De Virgil-factor: Van Dijk maakt enorme transfersom waar in Liverpool

84 miljoen euro telde Liverpool voor hem neer, bijna het dubbele van het eigen transferrecord. Maar de keuze fors te investeren in Virgil van Dijk was, zo mogen we inmiddels concluderen, een schot in de roos.

Liverpool was voor de komst van Van Dijk een ploeg die nadrukkelijk leunde op zijn fantastische aanval, bestaande uit Mohamed Salah, Roberto Firmino en Sadio Mané. Het was vaak alles - de 4-3 zege op het ongenaakbaar geachte Manchester City - of niets - de 5-0 nederlaag tegen datzelfde City in Manchester.

De defensie boezemde weinig ontzag in. Keepers Simon Mignolet en Loris Karius grabbelden er vrolijk op los, de onervaren rechtsback Trent Alexander-Arnold liet regelmatig steekjes vallen en linksachter Alberto Moreno voerde zo eens per twee wedstrijden een parodie op verdedigen op. Het centrum bestond uit goedwillende subtoppers Joel Matip en Ragnar Klavan, en de onzekere Dejan Lovren.

In 'Virgil', de naam die op Van Dijks rug prijkt vanwege zijn verbroken relatie met vader Ron, vond Liverpool de stutbalk die nodig was om de wankele verdediging te stabiliseren. Met de 27-jarige Bredanaar als leider in de laatste linie halveerde het aantal tegendoelpunten: van gemiddeld 1,17 per wedstrijd, naar 0,59.

Intercepties & tackles

Het aandeel van Van Dijk in die opvallende daling laat zich moeilijk in individuele statistieken vangen. Met dit kalenderjaar gemiddeld 1,24 intercepties per Premier League-wedstrijd, bevindt de aanvoerder van Oranje zich niet bepaald in de top van dat klassement: 156ste. Daryl Janmaat (1,29) en Timothy Fosu-Mensah (1,30) scoren bijvoorbeeld beter.

En wat betreft succesvolle tackles is Van Dijk al helemaal geen frontrunner. Met gemiddeld 0,94 per wedstrijd staat de lange verdediger 311de, tussen aanvallers(!) als Ayoze Pérez (0,95) en Danny Welbeck (0,93).

Van Dijk blinkt vooral uit in opbouwen en moeilijk meetbare onderdelen als leiderschap. Of zoals analist Rio Ferdinand, een van de beste verdedigers van zijn generatie, het treffend verwoordde. "Hij maakt anderen beter. Zo'n speler heeft Liverpool jarenlang niet gehad."

Ferdinand noemde linksback Andrew Robertson als voorbeeld van een "zeer onervaren speler" die profiteerde van het vertrouwen en de rust die Van Dijk uitstraalt. De Schot kwam begin vorig seizoen over van degradant Hull City, belandde rond de komst van Van Dijk in de basis en bleek een revelatie.

Kalmte heeft effect

"Als je kalm bent, helemaal als centrumverdediger, heeft dat effect op de andere spelers in het team", aldus Ferdinand, die jarenlang furore maakte centraal in de defensie bij Liverpools aartsrivaal, Manchester United.

Joe Gomez, die dit seizoen met Van Dijk het centrum vormt van Liverpool, verklapte in de voorbereiding dat zijn ploeggenoot ook naast het veld "dominant" is. "Zoals je van hem zou verwachten", voegde Gomez er veelzeggend aan toe.

"Het is een goede kerel", vervolgde Gomez zijn lofzang. "Hij was aanvoerder bij Southampton en is dat nu voor het Nederlands elftal. Zijn aanwezigheid is voelbaar in de groep."

Tien keer de nul

En in de resultaten, dus. Nog zo'n fraai feitje: Liverpool speelde zeventien Premier League-wedstrijden met Van Dijk centraal achterin, in tien van die wedstrijden hielden The Reds het doel schoon. Geen enkele speler in de Engelse koningsklasse hield in 2018 vaker 'de nul' met zijn ploeg.

Van Dijk een koopje noemen, zoals sommige Engelse media al deden, gaat ver. Maar de 84 miljoen euro - een wereldrecord voor een verdediger - blijkt voorlopig money well spent.