Kabinet wil dat rechter vaker tbs kan opleggen

Het kabinet wil dat rechters meer mensen terbeschikkingstelling (tbs) kunnen opleggen. Minister Dekker schrijft in een brief aan de Kamer dat hij nog dit jaar met een wet wil komen die het mogelijk maakt om voor meer mensen de behandeling te verplichten.

Nu is het zo dat tbs vaak niet kan worden opgelegd, als mensen weigeren zich te laten onderzoeken.

De rechter kan de tbs-maatregel inzetten voor mensen die een zwaar misdrijf pleegden maar gedeeltelijk of geheel ontoerekeningsvatbaar zijn. Doordat de dader een persoonlijkheidsstoornis of een psychiatrische aandoening heeft, bestaat het gevaar dat hij of zij opnieuw in de fout gaat. Dat moet door tbs worden voorkomen.

Verdubbeling

"Het mag niet zo zijn dat iemand met een ernstige stoornis zijn behandeling ontloopt door niet mee te werken. Het is ongewenst dat iemand onbehandeld terugkeert in de samenleving. Tbs moet vaker worden opgelegd in het belang van de veroordeelde en de samenleving als geheel", aldus minister Dekker.

Van de verdachten die tussen 2002 en 2017 in het Pieter Baan Centrum werden onderzocht, weigerde 39 procent geheel en 12 procent gedeeltelijk mee te werken. In totaal gaat het om 1747 verdachten. Het aantal totaalweigeraars verdubbelde bijna in zestien jaar tijd: van 23 procent naar 43 procent.

Moeilijk te ontlopen

Het wordt voor verdachten minder makkelijk een tbs-maatregel te ontlopen door medewerking aan het observatieonderzoek te weigeren. Een stoornis blijft een vereiste voor het kunnen opleggen van een tbs-behandeling. De stoornis hoeft echter niet door een gedragsdeskundige te zijn vastgesteld.

Dekker werkt de voorstellen nu verder uit en wil voor het einde van het jaar met het wetsvoorstel komen. Ook pleit hij voor bijscholing van rechters, officieren van justitie en gedragsdeskundigen.

Na de moord op Anne Faber door Michael P. klonk er forse kritiek op de regelgeving rond tbs. P. weigerde zich in het verleden te laten onderzoeken, waardoor een passende behandeling mogelijk ontbrak. Minister Dekker wil dergelijke situaties in de toekomst voorkomen.