Deltacommisaris waarschuwt voor snellere zeespiegelstijging

• Heleen Ekker en Henrik-Willem Hofs

  redactie Binnenland

Nederland moet veel meer maatregelen nemen om de gevolgen van de stijgende zeespiegel te beteugelen. Volgens onderzoekers van waterkundig instituut Deltares is dat nodig omdat de zeespiegel mogelijk sneller zal stijgen dan tot nu toe is aangenomen. Ze schrijven dat in een nieuw rapport, dat 'Deltacommissaris' Wim Kuijken naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Volgens de onderzoekers kan de Nederlandse zeespiegel in 2100 met één tot twee meter zijn gestegen als de aarde maximaal 2 graden opwarmt. Is de opwarming twee keer zo groot, dan kan de Noordzee-spiegel tot drie meter stijgen in 2100 en een eeuw later tot acht meter.

"We hebben mogelijk twintig keer zo veel zand nodig als de twaalf miljoen kuub die we nu gebruiken om de kust te versterken", zegt Marjolijn Haasnoot van Deltares. Daarnaast zullen de stormvloedkeringen veel vaker dichtgaan en eerder opgeknapt moeten worden. Ook de zoetwatervoorziening moet grondig herzien worden. "Het is niet de vraag hoeveel de zeespiegel gaat stijgen maar hoe snel dat gaat, en hoeveel tijd we hebben om ons erop voor te bereiden", zegt Haasnoot.

Een mogelijke versnelling van de zeespiegelstijging zal op zijn vroegst vanaf 2050 merkbaar worden. Uit het nieuwe onderzoek blijkt dat de maatregelen in het Deltaprogramma "in elk geval tot 2050 voldoende [zijn] om onze delta leefbaar en bewoonbaar te houden" Voor daarna is er nog veel onzeker.

Antarctica

De zeespiegelstijging die daarna zal optreden hangt af van de mate waarin de CO2-uitstoot wereldwijd wordt teruggedrongen en de snelheid waarmee het ijs op Antarctica smelt. Als er een versnelde zeespiegelstijging optreedt, zal dat er bijvoorbeeld toe leiden dat grote stormvloedkeringen en sluizen eerder vervangen moeten worden.

Tot voor kort werd er door het KNMI van uitgegaan dat de zeespiegel deze eeuw met maximaal een meter zou kunnen stijgen. Maar recente onderzoeken laten zien dat de ijskappen van Groenland en Antarctica mogelijk sneller zullen smelten. Daarom heeft Deltares onderzocht wat hiervan de consequenties voor Nederland kunnen zijn.

Voor de toekomst van Nederland is het cruciaal dat het klimaatakkoord van Parijs gehaald wordt, zegt Kuijken. Als dat niet lukt, is de situatie volgens hem alarmerend. "Dit rapport laat zien hoe ongelofelijk belangrijk het is dat de Parijse afspraken, om de opwarming te beperken tot onder de 2 graden, gehaald worden."

Beheerst

Ook al heeft Nederland de situatie voor de komende dertig jaar goed op orde, ons land zal zich toch nu al moeten gaan voorbereiden op de periode daarna.

"We gaan ons in de komende twintig jaar op alle mogelijke toekomsten voorbereiden. Inclusief de vraag hoe je de kust verdedigt als de zeespiegel inderdaad meer stijgt dan we nu verwachten", zegt Kuijken. "Maar het belangrijkste is dat we de opwarming van de aarde reduceren. Dan kan dit laaggelegen land op een beheerste manier zichzelf beschermen."