Jaden (8) sliep nachten opgevouwen in kist: 'Er is niks goeds aan papa'

• Jikke Westerink

  redacteur Online

Het is rond vier uur 's nachts als op 22 juli 2017 een Nederlands gezin op vakantiepark De Twee Bruggen in Winterswijk wakker wordt van gestommel in de voortent. Ze treffen een jongetje aan. Naakt en vermagerd. Hij eet uit de koelkast en zit onder de striemen. "Ik zoek andere ouders omdat mijn ouders mij hebben opgesloten", zegt hij in het Duits.

Jadens moeder en vader (beiden 35 jaar) zitten sindsdien vast. Ze woonden sinds maart 2017 in een caravan. De moeder was voortvluchtig, omdat ze in Duitsland nog een straf moest uitzitten. Vandaag stonden beide ouders in de rechtbank in Zutphen voor de rechter. Daar kwam een beeld naar voren van wat zich allemaal in het gezin heeft afgespeeld.

Film van agent

"En hier zit ik dan", demonstreert de 8-jarige Jaden. In de rechtbank wordt een video getoond die de bewuste nacht is gemaakt door een agent. We zien de kleine Jaden, gehuld in een grote blauwe trui. Hij neemt de agenten mee naar een hoek van de voortent. Daar staat, naast de caviakooi, een grote, zwartbruine kist.

Zonder enige emotie, alsof het de normaalste zaak van de wereld is, demonstreert het slachtoffertje met een oranje sjorband hoe de kist 's avonds werd dichtgemaakt. Daarna opent hij het deksel. In de kist staat een kartonnen doos. "Normaal zit daar plas van mij in", legt Jaden uit. "Dat heeft papa nu schoongemaakt met water."

Jaden kruipt in de kist en laat de agenten zien hoe hij daar zijn nachten doorbracht. Hij moet zich klein maken, anders kan de deksel niet dicht. Hij vouwt zijn armen om zijn opgetrokken knietjes en demonstreert hoe zijn polsen en enkels aan elkaar werden gebonden.

De camera draait weg. Een van Jadens zusjes komt in beeld. Het jongetje heeft twee zusjes die wél in goede gezondheid zijn en niet worden verwaarloosd. Een agent vraagt aan een van de meisjes of het klopt dat Jaden in de kist ligt. "Ja", antwoordt zij.

Jadens moeder houdt haar handen voor haar ogen als het filmpje wordt getoond. Volgens haar advocaat is het zien van de beelden te heftig voor haar. "Het enige dat ik weet", zegt ze, "is dat mijn man die kist pas de laatste week heeft meegebracht. Ik heb er wat spullen in gelegd, dat is alles." Ze verklaart dat ze niet gezien heeft dat Jaden ooit in die kist heeft gezeten.

Jadens vader geeft toe dat hij de kist heeft gekocht. "Heeft Jaden in de kist gezeten?", vraagt de rechter. Hij knikt. "Ik heb hem daar 's avonds soms in gedaan, omdat hij 's nachts altijd wegloopt." De vader legt uit dat Jaden terug wilde naar zijn opa en oma en dat hij niet op de camping wilde blijven. Meerdere malen per nacht liep Jaden weg. "Hij maakte dan iedereen wakker. Ik sliep die zes weken niet meer dan twee uur per nacht. Alleen cafeïne en suiker hielden me op de been."

De vader beroept zich op zijn machteloosheid. Jaden weigerde volgens hem normaal te eten en hij liep telkens weg. Ook plaste en poepte hij alles onder. "Toen ik het niet meer aankon, heb ik hem in de kist gelegd. Eerst met het deksel open. Toen hij bleef weglopen heb ik het deksel verzwaard met spullen."

"Papa sloot daarna de kist af, door een tiewrap door het oog te halen", vertelt Jaden later aan de politie. "Er is helemaal niets leuks aan papa."

Op 22 juli weet Jaden weer de kist uit te kruipen. "Ik heb in de caravan gekeken of er wat te eten was", verklaart hij later. "Ik ben toen ook naar andere tenten gegaan om meer eten te zoeken. Ik had gewoon honger."

Vastgebonden in de kofferbak

Jaden legt uit hoe hij leefde. Zijn zusjes, de honden en zijn ouders sliepen altijd met elkaar in de caravan. "Ik sliep alleen in de voortent en kreeg alleen droog brood, soms beschimmeld." Jaden mocht niet douchen, maar werd met een tuinslang afgespoeld door zijn vader. "Ook als het gesneeuwd had", vertelt Jaden.

Sinds ze op de camping zijn, slaapt hij in de kist. "Als we weg gaan met de auto dan zit ik in de kofferbak, daar is een kinderstoeltje. Ik word met tiewraps vastgebonden."

Jaden is te mager, te klein en oogt jong voor zijn leeftijd, concludeert de GGD later. Zijn huid is droog en de donshaartjes op zijn arm doen vermoeden dat er sprake is van zware ondervoeding. Ook heeft hij drie ribben gebroken.

Zijn moeder blijft mishandeling en verwaarlozing ontkennen. Ze herinnert zich de striemen op zijn polsen en enkels niet. "Hij had wel regelmatig wondjes van de muggenbulten die hij openkrabde", zegt ze.

Uit de WhatsAppgesprekken die de rechter voorleest blijkt dat beide ouders wel degelijk op de hoogte waren van de situatie en mogelijk ergere dingen van plan waren. Zo schrijft Jadens moeder op 1 juni dat Jaden zichzelf heeft losgekregen van zes tiewraps. De vader reageert in het gesprek dat ze grotere tiewraps moeten gebruiken. Hij "haalt zaterdag wel nieuwe" en vervolgt daarna met "wat een stuk verdriet". Ook appt de vader dat hij hoopt dat Jaden eens over het spoor gaat lopen. De moeder appt: "Verdrink hem met kist en al in het water, met sokken in z'n mond."

Jadens moeder ontkent dat deze berichten van haar komen. Van wie dan wel weet ze ook niet. Zijn vader beroept zich op zijn zwijgrecht.

Eerder werd het echtpaar in Duitsland tot 2,5 jaar veroordeeld voor de mishandeling van een ouder kind. Ze zijn inmiddels uit de ouderlijke macht ontzet. De officier van justitie eist vandaag vijf jaar cel tegen beide ouders wegens mishandeling, het opsluiten en opzettelijk in hulpeloze toestand brengen van Jaden. De uitspraak wordt verwacht op 14 augustus.

Volgens de officier van justitie is het leven van het jongetje onherstelbaar beschadigd:

Jaden en zijn zusjes wonen sinds vorig jaar in een pleeggezin. Jaden is aangesterkt, vertelt de officier van justitie. Hij maakt het goed en is op een veilige plek.