Minister De Jonge: minder strenge eisen aan eiceldonoren vanwege tekort
Medici van het UMC Utrecht adviseren het kabinet de eisen aan vrouwen die hun eicellen willen doneren te versoepelen, om het tekort aan eicellen op te lossen. Ook vinden ze dat de huidige vergoeding van 900 euro voor eiceldonatie omlaag moet naar 300 euro.
Dat staat in een advies dat minister De Jonge naar de Tweede Kamer heeft gestuurd en dat hij onderschrijft. Het advies werd gevraagd door de voorganger van De Jonge, minister Schippers. Onvruchtbare ouders staan op dit moment jaren op de wachtlijst door het eiceltekort. Schippers wilde weten of er oplossingen zijn.
Die hebben de artsen gevonden door minder hoge eisen te stellen. Zij willen dat ook eicellen welkom zijn van vrouwen met erfelijke aandoeningen "met een kleine impact op het welzijn van het toekomstig kind", zo staat in het rapport. Als voorbeeld noemen de artsen een behandelbare heupafwijking of een vernauwde voorhuid.
Kleine kans
Ook vrouwen van achttien tot vijfentwintig die zelf nog geen kinderen hebben moeten donor kunnen worden "op voorwaarde dat zij goed geïnformeerd worden". Volgens de artsen lopen zij door de donatie een kleine kans om zelf onvruchtbaar te worden, "waardoor de (uiterst zeldzame) situatie kan ontstaan dat een donor zelf geen biologisch eigen kinderen meer kan krijgen". Zij vinden dat risico echter aanvaardbaar.
Ook vrouwen ouder dan vijfendertig zouden eiceldonor moeten kunnen zijn, zeggen de artsen. Bijvoorbeeld vrouwen die voor zichzelf hun eicellen hebben laten invriezen en deze willen doneren als ze ouder zijn.
Goed ouderschap
Wensouders zouden juist iets strenger geselecteerd kunnen worden, zeggen de artsen. Zo moeten ouders die nog nooit eerder in Nederland zijn behandeld en nog geen eigen kind hebben, voorrang krijgen. Vrouwen bij wie meerdere keren een embryotransplantatie is mislukt zouden af moeten vallen. Ook stellen de artsen voor eicellen onder wensouders te verloten.
Op dit moment komen alleen heterostellen voor ontvangst van een eiceldonatie in aanmerking. Dat is niet meer van deze tijd, vinden de artsen. "Alleenstaanden en homo- en lesbische stellen zouden niet categorisch mogen worden uitgesloten op basis van hun relatiestatus", schrijven zij. "Relatiestatus is geen indicatie voor 'goed ouderschap'."
Vergoeding
Op dit moment ontvangen vrouwen die eicellen doneren rond de 900 euro voor het ongemak. Zij moeten een aantal weken een hormoontherapie ondergaan, krijgen een bloedonderzoek, een inwendige echo en moeten zich aan gezondheidsregels houden. De behandeling waarbij de eicellen, meestal zo'n acht tot tien, uit hun lichaam worden gehaald, gaat met een plaatselijke verdoving. Gemiddeld moeten zij daar een dag (acht uur) van herstellen.
De artsen adviseren minister De Jonge dit bedrag te verlagen omdat er nog steeds vrouwen kunnen zijn die hun eicellen doneren vanwege het geld en niet om iemand te helpen. Zij adviseren een vergoeding aan te houden van 300 euro plus een reiskostenvergoeding en andere onkosten.
Groen licht
Minister De Jonge onderschrijft de conclusies van het rapport en geeft de drie eicelbanken in Nederland groen licht om de veranderingen door te voeren. "Ik vertrouw erop dat de beroepsgroepen, mede op basis van het voorliggende onderzoek, tot overeenstemming komen over een eventuele herziening van de huidige praktijk, met behoud van zorgvuldigheid", zo schrijft hij aan de Tweede Kamer.
Hij gaat nog onderzoeken of hij kan voldoen aan een andere wens van de artsen, om meer bekendheid te geven aan eiceldonatie en donateurs te werven. Europese regels over werving en donoren en staatssteun staan dit misschien in de weg.
