'De politieke wil voor aanpak aids ontbreekt in Rusland en Oost-Europa'
"Er is veel veranderd sinds de aids-conferentie in 1992 voor het eerst in Amsterdam plaatsvond, maar de thematiek is in de kern eigenlijk hetzelfde gebleven", zegt Peter Reiss. Hij is een van de twee voorzitters van de aids-conferentie die vandaag begint in de RAI in Amsterdam. Reiss is hoogleraar interne geneeskunde aan het Amsterdam UMC en al zijn hele beroepsleven bezig met hiv en aids.
In 1992 werd de blik enorm verruimd in de richting van ontwikkelingslanden, legt Reiss uit. Sindsdien is er veel aandacht gekomen voor de problematiek in die landen. "Maar de hoofdthema's mensenrechten, preventie, behandeling, betrekken van de doelgroepen en de mensen om wie het gaat in het zoeken naar oplossingen - die rode draad is er nog steeds."
Maar, benadrukt Reiss, er is gelukkig ook wel wat veranderd in al die jaren. Zoals enorme verbeteringen op het gebied van preventie en behandelmogelijkheden. "Maar bijvoorbeeld het niet stigmatiseren en discrimineren is nog steeds heel erg belangrijk. Er zijn nog steeds structurele barrières om mensen toegang te geven tot preventie en behandeling."
Hoeveel mensen hebben eigenlijk hiv? Waar staat het onderzoek, en wat kunnen medicijnen doen? Bekijk deze video:
Volgens Reiss is de tweejaarlijkse conferentie nog hard nodig. Het bijzondere aan de tweejaarlijkse internationale aids-conferentie is dat alle betrokken partijen bijeenbrengt: artsen, wetenschappers, aids-activisten en mensen met hiv of aids. "Dan maken we met zijn allen de balans op. Waar staan we? Wat gaat er goed en wat gaat er nog niet goed? En hoe krijgen we beleidsmakers zover dat ze daar iets aan doen."
Reiss is helder over wat hij ziet als probleem nummer één van de aanpak van hiv en aids: de toegang tot effectieve methoden van preventie en behandelingen. Dat is op heel veel plekken in de wereld nog niet geregeld.
Zorgwekkend
"We hebben absoluut heel veel bereikt. Ik geloof dat volgens de laatste schattingen in de hele wereld ruim 21 miljoen mensen met hiv worden behandeld. Maar er zijn er ook 17 of 18 miljoen die niet behandeld worden. En dat laatste heeft heel veel te maken met politieke omstandigheden, met sociaaleconomische omstandigheden en het niet respecteren van mensenrechten."
De ontwikkelingen zijn volgens Reiss het meest zorgwekkend in Oost-Europa - met Rusland voorop - en Centraal-Azië. Daar groeit tegen de wereldwijde trend in het aantal besmettingen met hiv en het aantal doden als gevolg van aids:
Bekijk in dit interactieve beeldverhaal hoe we voor het eerst kennismaakten met het hiv-virus en aids, door de ogen van een betrokken arts, een hulpverlener die slachtoffers tot het laatst bijstond en een man die hiv aan den lijve ondervond:
