Alexander Pechtold weg als partijleider, vertrekt dinsdag uit Kamer
D66-leider Pechtold stopt als partijleider. Dinsdag neemt hij afscheid en vertrekt hij uit de Tweede Kamer. Dit heeft Pechtold vanmiddag op het partijcongres in Den Bosch bekendgemaakt.
In de media is de laatste tijd gespeculeerd over zijn vertrek als partijleider, maar vanuit D66 werd steeds krachtig weersproken dat Pechtold plannen in die richting had.
Maar aan het begin van zijn speech kwam het hoge woord er toch uit: "Ik stap van het podium". Hij zei dat hij bij zijn aantreden als partijleider in 2006 één doel had, regeringsdeelname van D66. "Ik heb alles gegeven. Het is tijd voor nieuw leiderschap."
Bekijk het moment waarop Pechtold zijn vertrek aankondigde.
Pechtold dacht al veel langer na over een vertrek uit de politiek, blijkt uit een afscheidsinterview met Vrij Nederland. Al in het voorjaar nam hij dat besluit. Ook tijdens de formatie speelde het door zijn hoofd: "Ik wilde in ieder geval blijven tot de Algemene Politieke Beschouwingen van dit jaar. Ik was verantwoordelijk voor het sluiten van het regeerakkoord. Ik vond: dan moet ik het ook zelf nog één keer verdedigen."
Pechtold vertrekt om plaats te maken voor een nieuwe generatie. Hij benadrukte dat de partij de afgelopen jaren veel idealen heeft kunnen realiseren. Ook zijn er inmiddels een aantal D66-burgemeesters benoemd.
"Je zag dit wel aankomen", zegt politiek verslaggever Ron Fresen. "Er gingen steeds meer verhalen rond over Pechtolds houdbaarheid. Hij stond mogelijk vernieuwing in de weg en door verhalen over zijn privéleven kwam hij in zwaar weer. Dit kan ook wel goed zijn, want zo geeft hij ruimte voor nieuw leiderschap."
Ik zwicht niet voor dat soort campagnes.
De publieke ophef rondom het Scheveningse appartement dat Pechtold ooit kreeg, heeft niets te maken met zijn vertrek, benadrukt Pechtold in het interview met Vrij Nederland. "Het is van geen enkele betekenis geweest voor mijn beslissing om te vertrekken. Sterker nog: ik heb het eerder als een reden gevoeld om te blijven: ik zwicht niet voor dat soort campagnes."
Pechtold erkende vandaag tijdens het congres dat de partij er in de opiniepeilingen niet zo goed voor staat. "Ik ben ervan overtuigd dat mensen weer gaan zien dat een stem op ons bij de verkiezingen een waardevolle stem is. Want vergeet niet wat we zijn: een stabiele middenpartij. Een regeringspartij."
Extra zetels
Alexander Pechtold werd in 2006 partijleider, op het moment dat D66 nog zes zetels had in de Tweede Kamer, maar zeer slecht stond in de peilingen. In drie opeenvolgende Kamerverkiezingen, in 2010, 2012 en 2017, wist Pechtold extra zetels te halen. D66 heeft nu 19 zetels in de Tweede Kamer.
Vandaag stap ik van het podium. Een tikkeltje weemoedig. De partij in m'n hart. Maar bovenal vastberaden. En nieuwsgierig naar wat morgen brengen zal.
Wilt u de hele afscheidsspeech van Alexander Pechtold lezen? Lees hier.
Dinsdag kiezen de D66-Kamerleden een nieuwe fractievoorzitter, maar dat hoeft niet de toekomstige partijleider te zijn. Pechtold gaat zich er niet mee bemoeien en ook niet in talkshows zitten, beloofde hij in Den Bosch. "Je loopt je opvolger niet voor de voeten."
Referendum?
Mogelijk organiseert D66 een intern referendum onder de leden over de vraag wie de lijst moet trekken bij de volgende verkiezingen. Pechtold trad in 2006 aan als partijleider na zo'n referendum waarin hij Lousewies van der Laan, destijds fractievoorzitter in de Tweede Kamer had verslagen.
"Het is de vraag waar D66 voor gaat: gaan ze voor een tussenpaus die tijdelijk op de winkel gaat passen, of kiezen ze voor iemand die klaargestoomd wordt als nieuwe leider voor de komende verkiezingen?", vraagt Fresen zich af.
De namen van vicepremier Kajsa Ollongren en minister voor Ontwikkelingssamenwerking Sigrid Kaag zoemen rond als kandidaten voor de opvolging van Pechtold. Ook worden de Kamerleden Rob Jetten, Sjoerd Sjoerdsma en Jan Paternotte genoemd.
Een plan is er nog niet. Zin wel. Zin in een nieuw avontuur.
Pechtold zegt in Vrij Nederland dat de politiek hem veel heeft geleerd. "De politiek heeft me bewust gemaakt van de kracht van je handelen en van de woorden die je gebruikt. Dat woorden effect kunnen hebben, dat ze kunnen inspireren, of juist niet. Dat heb ik door schade en schande geleerd."
Pechtold zegt niet te weten wat hij gaat doen. "Vandaag stap ik van het podium. Een tikkeltje weemoedig. De partij in m'n hart. Maar bovenal vastberaden. En nieuwsgierig naar wat morgen brengen zal. Een plan is er nog niet. Zin wel. Zin in een nieuw avontuur", zo sloot hij zijn toespraak af.