'Ik vind het nog steeds moeilijk om te vertellen dat ik hiv heb'

• Noortje Deutekom

  redacteur Buitenland

Duizenden mensen met roze spandoeken, paraplu's in regenboogkleuren en T-shirts met het bekende red ribbon-logo erop, trokken vanmiddag in de hitte door de straten van Amsterdam. Ze wandelden langs de grachten en over de trambanen, van het Amstelveld naar de RAI. Met deze protestmars tegen aids is het startschot gegeven: de Internationale AIDS Conferentie is terug in Amsterdam.

Voorop loopt prinses Mabel. Een paar minuten voor de start motiveerde ze de demonstranten op het Amstelveld om nog actiever op te treden tegen hiv en aids. "Ik loop samen met jullie, omdat aids nog niet verdwenen is, maar het kan wel verdwijnen! Let's march!"

Mensen vanuit de hele wereld volgen haar. Allemaal hebben ze zo hun eigen reden om mee te lopen. Sommigen zijn het stigma en uitsluiting waarmee veel aids- en hiv-patiënten nog steeds te maken hebben beu. Anderen willen dat er schone spuiten of gratis hiv-remmers beschikbaar komen of vragen aandacht voor de situatie in het land waar ze vandaan komen.

Uitgesloten

"In Rusland worden aids- en hiv-patiënten nog steeds uitgesloten", zegt Natalia Podogova. Ze loopt met een groep landgenoten mee in de mars. "Rusland behandelt mensen die seropositief zijn als criminelen. Zolang er in ons land geen ruimte is voor bijvoorbeeld prostituees en homoseksualiteit, is aids niet uit te bannen." Ze pakt haar megafoon en scandeert mee met de rest. "Stop aids now!"

Langs de kant aan de Prinsengracht staat Elsemarie van den Eerenbeemt (72) om Natalia en de rest te steunen. Ze klapt in haar handen en zwaait. "Ze hebben aanmoediging nodig", roept ze. "Ik vind het geweldig dat ze dit doen. Ik ben heel blij dat dit hier in Nederland op deze manier kan."

Natuurlijk kan ze zich de vorige aidsconferentie nog herinneren, die in 1992 al eens in Amsterdam werd georganiseerd. "Het was hier toen zo'n drama", zegt ze. "En op andere plekken in de wereld is het dat nog steeds."

Tjepko Brander zit in de organisatie van de mars en is blij met alle steun die hij vandaag krijgt. "Ik had op meer gerekend, misschien wel op zo'n 4000 man. Zal het iets met het warme weer te maken hebben?"

Of met het feit dat het in Nederland eigenlijk heel goed gaat? "Het gaat in Nederland niet goed", antwoordt hij resoluut. "Natuurlijk, de gezondheidszorg is hier prima, maar dat rottige stigma is er nog steeds. Mensen kennen het verschil tussen hiv en aids niet en men weet ook niet dat, wanneer je medicijnen slikt, het virus helemaal niet meer overdraagbaar is."

Zelf is de 49-jarige Tjepko heel lang niet open geweest over het feit dat hij hiv heeft. Pas sinds een jaar praat hij erover, terwijl hij al elf jaar met het virus rondloopt. Als hij erover vertelt, gaat hij zachter praten.

"Ik dacht dat ik er klaar mee was, maar kennelijk vind ik het nog steeds heel moeilijk om aan een vreemde te vertellen dat ik positief ben. Gek, hè?"

Bekijk in dit interactieve beeldverhaal hoe we voor het eerst kennismaakten met het hiv-virus en aids, door de ogen van een betrokken arts, een hulpverlener die slachtoffers tot het laatst bijstond en een man die hiv aan den lijve ondervond: