben nog nooit zo veel vrouwen zich verkiesbaar gesteld.

Bekijk hier de reportage van correspondent Wouter Zwart:

Het presidentschap van Donald Trump lijkt veel vrouwen te motiveren om niet alleen hun stem te laten horen, maar ook zelf actie te ondernemen. Vooral Democratische vrouwen maken deze stap, en ze hoeven dat niet alleen te doen. Ze krijgen politieke en financiële steun van verschillende organisaties. Het belangrijkste organisaties is Emily's list, die via de politiek strijdt voor het belang van eigen keus bij abortus.

Alexandra De Luca van die organisatie is erg trots op de stijgende lijn van vrouwen in de Amerikaanse politiek. "Toen Emily's list werd opgezet was nog geen tien procent van het Huis van Afgevaardigden en de Senaat vrouw. Nu gaat het om een derde van de Democraten en een tiende van de Republikeinen". Ze ziet dit alleen nog maar toenemen: "Het zijn de vrouwen, die er in november voor gaan zorgen dat we het Huis van Afgevaardigden en misschien wel de Senaat terugwinnen."

Lokale politiek

Toch ziet ze daar niet de belangrijkste stap die gemaakt kan worden voor vrouwen in de politiek. "We moeten juist onderaan de ladder beginnen en tijd en geld stoppen in vrouwen in de lokale politiek. Dat zijn de vrouwen die uiteindelijk in de toekomst het verschil maken." Volgens De Luca is niet alleen het presidentschap van Donald Trump een motivatie voor vrouwen om de politiek in te gaan. Ze is er zeker van dat als Hillary Clinton de verkiezingen had gewonnen, vrouwen haar als voorbeeld zouden nemen.

"Zij had hen geïnspireerd met haar succes en het doorbreken van het glazen plafond. Het vuur was al ontstoken, maar de Republikeinen hebben daar olie op gegooid." De keuze voor de conservatieve rechter Brett Kavanaugh voor het hooggerechtshof speelde volgens De Luca onder andere mee. Hij is een directe bedreiging voor hun principes, zoals het recht op abortus. "Met een rechter als Kavanaugh op een positie als deze, zou abortus in vele staten illegaal kunnen worden."

Aan de Republikeinse kant lijkt er veel minder steun te zijn voor vrouwen die de politiek in willen. Daar is het nu ook een lastig moment door het politieke klimaat in het land. "Zij gaan een moeilijk verkiezingsjaar tegemoet", zegt Jennifer Lim van Republican Women for Progress, een organisatie die Republikeinse vrouwen in de politiek steunt. "De partijleiding lijkt weinig geïnteresseerd in kwalitatief sterke kandidates. Daarom geven zij vrouwen niet de steun die ze nodig hebben. Republikeinen doen historisch gezien ook niet graag aan identiteitspolitiek."

Volgens Lim kunnen Democratische vrouwen de huidige tijd, van #metoo en Donald Trump, gebruiken als springplank. Voor de kandidates binnen haar partij is dit juist een moeilijk moment. Als ze bijvoorbeeld de #metoo beweging steunen spreken ze zich indirect uit tegen hun eigen partij en de president.

Partijtop

Vrouwen die toch op de kieslijst staan, richten zich daarom zo min mogelijk op vrouwenthema's. "Als je bijvoorbeeld kijkt naar hun websites heeft niemand een thema als betaald verlof op hun agenda staan. De vrouwen hebben beperkte ruimte en willen die gebruiken voor de thema's die conservatieve Republikeinse kiezers enthousiasmeren", legt Lim uit.

De jonge Republikeinse vindt het erg poëtisch als uitgerekend Republikeinse vrouwen bij de komende verkiezingen op Democraten stemmen. "Als de Republikeinen daardoor de meerderheid verliezen zou dat een sterke boodschap zijn voor de politiek leiders. Hopelijk kunnen we daarmee laten zien dat het pad dat Trump inslaat niet succesvol is."