Zorginstituut: borstkankertest Mammaprint niet in basisverzekering
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) adviseert minister Bruins voor Medische Zorg en Sport om de genetische test MammaPrint niet te vergoeden vanuit de basisverzekering. De test wordt gebruikt om bij vrouwen met een vroege fase van borstkanker het risico op uitzaaiingen na een operatie te beoordelen. Dat maakt het mogelijk om vast te stellen of ze chemotherapie nodig hebben. Het ZIN vindt onvoldoende bewezen dat op grond van de testuitslag veilig kan worden afgezien van chemotherapie.
Patiëntenorganisaties en wetenschappelijke verenigingen van betrokken artsen reageren "zeer teleurgesteld" op het standpunt van het ZIN. Ze wijzen er in een gezamenlijke verklaring op dat een in 2016 in het New England Journal of Medicine (NEJM) gepubliceerde studie heeft aangetoond dat vrouwen die op basis van MammaPrint geen chemotherapie krijgen na hun operatie "een uitstekende kans op genezing hebben". Bovendien blijft die vrouwen de negatieve bijverschijnselen van chemotherapie bespaard.
Tijdelijke vergoeding
Zolang de aanvraag voor opname in de basisverzekering liep werd de MammaPrint door zorgverzekeraars uit coulance vergoed. Daar komt vermoedelijk een eind aan. Zelf voor de kosten opdraaien zal voor de meeste mensen geen optie zijn: volgens ZIN kost de test bijna 2700 euro.
Jaarlijks krijgen volgens de artsen- en patiëntenorganisaties zo'n 2000 vrouwen een MammaPrint-test. ZIN denkt dat jaarlijks meer dan 6000 patiënten voor de test in aanmerking zouden komen als die in de basisverzekering wordt opgenomen. De totale kosten zouden dan ruim zestien miljoen euro bedragen.
Het Zorginstituut heeft beoordeeld of het toevoegen van MammaPrint aan de standaardzorg leidt tot gezondheidswinst, als vrouwen op basis van de test afzien van chemotherapie, terwijl de standaardtest die juist aanraadt. Op grond van de resultaten van dezelfde studie komt het ZIN tot de conclusie dat er geen voordeel is en zelfs mogelijk gezondheidsschade.
Richtlijnen
Zowel in de richtlijnen van de Europese als Amerikaanse vereniging van medisch oncologen wordt de MammaPrint als een waardevol hulpmiddel genoemd om te bepalen of er wel of niet chemotherapie nodig is na het verwijderen van een tumor. De artsen- en patiëntenorganisaties verwijten het Zorginstituut dat het methodologische fouten maakt bij het beoordelen van de resultaten van de bewuste studie en daardoor "de snelheid van de verbeteringen in het kankeronderzoek niet kan volgen."
Een woordvoerder van het Antonie van Leeuwenhoek Ziekenhuis, dat nauw betrokken is geweest bij de ontwikkeling van de MammaPrint, hekelt de onrust die het besluit van het Zorginstituut veroorzaakt bij vrouwen met borstkanker die de MammaPrint-test gehad hebben.
Tweede test
Dit voorjaar publiceerde het NEJM opnieuw een onderzoek dat uitwijst dat in veel gevallen na het verwijderen van een tumor uit de borst geen chemotherapie meer nodig is. In dit onderzoek draait het een andere test, die ook niet vergoed wordt uit de basisverzekering.