Nieuwe stap op weg naar strengere copyright-regels

Het Europees Parlement heeft zich woensdagmiddag achter strengere copyright-regels geschaard. Dat betekent nog niet dat ze er komen: er moet nu worden onderhandeld met de EU-lidstaten; daarna kan het Europarlement er nogmaals over stemmen.

Het huidige voorstel voorziet in strengere maatregelen tegen auteursrechtschending. Zo zouden grotere platforms actief moeten gaan controleren op auteursrechtelijk beschermde inhoud, of voor de inhoud betalen.

Uploadfilter

Volgens de voorstanders is de wet vooral bedoeld voor grotere platforms als Google en Facebook, maar critici vrezen dat juist kleinere platforms met minder financiële middelen de dupe worden. Kleine bedrijven zijn uitgezonderd, maar het zou daarbij enkel om 'ultrakleine' bedrijven gaan.

Ook tekenen critici aan dat een zogenoemd uploadfilter de vrijheid op internet ingeperkt kan worden, en dat een schending van het auteursrecht niet per se verboden is. Zo mogen in Nederland parodieën worden gemaakt.

De Duitse Europarlementariër die het voorstel door het parlement loodste, riep zijn mede-parlementariërs juist om op zich achter de 'creatievelingen' te scharen. Volgens voorstanders maken multinationals als Google en Facebook misbruik van het creatieve werk van anderen, zonder daar netjes voor te betalen.

Sites als Wikipedia zijn uitgezonderd van het uploadfilter, evenals websites die niet voor een groot deel draaien op informatie die door gebruikers wordt geüpload. Maar hostingproviders, bedrijven die tegen betaling websites toegankelijk maken vanaf het internet, maken zich zorgen.

'Linkbelasting'

Het Europarlement stemde ook in met een ander onderdeel van de nieuwe auteursrechtregels, door de tegenstanders ook wel de 'linkbelasting' of link tax genoemd. Die verplicht bedrijven als Google en Facebook te betalen als ze delen van een bericht van media overnemen.

Omdat een hyperlink in veel gevallen wordt aangenomen in combinatie met de titel van een artikel, komt dat volgens tegenstanders neer op een belasting op linken.

Omstreden

De nieuwe regels zijn omstreden. Onder meer de bedenker van het world wide web, Tim Berners-Lee, waarschuwt voor de gevolgen: volgens hem komt het voorstel neer op een 'censuurmachine'. Ook Wikipedia is fel tegenstander.

In een eerste reactie noemt D66 de uitkomst van de stemming 'desastreus' voor de bescherming van burgerrechten en internetgebruikers.

Voorstanders zijn er ook, vooral in de nieuws- en entertainmentindustrie: zo hebben Gers Pardoel en Paul McCartney het Europarlement opgeroepen om in te stemmen met de plannen. Ook NDP Nieuwsmedia, de branchevereniging van onder meer kranten en tijdschriften, steunt het voorstel.

In juli stemde het Europarlement nog tegen het begin van de onderhandelingen met de EU-lidstaten.