Nederlanders bij Zweedse bosbranden: 'Lijkt wel apocalyptische zombiefilm'

• Petra Steenhoff

  redacteur Online

De grote bosbranden in Noord- en Midden-Zweden dreigen zich naar het zuiden uit te breiden. Door de extreem hoge temperaturen die de komende dagen in de regio rond Stockholm en Kalmar worden verwacht, neemt het brandgevaar toe.

Op dit moment woeden in Zweden 53 bosbranden, de grootste in het Ljusdal in de provincie Gävleborg in het midden van het land. Deze brand is uitgegroeid tot de grootste brand in de Zweedse geschiedenis. Tot nu toe waren dat de bosbranden in Västmanland in 2014.

"We zien een lichte verbetering, maar er is nog geen reden voor optimisme", zegt een woordvoerder van de Zweedse rampenbestrijding. In tegenstelling tot eerdere nachten heeft de brand in het Ljusdal zich vannacht nauwelijks verder uitgebreid.

Ook in de provincies Jämtland, Västernorrland en Dalarna woeden grote branden. In totaal staat 25.000 hectare bos in brand. Op verschillende plaatsen zijn mensen geëvacueerd. Sinds woensdag helpen twee Italiaanse blusvliegtuigen mee in Jämtland en het Ljusdal. Ook twee Franse blusvliegtuigen helpen sinds vrijdag mee. Portugal stuurt ook een blusvliegtuig naar Zweden.

'Soort helden'

De Zweedse brandweer krijgt hulp van Noorse en Deense brandweerlieden en die worden weer ondersteund door helikopters uit Duitsland en Litouwen.

Vanuit Polen zijn vandaag 139 brandweerlieden met 44 brandweerwagens naar Zweden gekomen om te helpen in Härjedalen. "Ze werden binnengehaald als een soort helden", vertellen Corina en Marco Glijnse die in Orsa wonen in de provincie Dalarna. "Het leek wel de bevrijding in Nederland in 1945. Iedereen liep uit en juichte. Het was echt heel bijzonder."

De Polen kunnen twee weken blijven. Frankrijk stuurt 60 brandweermannen en 53 Duitse brandweerlieden komen vandaag aan in Älvdalen. Het plan is om daar 800 hectare bos gecontroleerd te laten afbranden zodat de andere branden in dat gebied zich niet verder kunnen verspreiden.

In Zweden zelf hebben 500 vrijwilligers uit het leger hun vakantie afgebroken om te helpen bij het blussen. Ook hebben 2000 mensen zich als vrijwilliger aangemeld. "De saamhorigheid is hier heel groot", vertelt Corina. "Heel veel Zweden helpen een handje mee, door bijvoorbeeld broodjes te smeren voor de brandweer en de vrijwilligers, of drinken te brengen. Ik las net nog een verhaal over een pizzeria die al een paar avonden 150 pizza's heeft bezorgd bij de brandweer."

Blushelikopters

Ruben Heijloo uit Revsund in Jämtland hielp als vrijwilliger bij het nablussen van een brand in Hammarstrand op 60 kilometer van zijn huis. "Je loopt dan in stelletjes langs de rand van een geblust gebied en moet kijken of je ergens rook ziet, want dat duidt op een oplaaiende brand. De brandweer had overal flessen water en brandslangen achtergelaten die je dan zo snel mogelijk moest gebruiken." Tijdens zijn acht uur durende shift heeft hij drie keer een oplaaiende brand moeten blussen.

Een paar dagen geleden kon hij door snel ingrijpen ook al voorkomen dat een pas ontstane brand vlak bij zijn Bed & Breakfast zich verder uitbreidde. "Ik was aan het zwemmen in een meertje en zag ineens rookwolken in het bos. Toen heb ik onmiddellijk de brandweer gebeld en ben er daarna zelf heengereden."

Het vuur kon met blushelikopters op tijd gedoofd worden:

Op acht kilometer afstand van Revsund woedde ook nog een paar dagen een grote brand. "Dat voelde niet fijn. Je wordt er heel onrustig van. Je bent steeds aan het speuren of je ergens rookwolken ziet en je bent er continu mee bezig."

Ook de aanwezigheid van het leger maakt hem onrustig. "Het lijkt hier wel een apocalyptische zombiefilm. Overal rookwolken, het is warm, alles is droog en overal zie je legervoertuigen. Echt heel 'unheimisch'."

Zonder een weeromslag is het volgens de brandweer niet mogelijk om de branden te blussen. Daar is een paar dagen regen voor nodig, en dat zit er volgens de weersvoorspellingen voorlopig niet in. De brandweer kan alleen proberen te voorkomen dat de brandhaarden zich verder uitbreiden.

Binnen Zweden is er steeds meer kritiek op de regering dat het land niet over eigen blusvliegtuigen beschikt en dus afhankelijk is van het buitenland. De regering vindt blusvliegtuigen te duur, omdat ze maar een heel korte tijd per jaar nodig zijn.